مذيب: الفرق بين النسختين

[نسخة منشورة][نسخة منشورة]
تم حذف المحتوى تمت إضافة المحتوى
رفض أول تغيير نصي (لHazemzen162) تلى المراجعة 27049938 لJarBot
تصويب لغوي
سطر 29:
! [[ثنائي قطب]]
<!-- ### Non-polar solvents ### -->
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| colspan="6"|'''[[قطبية كيميائية]] solvents'''
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[بينتان]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>
سطر 38:
| 0.626 g/ml
| 0.00 D
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[حلقي البنتان]]
| C<sub>5</sub>H<sub>10</sub>
سطر 45:
| 0.751 g/ml
| 0.00 D
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[هكسان]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>
سطر 52:
| 0.655 g/ml
| 0.00 D
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[حلقي الهكسان]]
| C<sub>6</sub>H<sub>12</sub>
سطر 59:
| 0.779 g/ml
| 0.00 D
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[بنزين (مركب كيميائي)|البنزين]]
| C<sub>6</sub>H<sub>6</sub>
سطر 66:
| 0.879 g/ml
| 0.00 D
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[تولوين]]
| C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>-CH<sub>3</sub>
سطر 73:
| 0.867 g/ml
| 0.36 D
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[4،1-ديوكسان]]
| <u>/-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-O-\</u>
سطر 80:
| '''1.033 g/ml'''
| 0.45 D
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[كلوروفورم]]
| CHCl<sub>3</sub>
سطر 87:
| '''1.498 g/ml'''
| 1.04 D
|- bgcolor="#DDDDDDdddddd"
| [[ثنائي إيثيل الإيثر]]
| CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>
سطر 95:
| 1.15 D
<!-- ### Polar aprotic solvents ### -->
|- bgcolor="#FFCCFFffccff"
| colspan="6"|'''[[قطبية كيميائية]] [[aprotic]] solvents'''
|- bgcolor="#FFCCFFffccff"
| [[ثنائي كلورو الميثان]] (DCM)
| CH<sub>2</sub>Cl<sub>2</sub>
سطر 104:
| '''1.3266 g/ml'''
| 1.60 D
|- bgcolor="#FFCCFFffccff"
| [[رباعي هيدرو الفوران]] (THF)
| <u>/-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-\</u>
سطر 111:
| 0.886 g/ml
| 1.75 D
|- bgcolor="#FFCCFFffccff"
| [[أسيتات الإيثيل]]
| CH<sub>3</sub>-C(=O)-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>
سطر 118:
| 0.894 g/ml
| 1.78 D
|- bgcolor="#FFCCFFffccff"
| [[أسيتون]]
| CH<sub>3</sub>-C(=O)-CH<sub>3</sub>
سطر 125:
| 0.786 g/ml
| '''2.88 D'''
|- bgcolor="#FFCCFFffccff"
| [[ثنائي ميثيل فورماميد]] (DMF)
| H-C(=O)N(CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>
سطر 132:
| 0.944 g/ml
| '''3.82 D'''
|- bgcolor="#FFCCFFffccff"
| [[أسيتونتريل]] (MeCN)
| CH<sub>3</sub>-C≡N
سطر 139:
| 0.786 g/ml
| '''3.92 D'''
|- bgcolor="#FFCCFFffccff"
| [[استخدام أسيتات الكايتين لالتقاط غاز ثاني أكسيد الكربون والحد من التلوث]] (DMSO)
| CH<sub>3</sub>-S(=O)-CH<sub>3</sub>
سطر 147:
| '''3.96 D'''
<!-- ### Polar protic solvents ### -->
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| colspan="6"|'''Polar [[protic]] solvents'''
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| [[حمض الفورميك]]
| H-C(=O)OH
سطر 156:
| '''1.21 g/ml'''
| 1.41 D
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| [[ن-بوتانول]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-OH</sub>
سطر 163:
| 0.810 g/ml
| 1.63 D
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| [[إيزوبروبانول]] (IPA)
| CH<sub>3</sub>-CH(-OH)-CH<sub>3</sub>
سطر 170:
| 0.785 g/ml
| 1.66 D
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| [[1-بروبانول|''n''-Propanol]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-OH</sub>
سطر 177:
| 0.803 g/ml
| 1.68 D
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| [[إيثانول]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-OH</sub>
سطر 184:
| 0.789 g/ml
| 1.69 D
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| [[ميثانول]]
| CH<sub>3</sub>-OH
سطر 191:
| 0.791 g/ml
| 1.70 D
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| [[حمض الخليك]]
| CH<sub>3</sub>-C(=O)OH
سطر 198:
| '''1.049 g/ml'''
| 1.74 D
|- bgcolor="#FFCCCCffcccc"
| [[خصائص الماء]]
| H-O-H
سطر 214:
! δP Polar
! δH Hydrogen bonding<!-- ### Non-polar solvents ### -->
|-<tr bgcolor="#DDDDDDdddddd">
| colspan="5"|'''Non-polar solvents'''</tr>
|-<tr bgcolor="#DDDDDDdddddd">
| [[هكسان]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>
| 14.9
| 0.0
| 0.0</tr>
|-<tr bgcolor="#DDDDDDdddddd">
| [[بنزين (مركب كيميائي)|بنزين]]
| C<sub>6</sub>H<sub>6</sub>
| 18.4
| 0.0
| 2.0</tr>
|-<tr bgcolor="#DDDDDDdddddd">
| [[تولوين]]
| C<sub>6</sub>H<sub>5</sub>-CH<sub>3</sub>
| 18.0
| 1.4
| 2.0</tr>
|-<tr bgcolor="#DDDDDDdddddd">
| [[ثنائي إيثيل الإيثر]]
| CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>
| 14.5
| 2.9
| 4.6</tr>
|-<tr bgcolor="#DDDDDDdddddd">
| [[كلوروفورم]]
| CHCl<sub>3</sub>
| 17.8
| 3.1
| 5.7</tr>
|-<tr bgcolor="#DDDDDDdddddd">
| [[4،1-ديوكسان]]
| <u>/-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-O-\</u>
| 17.5
| 1.8
| 9.0</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCFFffccff"><!-- ### Polar aprotic solvents ### -->
| colspan="5"|'''Polar aprotic solvents'''</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCFFffccff">
| [[أسيتات الإيثيل]]
| CH<sub>3</sub>-C(=O)-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>
| 15.8
| 5.3
| 7.2</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCFFffccff">
| [[رباعي هيدرو الفوران]] (THF)
| <u>/-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-\</u>
| 16.8
| 5.7
| 8.0</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCFFffccff">
| [[ثنائي كلورو الميثان]]
| CH<sub>2</sub>Cl<sub>2</sub>
| 17.0
| 7.3
| 7.1</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCFFffccff">
| [[أسيتون]]
| CH<sub>3</sub>-C(=O)-CH<sub>3</sub>
| 15.5
| 10.4
| 7.0</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCFFffccff">
| [[أسيتونتريل]] (MeCN)
| CH<sub>3</sub>-C≡N
| 15.3
| 18.0
| 6.1</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCFFffccff">
| [[ثنائي ميثيل فورماميد]] (DMF)
| H-C(=O)N(CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>
| 17.4
| 13.7
| 11.3</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCFFffccff">
| [[استخدام أسيتات الكايتين لالتقاط غاز ثاني أكسيد الكربون والحد من التلوث]] (DMSO)
| CH<sub>3</sub>-S(=O)-CH<sub>3</sub>
| 18.4
| 16.4
| 10.2<!-- ### Polar protic solvents ### --></tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| colspan="5"|'''Polar protic solvents'''</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| [[حمض الخليك]]
| CH<sub>3</sub>-C(=O)OH
| 14.5
| 8.0
| 13.5</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| [[ن-بوتانول]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-OH</sub>
| 16.0
| 5.7
| 15.8</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| [[إيزوبروبانول]]
| CH<sub>3</sub>-CH(-OH)-CH<sub>3</sub>
| 15.8
| 6.1
| 16.4</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| [[1-بروبانول|''n''-Propanol]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-CH<sub>2</sub>-OH</sub>
| 16.0
| 6.8
| 17.4</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| [[إيثانول]]
| CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-OH</sub>
| 15.8
| 8.8
| 19.4</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| [[ميثانول]]
| CH<sub>3</sub>-OH
| 14.7
| 12.3
| 22.3</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| [[حمض الفورميك]]
| H-C(=O)OH
| 14.6
| 10.0
| 14.0</tr>
|-<tr bgcolor="#FFCCCCffcccc">
| [[خصائص الماء]]
| H-O-H
| 15.5
| 16.0
| 42.3</tr></table>
 
== المحاليل والتحلحل ==
عندما تذوب مادة في أخرى يتشكل ما يسمى بالمحلول.<ref>Tinoco, Sauer, Wang & Puglisi, ''Physical Chemistry'' Prentice Hall 2002 p. 134</ref> وهو معاكس لمفهوم [[مزيج|المزيج]] حيث يضاف مركب إلى آخر ولا تتشكل [[رابطة كيميائية|روابط كيميائية]]. ولتصور الفرق بين المزيج والمحلول يمكن تصور كأس من الماء مع رمل ممزوج مقابل كأس من الماء يحتوي بعض [[كربونات الصوديوم|الكربونات]] مثلا حيث تكون جميع المحتويات متجانسة وتشكل مادة جديدة، ولا تبقى رواسب في قعر الكأس.
 
يشار إلى قابلية المزج بالمزوجية {{إنج|miscibility}}، بينما يشار إلى قابلية ذوبان مركب ما في آخر [[ذوبانية|بالذوبانية]] أو [[انحلالية|الانحلالية]]. الفرق بين المزوجية والانحلالية هي تشكل روابط بين المكونات في حالة الانحلالية، وهنا يأتي تعريف التحلحل الذي يصف هذا التآثر. وعندما يذوب شيء ما، فإن جزيئات المذيب ترتب نفسها حول جزيئات الجسم المذاب. تنطلق الحرارة ويزداد [[اعتلاج|الاعتلاج]] جاعلا المحلول مستقرا من الناحية [[ديناميكا حرارية|الدينامية الحرارية]] أكثر من الجسم المذاب لوحدهوحده. هذا الترتيب يعتمد على الخواص الكيميائية للمذيب والمذاب، مثل [[رابطة هيدروجينية|الروابط الهيدروجينية]]، و[[عزم ثنائي القطب]] وقابلية الاستقطاب الجزيئية.<ref>Lowery, T.H. and Richardson, K.S., ''Mechanism and Theory in Organic Chemistry'', Harper Collins Publishers 3rd ed. 1987 p. 181-183.</ref>
 
== تصنيف المذيبات ==