تسمح لك هذه الصفحة بفحص المتغيرات التي تم إنشاؤها بواسطة عامل تصفية إساءة الاستخدام لإجراء تغيير فردي.

المتغيرات المولدة لهذا التغيير

متغيرقيمة
عدد التعديلات للمستخدم (user_editcount)
6444
اسم حساب المستخدم (user_name)
'Origamos'
وقت تأكيد عنوان البريد الإلكتروني (user_emailconfirm)
'20210726221120'
عمر حساب المستخدم (user_age)
169654918
المجموعات (متضمنة غير المباشرة) التي المستخدم فيها (user_groups)
[ 0 => 'autoreview', 1 => '*', 2 => 'user', 3 => 'autoconfirmed' ]
الصلاحيات التي يمتلكها المستخدم (user_rights)
[ 0 => 'autopatrol', 1 => 'editautoreviewprotected', 2 => 'autoreview', 3 => 'patrolmarks', 4 => 'createaccount', 5 => 'read', 6 => 'edit', 7 => 'createpage', 8 => 'createtalk', 9 => 'writeapi', 10 => 'viewmyprivateinfo', 11 => 'editmyprivateinfo', 12 => 'editmyoptions', 13 => 'abusefilter-log-detail', 14 => 'urlshortener-create-url', 15 => 'centralauth-merge', 16 => 'abusefilter-view', 17 => 'abusefilter-log', 18 => 'vipsscaler-test', 19 => 'flow-hide', 20 => 'flow-edit-title', 21 => 'move-rootuserpages', 22 => 'move-categorypages', 23 => 'minoredit', 24 => 'editmyusercss', 25 => 'editmyuserjson', 26 => 'editmyuserjs', 27 => 'sendemail', 28 => 'applychangetags', 29 => 'changetags', 30 => 'viewmywatchlist', 31 => 'editmywatchlist', 32 => 'spamblacklistlog', 33 => 'flow-lock', 34 => 'mwoauthmanagemygrants', 35 => 'move', 36 => 'collectionsaveasuserpage', 37 => 'collectionsaveascommunitypage', 38 => 'autoconfirmed', 39 => 'editsemiprotected', 40 => 'skipcaptcha', 41 => 'flow-edit-post', 42 => 'ipinfo', 43 => 'ipinfo-view-basic', 44 => 'transcode-reset', 45 => 'transcode-status', 46 => 'movestable' ]
ما إذا كان المستخدم يعدل عبر واجهة المحمول (user_mobile)
false
المجموعات العامة التي ينتمي إليها الحساب (global_user_groups)
[]
عدد التحرير العمومي للمستخدم (global_user_editcount)
12013
ما إذا كان المستخدم يعدل من تطبيق المحمول (user_app)
false
هوية الصفحة (page_id)
227806
نطاق الصفحة (page_namespace)
0
عنوان الصفحة (بدون نطاق) (page_title)
'أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن'
عنوان الصفحة الكامل (page_prefixedtitle)
'أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن'
عمر الصفحة (بالثواني) (page_age)
531678552
أول مستخدم ساهم في الصفحة (page_first_contributor)
'196.217.45.20'
فعل (action)
'edit'
ملخص التعديل/السبب (summary)
''
Time since last page edit in seconds (page_last_edit_age)
8001726
نموذج المحتوى القديم (old_content_model)
'wikitext'
نموذج المحتوى الجديد (new_content_model)
'wikitext'
نص الويكي القديم للصفحة، قبل التعديل (old_wikitext)
'{{صندوق معلومات ملكية | name = - أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن - | title = [[قائمة حكام المغرب|سلطان المغرب]] | image = Abu Yaqub Yusef Coin.png | caption = | reign = 1163 -1184 | coronation = | othertitles = | full name = أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن بن علي | predecessor = [[عبد المؤمن بن علي الكومي|عبد المؤمن]] | successor = [[أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور|أبو يوسف يعقوب المنصور]] | suc-type = | heir = | queen = | consort = | spouse 1 = | spouse 2 = | spouse 3 = | spouse 4 = | spouse 5 = | spouse 6 = | issue = | royal house = | dynasty = [[الموحدون]] [[ملف:Flag of Almohad Dynasty.svg|25px]] | royal anthem = | father = | mother = [[عائشة بنت موسى التنملي]] | مbirth_date = [[1135م]] | birth_place = [[تينمل]] | death_date = [[18 ربيع الآخر]] [[580 هـ|580هـ]] | death_place = [[شنترين]]، [[الأندلس]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[الإسلام]]| }} '''أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن''' (1139، [[تينمل]] - توفي [[18 ربيع الآخر]] [[580 هـ|580هـ]] / [[29 يوليو]] [[1184]]م) ثاني خلفاء [[الدولة الموحدية]] حكم بلاد المغرب والأندلس بين [[1163]] حتى [[1184]] في عاصمة دولته [[مراكش]].<ref>{{استشهاد ويب| مسار = http://nomisma.org/id/abu_ya'qub_yusuf_i | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع nomisma.org | ناشر = nomisma.org| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20180709020018/http://nomisma.org/id/abu_ya'qub_yusuf_i | تاريخ أرشيف = 9 يوليو 2018 }}</ref><ref>{{استشهاد ويب| مسار = https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع enciclopedia.cat | ناشر = enciclopedia.cat| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20160925210153/http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml | تاريخ أرشيف = 25 سبتمبر 2016 }}</ref><ref>{{استشهاد ويب| مسار = http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع dbe.rah.es | ناشر = dbe.rah.es|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20191007145448/http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i|تاريخ أرشيف=2019-10-07}}</ref> شيد [[الخيرالدا|الجامع الكبير]] في [[إشبيلية]] و<nowiki/>[[الكتبية|جامع الكتبية]] في مراكش و[[صومعة حسان]] في [[الرباط]]. == مسيرته == ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وتولى السلطنة بعد وفاة أبيه [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الموحدون|الدولة الموحدية]]، في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. كان أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]]، من رواة الحديث، حتى أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref> اشتهر بشغفه الكبير [[جهاد|بالجهاد]]، فلقد كان دائم الغزو والتجهيز له، واعتنى بالجيوش وقواها، حتى أنه قد ألف رسالة مشهورة في فضل [[الجهاد في سبيل الله]] ومكانته والحض عليه، صارت هذه الرسالة تطبع وتدرس حتى وقت قريب. قتل في [[معركة شنترين]] بالأندلس، بعد أن أصابته إصابات بالغة توفي على إثرها، نقل بعدها جثمانه إلى مسقط رأسه [[تينمل]]. == انظر أيضا == {{روابط شقيقة}} * [[حصار شنترين (1184)]] == مراجع == {{مراجع}} {{خلفاء الموحدين}} {{حكام المغرب}} {{شريط بوابات|الأندلس|الجزائر|أعلام|الأمازيغ|البرتغال|السياسة|المغرب|المغرب العربي|مراكش}} {{بذرة سياسي مغربي}} [[تصنيف:أشخاص من تينمل]] [[تصنيف:أشخاص من مراكش]] [[تصنيف:خلفاء الموحدين في القرن 12 م]] [[تصنيف:سلاطين مغاربة]] [[تصنيف:مواليد 1135]] [[تصنيف:مواليد 1139]] [[تصنيف:مواليد في تينمل]] [[تصنيف:موحدون]] [[تصنيف:وفيات 1184]] [[تصنيف:وفيات 580 هـ]] [[تصنيف:وفيات في يابرة]]'
نص الويكي الجديد للصفحة، بعد التعديل (new_wikitext)
'{{صندوق معلومات ملكية | name = - أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن - | title = [[قائمة حكام المغرب|سلطان المغرب]] | image = Abu Yaqub Yusef Coin.png | caption = | reign = 1163 -1184 | coronation = | othertitles = | full name = أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن بن علي | predecessor = [[عبد المؤمن بن علي الكومي|عبد المؤمن]] | successor = [[أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور|أبو يوسف يعقوب المنصور]] | suc-type = | heir = | queen = | consort = | spouse 1 = | spouse 2 = | spouse 3 = | spouse 4 = | spouse 5 = | spouse 6 = | issue = | royal house = | dynasty = [[الموحدون]] [[ملف:Flag of Almohad Dynasty.svg|25px]] | royal anthem = | father = | mother = [[عائشة بنت موسى التنملي]] | مbirth_date = [[1135م]] | birth_place = [[تينمل]] | death_date = [[18 ربيع الآخر]] [[580 هـ|580هـ]] | death_place = [[شنترين]]، [[الأندلس]] | date of burial = | place of burial = | religion = [[الإسلام]]| }} '''أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن''' (1139، [[تينمل]] - توفي [[18 ربيع الآخر]] [[580 هـ|580هـ]] / [[29 يوليو]] [[1184]]م) ثاني خلفاء [[الدولة الموحدية]] حكم بلاد المغرب والأندلس بين [[1163]] حتى [[1184]] في عاصمة دولته [[مراكش]].<ref>{{استشهاد ويب| مسار = http://nomisma.org/id/abu_ya'qub_yusuf_i | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع nomisma.org | ناشر = nomisma.org| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20180709020018/http://nomisma.org/id/abu_ya'qub_yusuf_i | تاريخ أرشيف = 9 يوليو 2018 }}</ref><ref>{{استشهاد ويب| مسار = https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع enciclopedia.cat | ناشر = enciclopedia.cat| مسار أرشيف = https://web.archive.org/web/20160925210153/http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml | تاريخ أرشيف = 25 سبتمبر 2016 }}</ref><ref>{{استشهاد ويب| مسار = http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i | عنوان = معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع dbe.rah.es | ناشر = dbe.rah.es|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20191007145448/http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i|تاريخ أرشيف=2019-10-07}}</ref> شيد [[الخيرالدا|الجامع الكبير]] في [[إشبيلية]] و<nowiki/>[[الكتبية|جامع الكتبية]] في مراكش و[[صومعة حسان]] في [[الرباط]]. == مسيرته == ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وكان والده هو [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الدولة الموحدية]] ووالدته هي صفية بنت أبي عمران ابنة أبي عمران موسى بن سليمان الكافي، الذي كان أحد أتباع [[ابن تومرت]].<ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=Concubines and courtesans: women and slavery in Islamic history|تاريخ=2017|ناشر=Oxford University Press|محرر=Gordon|محرر-الأول=Matthew|مكان=New York, NY|محرر2=Hain|محرر2-الأول=Kathryn A.|isbn=978-0-19-062218-3}}</ref><ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=The encyclopaedia of Islam. 1: A - B / ed. by an ed. comm. consisting of H. A. R. Gibb|تاريخ=1986|ناشر=Brill|محرر=Gibb|محرر-الأول=Hamilton Alexander Rosskeen|طبعة=Photomechan. repr. of the 1. ed. 1960|مكان=Leiden|isbn=978-90-04-08114-7}}</ref> تولى السلطنة بعد وفاة أبيه في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]] وعالما دينيا يتبع [[المدرسة الظاهرية البرانية|المدرسة الظاهرية]] أو المدرسة الحرفية للفقه الإسلامي، مثله في ذلك مثل العديد من حكام الموحدين، ويقال أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[ابن رشد]]، و<nowiki/>[[ابن طفيل]]،<ref>Kojiro Nakamura, "Ibn Mada's Criticism of Arab Grammarians." ''Orient'', v. 10, pgs. 89-113. 1974</ref> و<nowiki/>[[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref> كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن قد عين عالم [[قرطبة]] الموسوعي [[ابن مضاء]] كقاضي قضاة له خلال الإصلاحات التي أجراها لدولة الموحدين، وأشرف الاثنان على حظر أي مادة دينية كتبها غير الظاهريين،<ref>{{استشهاد بدورية محكمة|عنوان=Landmarks in Linguistic Thought Volume III|مسار=http://dx.doi.org/10.4324/9780203444153|مؤلف=Versteegh|الأول=Kees|تاريخ=2013-02-01|دوي=10.4324/9780203444153}}</ref> ثم ذهب ابن يوسف المنصور إلى أبعد من ذلك، فأمر بإحراق الكتب غير الظاهرية بدلاً من حظرها فقط.<ref>Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's ''Refutation of the Grammarians'', pg. 6. Cairo, 1947.</ref> اشتهر بشغفه الكبير [[جهاد|بالجهاد]]، فلقد كان دائم الغزو والتجهيز له، واعتنى بالجيوش وقواها، حتى أنه قد ألف رسالة مشهورة في فضل [[الجهاد في سبيل الله]] ومكانته والحض عليه، صارت هذه الرسالة تطبع وتدرس حتى وقت قريب. اتجه أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن لغزو [[شبه الجزيرة الإيبيرية|شبه جزيرة أيبيريا]] في عام 1170 ونجح في إخضاع [[بلنسية|يلنسية]] و<nowiki/>[[كتالونيا|كاتالونيا]]، وفي العام التالي استقر في [[إشبيلية]]، وأمر ببناء العديد من المباني، مثل [[قصر المورق]] و<nowiki/>[[حدائق البحيرة|قصر البحيرة]] [[قلعة جابر|وقلعة جابر]].<ref>"The History of the Mohammedan Dynasties in Spain," taken from Ahmed Mohammed al-Maqqari's ''Nafhut Tibb min Ghusn al-Andalus al-Ratib wa Tarikh Lisan ad-Din Ibn al-Khatib''. Translated by Pascual de Gayangos y Arce from copies in the British Museum. Pg. 319. London: The Orientalist Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by W. H. Allen Ltd and M. Duprat.</ref> قتل في [[معركة شنترين]] بالأندلس، بعد أن أصابته إصابات بالغة توفي على إثرها، نقل بعدها جثمانه إلى مسقط رأسه [[تينمل]]. == انظر أيضا == {{روابط شقيقة}} * [[حصار شنترين (1184)]] == مراجع == {{مراجع}} {{خلفاء الموحدين}} {{حكام المغرب}} {{شريط بوابات|الأندلس|الجزائر|أعلام|الأمازيغ|البرتغال|السياسة|المغرب|المغرب العربي|مراكش}} {{بذرة سياسي مغربي}} [[تصنيف:أشخاص من تينمل]] [[تصنيف:أشخاص من مراكش]] [[تصنيف:خلفاء الموحدين في القرن 12 م]] [[تصنيف:سلاطين مغاربة]] [[تصنيف:مواليد 1135]] [[تصنيف:مواليد 1139]] [[تصنيف:مواليد في تينمل]] [[تصنيف:موحدون]] [[تصنيف:وفيات 1184]] [[تصنيف:وفيات 580 هـ]] [[تصنيف:وفيات في يابرة]]'
فرق موحد للتغييرات المصنوعة بواسطة التعديل (edit_diff)
'@@ -37,9 +37,13 @@ == مسيرته == -ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وتولى السلطنة بعد وفاة أبيه [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الموحدون|الدولة الموحدية]]، في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. +ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وكان والده هو [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الدولة الموحدية]] ووالدته هي صفية بنت أبي عمران ابنة أبي عمران موسى بن سليمان الكافي، الذي كان أحد أتباع [[ابن تومرت]].<ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=Concubines and courtesans: women and slavery in Islamic history|تاريخ=2017|ناشر=Oxford University Press|محرر=Gordon|محرر-الأول=Matthew|مكان=New York, NY|محرر2=Hain|محرر2-الأول=Kathryn A.|isbn=978-0-19-062218-3}}</ref><ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=The encyclopaedia of Islam. 1: A - B / ed. by an ed. comm. consisting of H. A. R. Gibb|تاريخ=1986|ناشر=Brill|محرر=Gibb|محرر-الأول=Hamilton Alexander Rosskeen|طبعة=Photomechan. repr. of the 1. ed. 1960|مكان=Leiden|isbn=978-90-04-08114-7}}</ref> تولى السلطنة بعد وفاة أبيه في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. -كان أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]]، من رواة الحديث، حتى أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref> +كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]] وعالما دينيا يتبع [[المدرسة الظاهرية البرانية|المدرسة الظاهرية]] أو المدرسة الحرفية للفقه الإسلامي، مثله في ذلك مثل العديد من حكام الموحدين، ويقال أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[ابن رشد]]، و<nowiki/>[[ابن طفيل]]،<ref>Kojiro Nakamura, "Ibn Mada's Criticism of Arab Grammarians." ''Orient'', v. 10, pgs. 89-113. 1974</ref> و<nowiki/>[[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref> + +كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن قد عين عالم [[قرطبة]] الموسوعي [[ابن مضاء]] كقاضي قضاة له خلال الإصلاحات التي أجراها لدولة الموحدين، وأشرف الاثنان على حظر أي مادة دينية كتبها غير الظاهريين،<ref>{{استشهاد بدورية محكمة|عنوان=Landmarks in Linguistic Thought Volume III|مسار=http://dx.doi.org/10.4324/9780203444153|مؤلف=Versteegh|الأول=Kees|تاريخ=2013-02-01|دوي=10.4324/9780203444153}}</ref> ثم ذهب ابن يوسف المنصور إلى أبعد من ذلك، فأمر بإحراق الكتب غير الظاهرية بدلاً من حظرها فقط.<ref>Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's ''Refutation of the Grammarians'', pg. 6. Cairo, 1947.</ref> اشتهر بشغفه الكبير [[جهاد|بالجهاد]]، فلقد كان دائم الغزو والتجهيز له، واعتنى بالجيوش وقواها، حتى أنه قد ألف رسالة مشهورة في فضل [[الجهاد في سبيل الله]] ومكانته والحض عليه، صارت هذه الرسالة تطبع وتدرس حتى وقت قريب. + +اتجه أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن لغزو [[شبه الجزيرة الإيبيرية|شبه جزيرة أيبيريا]] في عام 1170 ونجح في إخضاع [[بلنسية|يلنسية]] و<nowiki/>[[كتالونيا|كاتالونيا]]، وفي العام التالي استقر في [[إشبيلية]]، وأمر ببناء العديد من المباني، مثل [[قصر المورق]] و<nowiki/>[[حدائق البحيرة|قصر البحيرة]] [[قلعة جابر|وقلعة جابر]].<ref>"The History of the Mohammedan Dynasties in Spain," taken from Ahmed Mohammed al-Maqqari's ''Nafhut Tibb min Ghusn al-Andalus al-Ratib wa Tarikh Lisan ad-Din Ibn al-Khatib''. Translated by Pascual de Gayangos y Arce from copies in the British Museum. Pg. 319. London: The Orientalist Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by W. H. Allen Ltd and M. Duprat.</ref> قتل في [[معركة شنترين]] بالأندلس، بعد أن أصابته إصابات بالغة توفي على إثرها، نقل بعدها جثمانه إلى مسقط رأسه [[تينمل]]. '
حجم الصفحة الجديد (new_size)
8879
حجم الصفحة القديم (old_size)
5856
الحجم المتغير في التعديل (edit_delta)
3023
السطور المضافة في التعديل (added_lines)
[ 0 => 'ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وكان والده هو [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الدولة الموحدية]] ووالدته هي صفية بنت أبي عمران ابنة أبي عمران موسى بن سليمان الكافي، الذي كان أحد أتباع [[ابن تومرت]].<ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=Concubines and courtesans: women and slavery in Islamic history|تاريخ=2017|ناشر=Oxford University Press|محرر=Gordon|محرر-الأول=Matthew|مكان=New York, NY|محرر2=Hain|محرر2-الأول=Kathryn A.|isbn=978-0-19-062218-3}}</ref><ref>{{استشهاد بكتاب|عنوان=The encyclopaedia of Islam. 1: A - B / ed. by an ed. comm. consisting of H. A. R. Gibb|تاريخ=1986|ناشر=Brill|محرر=Gibb|محرر-الأول=Hamilton Alexander Rosskeen|طبعة=Photomechan. repr. of the 1. ed. 1960|مكان=Leiden|isbn=978-90-04-08114-7}}</ref> تولى السلطنة بعد وفاة أبيه في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا.', 1 => 'كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]] وعالما دينيا يتبع [[المدرسة الظاهرية البرانية|المدرسة الظاهرية]] أو المدرسة الحرفية للفقه الإسلامي، مثله في ذلك مثل العديد من حكام الموحدين، ويقال أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[ابن رشد]]، و<nowiki/>[[ابن طفيل]]،<ref>Kojiro Nakamura, "Ibn Mada's Criticism of Arab Grammarians." ''Orient'', v. 10, pgs. 89-113. 1974</ref> و<nowiki/>[[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref>', 2 => '', 3 => 'كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن قد عين عالم [[قرطبة]] الموسوعي [[ابن مضاء]] كقاضي قضاة له خلال الإصلاحات التي أجراها لدولة الموحدين، وأشرف الاثنان على حظر أي مادة دينية كتبها غير الظاهريين،<ref>{{استشهاد بدورية محكمة|عنوان=Landmarks in Linguistic Thought Volume III|مسار=http://dx.doi.org/10.4324/9780203444153|مؤلف=Versteegh|الأول=Kees|تاريخ=2013-02-01|دوي=10.4324/9780203444153}}</ref> ثم ذهب ابن يوسف المنصور إلى أبعد من ذلك، فأمر بإحراق الكتب غير الظاهرية بدلاً من حظرها فقط.<ref>Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's ''Refutation of the Grammarians'', pg. 6. Cairo, 1947.</ref>', 4 => '', 5 => 'اتجه أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن لغزو [[شبه الجزيرة الإيبيرية|شبه جزيرة أيبيريا]] في عام 1170 ونجح في إخضاع [[بلنسية|يلنسية]] و<nowiki/>[[كتالونيا|كاتالونيا]]، وفي العام التالي استقر في [[إشبيلية]]، وأمر ببناء العديد من المباني، مثل [[قصر المورق]] و<nowiki/>[[حدائق البحيرة|قصر البحيرة]] [[قلعة جابر|وقلعة جابر]].<ref>"The History of the Mohammedan Dynasties in Spain," taken from Ahmed Mohammed al-Maqqari's ''Nafhut Tibb min Ghusn al-Andalus al-Ratib wa Tarikh Lisan ad-Din Ibn al-Khatib''. Translated by Pascual de Gayangos y Arce from copies in the British Museum. Pg. 319. London: The Orientalist Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by W. H. Allen Ltd and M. Duprat.</ref>' ]
السطور المزالة في التعديل (removed_lines)
[ 0 => 'ولد في [[تينمل]] في 15 من شهر رجب سنة [[533 هـ|533]] هـ الموافق 17 فبراير [[1139]] م، وتولى السلطنة بعد وفاة أبيه [[عبد المؤمن بن علي|عبد المؤمن]] مؤسس [[الموحدون|الدولة الموحدية]]، في جمادى الآخرة سنة [[558 هـ|558هـ]], وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا.', 1 => 'كان أديبا حافظًا [[القرآن|للقرآن]]، من رواة الحديث، حتى أنه كان يحفظ [[صحيح البخاري]] بسنده الخاص به، ورغم أرومته [[الأمازيغية]] كان شديد الفصاحة ب[[لغة عربية|اللغة العربية]]، يعلم أخبار [[عرب|العرب]] في الجاهلية و[[إسلام|الإسلام]]، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم [[حفصة بنت الحاج|حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية]] التي درّست بنات السلطان في قصره.<ref name="Meri2005">{{استشهاد بكتاب|مؤلف=Josef W. Meri|عنوان=Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia|مسار= https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&pg=PA308|تاريخ=31 October 2005|ناشر=Taylor & Francis|isbn=978-1-135-45603-0|صفحات=308–|مسار أرشيف= https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ|تاريخ أرشيف=2017-10-14}}</ref>' ]
مصدر HTML المعروض للمراجعة الجديدة (new_html)
'<div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ar" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r63051380">.mw-parser-output .entete.aerostat{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Picto_infobox_aerostat.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aikido{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Aikido_pictogram.svg/40px-Aikido_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.alpinisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Picto_infobox_alpinisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arbitre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Referee_football_pictogram.svg/35px-Referee_football_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Archery_pictogram.svg/35px-Archery_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.archives2{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Picto_infobox_archives.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arduino,.mw-parser-output .entete.electro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Arduino_ftdi_chip-1.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artiste{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Picto_infobox_artiste.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artsmartiauxjap{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/Picto_infobox_samourai.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.association{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Collaboration_logo_infobox.svg/50px-Collaboration_logo_infobox.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.athletisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Athletics_pictogram.svg/40px-Athletics_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.audio{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/35px-Gnome-speakernotes.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.auteur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_auteur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.autogire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Picto_Autogyro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_automobil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Airplane_silhouette_white.svg/40px-Airplane_silhouette_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aviron{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Rowing_pictogram.svg/35px-Rowing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.badminton{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Badminton_pictogram.svg/35px-Badminton_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.baseball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Baseball_pictogram.svg/35px-Baseball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.basket-ball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_Infobox_Basketball.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.bd{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2c/Picto_infobox_comicballoon.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Biathlon_pictogram.svg/40px-Biathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/Picto_infobox_beer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.book,.mw-parser-output .entete.universite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Picto_infobox_book.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.boxe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Boxing_pictogram.svg/35px-Boxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.calendrier{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Almanacco.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.camera{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Camera-photo.svg/120px-Camera-photo.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.canada{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Picto_infobox_Canada.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cardinal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_cardinal.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.catch{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Picto_infobox_catch.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chateau{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Picto_infobox_chateau.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chimie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_chemistry_HUN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cinema{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Picto_infobox_cinema.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.commonwealth{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/db/Picto_infobox_Commonwealth.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.communication{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Picto_infobox_antenna.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cyclisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cycling_%28road%29_pictogram.svg/45px-Cycling_%28road%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.deportation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_Infobox_deportation.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.diplomatie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_infobox_ambassade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.disney{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Picto_infobox_Disney.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.droit{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Balance%2C_by_David.svg/40px-Balance%2C_by_David.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.drone-civil{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_civil_drone.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.egypte-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cc/Picto_infobox_ancient_Egypt.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Factory_black.png/40px-Factory_black.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise-blanc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Factory_white.png/40px-Factory_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.equitation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Equestrian_pictogram.svg/35px-Equestrian_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Picto_infobox_escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_infobox_alpinisme-escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escrime{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Fencing_pictogram.svg/35px-Fencing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.espagne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Picto_Infobox_Coat_of_Arms_of_Spain.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.eveque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_bishop.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.factory{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Picto_infobox_enterprise.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.floorball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Floorball_pictogram.svg/35px-Floorball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.fondeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Cross_country_skiing_pictogram.svg/40px-Cross_country_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.football{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Infobox_Football_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Picto_infobox_fotbal_2.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footUS{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4e/Picto_Foot_US.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.futsal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Futsal_pictogram.svg/35px-Futsal_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.golf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Golf_pictogram.svg/35px-Golf_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.grappe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Icone_oenobox.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.gymnastique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg/35px-Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Handball_pictogram_white.svg/35px-Handball_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/35px-Handball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.helicoptere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Picto_infobox_helicopter.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Picto_Infobox_Ice_hockey.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey-sur-gazon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Field_hockey_pictogram.svg/35px-Field_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hospitaliers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_Hospitaliers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.humain{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Picto_infobox_manwoman.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.informatique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Picto-infoboxinfo.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.internet{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Web-browser-openclipart.svg/45px-Web-browser-openclipart.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.israel-judaisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Picto_infobox_israel-judaisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Picto_infobox_Game.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu-role{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d8/Picto_infobox_Jeu_de_rôle.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeuvideo,.mw-parser-output .entete.jeuvideov3{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg/35px-Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.judo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Judo_pictogram.svg/40px-Judo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.karate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Karate_pictogram.svg/40px-Karate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kayak{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg/35px-Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kickboxing{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Kickboxing_pictogram.svg/40px-Kickboxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.lutte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Wrestling_pictogram.svg/40px-Wrestling_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.macintosh{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/20/Picto_infobox_Macintosh.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.malte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e4/Picto_infobox_Malte.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.map{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Picto_infobox_map.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.medecine{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Picto_infobox_med.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mets{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Picto_infobox_mets.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.militaire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_military.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.money,.mw-parser-output .entete.money_coin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Money_Coin_Icon.svg/40px-Money_Coin_Icon.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-metro,.mw-parser-output .entete.metro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_infobox_Mtl_metro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_Mtl_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.moteur-avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Picto_Infobox_moteur_d%27avion.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mosque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Picto_infobox_Mosque.svg/35px-Picto_infobox_Mosque.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musee,.mw-parser-output .entete.museum,.mw-parser-output .entete.papyrus{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Picto_infobox_papyrus.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musique,.mw-parser-output .entete.music{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Picto_infobox_music.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.natation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Swimming_pictogram_white.png/35px-Swimming_pictogram_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.nations-unies{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Picto_infobox_UN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.omnisports{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Sport3_icone.svg/35px-Sport3_icone.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.palace{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Pictogram_infobox_palace.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.paralympique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Picto_infobox_Paralympics.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.persofiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/Picto_infobox_masks.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.petrole{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_Infobox_Oil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.planeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Picto_infobox_planeur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.plateforme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Picto_Infobox_Oil_Platform.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.poker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg/50px-Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.presse{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Picto_infobox_journal-ar.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.pretendant{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Picto_infobox_pr%C3%A9tendant_%C3%A0_un_tr%C3%B4ne.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.projet,.mw-parser-output .entete.project{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Picto_infobox_tools.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.psychologie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Picto_infobox_psycho.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.quebec{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Picto_infobox_Quebec.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.recherche{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Picto_infobox_detective.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rinkhockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Roller_hockey_pictogram.svg/35px-Roller_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rome-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Picto_infobox_Roman_military_banner.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.route{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Infobox_road_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugby{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Picto_Infobox_Rugby.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugbyblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Rugby_union_pictogram.svg/35px-Rugby_union_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.satellite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Picto_infobox_satellite.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sautski{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Ski_jumping_pictogram.svg/40px-Ski_jumping_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.science-fiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Picto_infobox_fliyingsaucer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.serie-video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Logo_television_blanc.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.ski-alpin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Alpine_skiing_pictogram.svg/40px-Alpine_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.snooker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Cue_sports_pictogram.svg/40px-Cue_sports_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.software{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/Picto_infobox_software.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Picto_infobox_Olympic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport-automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Picto_infobox_sport_auto.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.squash{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Squash_pictogram.svg/35px-Squash_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.stadium{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Stadium.svg/40px-Stadium.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.starwars{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Star_Wars_Infobox_Pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.surf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Surfing_pictogram.svg/35px-Surfing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.taekwondo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Taekwondo_pictogram.svg/40px-Taekwondo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.television{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Picto_infobox_TV-T%26PC.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.templiers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Picto_infobox_Templiers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Tennis_pictogram_white.svg/35px-Tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-table{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Table_tennis_pictogram_white.svg/40px-Table_tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-tableblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Table_tennis_pictogram.svg/35px-Table_tennis_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.timbre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_Stamps.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Infobox_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.triathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Triathlon_pictogram.svg/40px-Triathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.ultimate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ultimate_pictogram.svg/70px-Ultimate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.union-europeenne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c0/Picto_Infobox_Europe.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/35px-Tango-video-x-generic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.voile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sailing_pictogram.svg/40px-Sailing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.volleyball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg/35px-Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.water-polo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Water_polo_pictogram.svg/40px-Water_polo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}</style> <table class="infobox infobox_v2" cellspacing="3px"> <tbody><tr><th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#f9f9f9;color:#000000"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="قائمة حكام المغرب">سلطان المغرب</a> <small></small> </th> </tr><tr class="mw-empty-elt"> </tr><tr> <th scope="col" colspan="2" class="entete default" style="line-height:1.5em; background-color:#CCBBEE;color:#000000">- أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن - </th></tr> <tr><td colspan="2" align="center"><div><figure class="mw-halign-center" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png/280px-Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png" decoding="async" width="280" height="140" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png/420px-Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c5/Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png/560px-Abu_Yaqub_Yusef_Coin.png 2x" data-file-width="1202" data-file-height="599" /></a><figcaption></figcaption></figure></div> </td></tr><tr> <td colspan="2"></td> </tr><tr> <th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#e4dcf6;color:#000000"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="قائمة حكام المغرب">سلطان المغرب</a><small> </small> </th> </tr><tr> <td colspan="2" style="text-align:center;background-color:#F9F9F9;color:#000000;"><b>فترة الحكم</b><br />1163 -1184</td> </tr><tr> <th colspan="2" style="text-align:center;background-color:#e4dcf6;color:#000000"> معلومات شخصية </th> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row"><span class="nowrap"> اسم الولادة</span></th> <td style="">أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P1477" title="تعديل قيمة خاصية (P1477) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P1477) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الاسم الكامل</th> <td style="">أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن بن علي</td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الميلاد</th> <td style="">سنة <a href="/wiki/1138" title="1138">1138</a> &#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P569" title="تعديل قيمة خاصية (P569) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P569) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span><br /><a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الوفاة</th> <td style=""><a href="/wiki/18_%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AE%D8%B1" title="18 ربيع الآخر">18 ربيع الآخر</a> <a href="/wiki/580_%D9%87%D9%80" title="580 هـ">580هـ</a><br /><a href="/wiki/%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86" title="شنترين">شنترين</a>، <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="الأندلس">الأندلس</a></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">مكان الدفن</th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P119" title="تعديل قيمة خاصية (P119) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P119) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">مواطنة</th> <td style=""><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Morocco.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/20px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="20" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/30px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/40px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="المغرب">المغرب</a><sup id="cite_ref-wikidata-090ea48c852631a52a0a12bbe648ecd36e854d48_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-090ea48c852631a52a0a12bbe648ecd36e854d48-1">&#91;1&#93;</a></sup>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P27" title="تعديل قيمة خاصية (P27) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P27) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row"><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%86_(%D9%85%D8%B9%D8%AA%D9%82%D8%AF)" title="دين (معتقد)">الديانة</a></th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="الإسلام">الإسلام</a></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الأولاد</th> <td style=""><div style="max-height:180px; overflow: auto; padding: 2px 0 2px 5px; background-color:transparent;vertical-align:top;font-size:100%"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور">أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور</a><sup id="cite_ref-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc-2">&#91;2&#93;</a></sup><br /><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D8%B9" title="عبد الواحد المخلوع">عبد الواحد المخلوع</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P40" title="تعديل قيمة خاصية (P40) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P40) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></div></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row"><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8" title="أب">الأب</a></th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="عبد المؤمن بن علي">عبد المؤمن بن علي</a><sup id="cite_ref-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc_2-1" class="reference"><a href="#cite_note-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc-2">&#91;2&#93;</a></sup>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P22" title="تعديل قيمة خاصية (P22) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P22) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">الأم</th> <td style=""><a href="/w/index.php?title=%D8%B9%D8%A7%D8%A6%D8%B4%D8%A9_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%86%D9%85%D9%84%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="عائشة بنت موسى التنملي (الصفحة غير موجودة)">عائشة بنت موسى التنملي</a></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">عائلة</th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الدولة الموحدية</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P53" title="تعديل قيمة خاصية (P53) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P53) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">سلالة</th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%88%D9%86" class="mw-redirect" title="الموحدون">الموحدون</a> <span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Almohad_Dynasty.svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Almohad_Dynasty.svg/25px-Flag_of_Almohad_Dynasty.svg.png" decoding="async" width="25" height="17" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Almohad_Dynasty.svg/38px-Flag_of_Almohad_Dynasty.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Flag_of_Almohad_Dynasty.svg/50px-Flag_of_Almohad_Dynasty.svg.png 2x" data-file-width="644" data-file-height="444" /></a></span></td> </tr><tr> <th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#e4dcf6;color:#000000"> الحياة العملية </th> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row"><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%A9" title="مهنة">المهنة</a></th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A" title="سياسي">سياسي</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P106" title="تعديل قيمة خاصية (P106) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P106) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <th scope="col" colspan="2" style="text-align:center;background-color:#e4dcf6;color:#000000">الخدمة العسكرية </th> </tr><tr> <th style="text-align: right; background-color:#F3F3F3;" scope="row">المعارك والحروب</th> <td style=""><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86_(1184)" title="حصار شنترين (1184)">حصار شنترين</a>&#160;<span class="noprint"> <span class="mw-valign-baseline" typeof="mw:File"><a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q335489#P607" title="تعديل قيمة خاصية (P607) في ويكي بيانات"><img alt="تعديل قيمة خاصية (P607) في ويكي بيانات" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/13px-Twemoji_270f.svg.png" decoding="async" width="13" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/20px-Twemoji_270f.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Twemoji_270f.svg/26px-Twemoji_270f.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></span></td> </tr><tr> <td colspan="2" style="text-align:center;background-color:#F9F9F9;color:#000000;"></td> </tr><tr> <td colspan="2" style="text-align:right;background-color:#F9F9F9;color:#000000;"></td> </tr><tr> <td class="navigation-only" colspan="2" style="border-top: 2px #CCBBEE dotted; font-size: 80%; background:inherit; text-align: left;"><span class="plainlinks" style="float:right;"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit&amp;section=0"><span style="color:#555;">تعديل مصدري</span></a> - <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;veaction=edit"><span style="color:#555;">تعديل</span></a> </span>&#160;<span typeof="mw:File"><a href="//ar.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%B5%D9%86%D8%AF%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D9%84%D9%83%D9%8A%D8%A9" title="طالع توثيق القالب"><img alt="طالع توثيق القالب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/12px-Info_Simple.svg.png" decoding="async" width="12" height="12" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/18px-Info_Simple.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/38/Info_Simple.svg/24px-Info_Simple.svg.png 2x" data-file-width="512" data-file-height="512" /></a></span></td></tr> </tbody></table> <p><b>أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن</b> (1139، <a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a> - توفي <a href="/wiki/18_%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AE%D8%B1" title="18 ربيع الآخر">18 ربيع الآخر</a> <a href="/wiki/580_%D9%87%D9%80" title="580 هـ">580هـ</a> / <a href="/wiki/29_%D9%8A%D9%88%D9%84%D9%8A%D9%88" title="29 يوليو">29 يوليو</a> <a href="/wiki/1184" title="1184">1184م</a>) ثاني خلفاء <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الدولة الموحدية</a> حكم بلاد المغرب والأندلس بين <a href="/wiki/1163" title="1163">1163</a> حتى <a href="/wiki/1184" title="1184">1184</a> في عاصمة دولته <a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%83%D8%B4" title="مراكش">مراكش</a>.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3">&#91;3&#93;</a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4">&#91;4&#93;</a></sup><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5">&#91;5&#93;</a></sup> شيد <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%A7" class="mw-redirect" title="الخيرالدا">الجامع الكبير</a> في <a href="/wiki/%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="إشبيلية">إشبيلية</a> و<a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="الكتبية">جامع الكتبية</a> في مراكش <a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%85%D8%B9%D8%A9_%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="صومعة حسان">وصومعة حسان</a> في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B7" title="الرباط">الرباط</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مسيرته"><span id=".D9.85.D8.B3.D9.8A.D8.B1.D8.AA.D9.87"></span>مسيرته</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit&amp;section=1" title="عدل القسم: مسيرته"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <p>ولد في <a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a> في 15 من شهر رجب سنة <a href="/wiki/533_%D9%87%D9%80" title="533 هـ">533</a> هـ الموافق 17 فبراير <a href="/wiki/1139" title="1139">1139</a> م، وكان والده هو <a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="عبد المؤمن بن علي">عبد المؤمن</a> مؤسس <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الدولة الموحدية</a> ووالدته هي صفية بنت أبي عمران ابنة أبي عمران موسى بن سليمان الكافي، الذي كان أحد أتباع <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%AA" title="ابن تومرت">ابن تومرت</a>.<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6">&#91;6&#93;</a></sup><sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7">&#91;7&#93;</a></sup> تولى السلطنة بعد وفاة أبيه في جمادى الآخرة سنة <a href="/wiki/558_%D9%87%D9%80" title="558 هـ">558هـ</a>, وقد واجه في بداية حكمه بعض الاعتراضات من إخوانه الأكبر سنًا ولكنها زالت سريعًا. </p><p>كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن أديبا حافظًا <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86" title="القرآن">للقرآن</a> وعالما دينيا يتبع <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B8%D8%A7%D9%87%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="المدرسة الظاهرية البرانية">المدرسة الظاهرية</a> أو المدرسة الحرفية للفقه الإسلامي، مثله في ذلك مثل العديد من حكام الموحدين، ويقال أنه كان يحفظ <a href="/wiki/%D8%B5%D8%AD%D9%8A%D8%AD_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D9%8A" title="صحيح البخاري">صحيح البخاري</a> بسنده الخاص به، ورغم أرومته <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%BA%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="الأمازيغية">الأمازيغية</a> كان شديد الفصاحة <a href="/wiki/%D9%84%D8%BA%D8%A9_%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="لغة عربية">باللغة العربية</a>، يعلم أخبار <a href="/wiki/%D8%B9%D8%B1%D8%A8" title="عرب">العرب</a> في الجاهلية <a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect" title="إسلام">والإسلام</a>، لذلك انتظم في بلاطه أعظم علماء وأدباء العصر، ومنهم <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D8%B4%D8%AF" title="ابن رشد">ابن رشد</a>، و<a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B7%D9%81%D9%8A%D9%84" title="ابن طفيل">ابن طفيل</a>،<sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8">&#91;8&#93;</a></sup> و<a href="/wiki/%D8%AD%D9%81%D8%B5%D8%A9_%D8%A8%D9%86%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AC" title="حفصة بنت الحاج">حفصة بنت الحاج الركونية الغرناطية</a> التي درّست بنات السلطان في قصره.<sup id="cite_ref-Meri2005_9-0" class="reference"><a href="#cite_note-Meri2005-9">&#91;9&#93;</a></sup> </p><p>كان أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن قد عين عالم <a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%B7%D8%A8%D8%A9" title="قرطبة">قرطبة</a> الموسوعي <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B6%D8%A7%D8%A1" title="ابن مضاء">ابن مضاء</a> كقاضي قضاة له خلال الإصلاحات التي أجراها لدولة الموحدين، وأشرف الاثنان على حظر أي مادة دينية كتبها غير الظاهريين،<sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10">&#91;10&#93;</a></sup> ثم ذهب ابن يوسف المنصور إلى أبعد من ذلك، فأمر بإحراق الكتب غير الظاهرية بدلاً من حظرها فقط.<sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11">&#91;11&#93;</a></sup> </p><p>اشتهر بشغفه الكبير <a href="/wiki/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF" title="جهاد">بالجهاد</a>، فلقد كان دائم الغزو والتجهيز له، واعتنى بالجيوش وقواها، حتى أنه قد ألف رسالة مشهورة في فضل <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D9%81%D9%8A_%D8%B3%D8%A8%D9%8A%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" class="mw-redirect" title="الجهاد في سبيل الله">الجهاد في سبيل الله</a> ومكانته والحض عليه، صارت هذه الرسالة تطبع وتدرس حتى وقت قريب. </p><p>اتجه أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن لغزو <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="شبه الجزيرة الإيبيرية">شبه جزيرة أيبيريا</a> في عام 1170 ونجح في إخضاع <a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D9%86%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="بلنسية">يلنسية</a> و<a href="/wiki/%D9%83%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%86%D9%8A%D8%A7" title="كتالونيا">كاتالونيا</a>، وفي العام التالي استقر في <a href="/wiki/%D8%A5%D8%B4%D8%A8%D9%8A%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="إشبيلية">إشبيلية</a>، وأمر ببناء العديد من المباني، مثل <a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%B1%D9%82" title="قصر المورق">قصر المورق</a> و<a href="/wiki/%D8%AD%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AD%D9%8A%D8%B1%D8%A9" title="حدائق البحيرة">قصر البحيرة</a> <a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%AC%D8%A7%D8%A8%D8%B1" title="قلعة جابر">وقلعة جابر</a>.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12">&#91;12&#93;</a></sup> </p><p>قتل في <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86" class="mw-redirect" title="معركة شنترين">معركة شنترين</a> بالأندلس، بعد أن أصابته إصابات بالغة توفي على إثرها، نقل بعدها جثمانه إلى مسقط رأسه <a href="/wiki/%D8%AA%D9%8A%D9%86%D9%85%D9%84" title="تينمل">تينمل</a>. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="انظر_أيضا"><span id=".D8.A7.D9.86.D8.B8.D8.B1_.D8.A3.D9.8A.D8.B6.D8.A7"></span>انظر أيضا</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit&amp;section=2" title="عدل القسم: انظر أيضا"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <table role="presentation" class="metadata mbox-small plainlinks sisterlinks" style="background-color:#f9f9f9;border:1px solid #C0C0C0;color:#000"> <tbody><tr><td colspan="2" class="mbox-text" style="border-bottom:1px solid #C0C0C0;"> <b>أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن</b> في <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%85%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%B9_%D8%B4%D9%82%D9%8A%D9%82%D8%A9" title="ويكيبيديا:مشاريع شقيقة">المشاريع الشقيقة</a>:</td></tr> <tr> <td style="width:1px"></td> <td class="mbox-text plainlist"><div style="padding-right:2px"> <ul><li><span typeof="mw:File"><span><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/15px-Commons-logo.svg.png" decoding="async" width="15" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/23px-Commons-logo.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png 2x" data-file-width="1024" data-file-height="1376" /></span></span> <a href="https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Abu_Yaqub_Yusuf" class="extiw" title="commons:Category:Abu Yaqub Yusuf">صور وملفات صوتية</a> من كومنز.</li></ul></div></td></tr> </tbody></table> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%B1_%D8%B4%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%86_(1184)" title="حصار شنترين (1184)">حصار شنترين (1184)</a></li></ul> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مراجع"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.AC.D8.B9"></span>مراجع</h2><span class="mw-editsection"><span class="mw-editsection-bracket">[</span><a href="/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit&amp;section=3" title="عدل القسم: مراجع"><span>عدل</span></a><span class="mw-editsection-bracket">]</span></span></div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64185426">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal;overflow-y:auto;max-height:300px}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}@media print{.mw-parser-output .reflist{overflow-y:visible!important;max-height:none!important}}</style><div class="reflist"> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-wikidata-090ea48c852631a52a0a12bbe648ecd36e854d48-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-wikidata-090ea48c852631a52a0a12bbe648ecd36e854d48_1-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r66815782">.mw-parser-output cite.citation{font-style:inherit;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .citation q{quotes:"\"""\"""'""'"}.mw-parser-output .citation:target{background-color:rgba(0,127,255,0.133)}.mw-parser-output .id-lock-free.id-lock-free a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/65/Lock-green.svg")left 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-free a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-limited.id-lock-limited a,.mw-parser-output .id-lock-registration.id-lock-registration a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Lock-gray-alt-2.svg")left 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-limited a,body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-registration a{background-size:contain}.mw-parser-output .id-lock-subscription.id-lock-subscription a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Lock-red-alt-2.svg")left 0.1em center/9px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .id-lock-subscription a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4c/Wikisource-logo.svg")left 0.1em center/12px no-repeat}body:not(.skin-timeless):not(.skin-minerva) .mw-parser-output .cs1-ws-icon a{background-size:contain}.mw-parser-output .cs1-code{color:inherit;background:inherit;border:none;padding:inherit}.mw-parser-output .cs1-hidden-error{display:none;color:#d33}.mw-parser-output .cs1-visible-error{color:#d33}.mw-parser-output .cs1-maint{display:none;color:#2C882D;margin-left:0.3em}.mw-parser-output .cs1-format{font-size:95%}.mw-parser-output .cs1-kern-left{padding-left:0.2em}.mw-parser-output .cs1-kern-right{padding-right:0.2em}.mw-parser-output .citation .mw-selflink{font-weight:inherit}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}@media(prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-visible-error,html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-hidden-error{color:#f8a397}html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .cs1-maint{color:#18911F}}</style><cite class="citation web cs1"> <a class="external text" href="https://fr.wikipedia.org/wiki/Maghreb">https://fr.wikipedia.org/wiki/Maghreb</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft_id=https%3A%2F%2Ffr.wikipedia.org%2Fwiki%2FMaghreb&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D9%88%D9%8A%D8%A8" title="قالب:استشهاد ويب">استشهاد ويب</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">&#124;url=</code> بحاجة لعنوان (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#bare_url_missing_title" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>) و</span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">الوسيط <code class="cs1-code">&#124;title=</code> غير موجود أو فارغ (من ويكي بيانات) (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#citation_missing_title" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc-2"><span class="mw-cite-backlink">^ <a href="#cite_ref-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc_2-0"><sup><i><b>ا</b></i></sup></a> <a href="#cite_ref-wikidata-4c36e2b3dbbd612e25f4281a9eca293faaa6a7cc_2-1"><sup><i><b>ب</b></i></sup></a></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFВ._В._Г.1835" class="mwgadget-numconv-skip citation journal cs1 cs1-prop-foreign-lang-source">В. В. Г. (1835). "Альмогады". <i>Энциклопедический лексикон. Том 2, 1835</i> (بالروسية). <b>2</b>: 1–5. <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A_%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="ويكي بيانات">QID</a>:<a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q26828936" class="extiw" title="d:Q26828936">Q26828936</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.jtitle=%D0%AD%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%BA%D0%BB%D0%BE%D0%BF%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BD.+%D0%A2%D0%BE%D0%BC+2%2C+1835&amp;rft.atitle=%D0%90%D0%BB%D1%8C%D0%BC%D0%BE%D0%B3%D0%B0%D0%B4%D1%8B&amp;rft.volume=2&amp;rft.pages=1-5&amp;rft.date=1835&amp;rft.au=%D0%92.+%D0%92.+%D0%93.&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180709020018/http://nomisma.org/id/abu_ya&#39;qub_yusuf_i">"معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع nomisma.org"</a>. nomisma.org. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="http://nomisma.org/id/abu_ya&#39;qub_yusuf_i">الأصل</a> في 2018-07-09.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%86+%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86+%D8%B9%D9%84%D9%89+%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9+nomisma.org&amp;rft.pub=nomisma.org&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fnomisma.org%2Fid%2Fabu_ya%27qub_yusuf_i&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160925210153/http://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml">"معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع enciclopedia.cat"</a>. enciclopedia.cat. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.enciclopedia.cat/EC-GEC-0000404.xml">الأصل</a> في 2016-09-25.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%86+%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86+%D8%B9%D9%84%D9%89+%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9+enciclopedia.cat&amp;rft.pub=enciclopedia.cat&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fwww.enciclopedia.cat%2FEC-GEC-0000404.xml&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite class="citation web cs1"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20191007145448/http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i">"معلومات عن أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن على موقع dbe.rah.es"</a>. dbe.rah.es. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="http://dbe.rah.es/biografias/9472/yusuf-i">الأصل</a> في 2019-10-07.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=unknown&amp;rft.btitle=%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85%D8%A7%D8%AA+%D8%B9%D9%86+%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86+%D8%B9%D9%84%D9%89+%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9+dbe.rah.es&amp;rft.pub=dbe.rah.es&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdbe.rah.es%2Fbiografias%2F9472%2Fyusuf-i&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFGordonHain2017" class="citation book cs1">Gordon، Matthew؛ Hain، Kathryn A.، المحررون (2017). <i>Concubines and courtesans: women and slavery in Islamic history</i>. New York, NY: Oxford University Press. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-0-19-062218-3" title="خاص:مصادر كتاب/978-0-19-062218-3"><bdi>978-0-19-062218-3</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Concubines+and+courtesans%3A+women+and+slavery+in+Islamic+history&amp;rft.place=New+York%2C+NY&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.date=2017&amp;rft.isbn=978-0-19-062218-3&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFGibb1986" class="citation book cs1">Gibb، Hamilton Alexander Rosskeen، المحرر (1986). <i>The encyclopaedia of Islam. 1: A - B / ed. by an ed. comm. consisting of H. A. R. Gibb</i> (ط. Photomechan. repr. of the 1. ed. 1960). Leiden: Brill. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-90-04-08114-7" title="خاص:مصادر كتاب/978-90-04-08114-7"><bdi>978-90-04-08114-7</bdi></a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=The+encyclopaedia+of+Islam.+1%3A+A+-+B+%2F+ed.+by+an+ed.+comm.+consisting+of+H.+A.+R.+Gibb&amp;rft.place=Leiden&amp;rft.edition=Photomechan.+repr.+of+the+1.+ed.+1960&amp;rft.pub=Brill&amp;rft.date=1986&amp;rft.isbn=978-90-04-08114-7&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b></span> <span class="reference-text">Kojiro Nakamura, "Ibn Mada's Criticism of Arab Grammarians." <i>Orient</i>, v. 10, pgs. 89-113. 1974</span> </li> <li id="cite_note-Meri2005-9"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-Meri2005_9-0">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFJosef_W._Meri2005" class="citation book cs1">Josef W. Meri (31 أكتوبر 2005). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20171014031834/https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ"><i>Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia</i></a>. Taylor &amp; Francis. ص.&#160;308–. <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%8A_%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%82%D9%8A%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AA%D8%A8" title="النظام القياسي الدولي لترقيم الكتب">ISBN</a>:<a href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%B1_%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%A8/978-1-135-45603-0" title="خاص:مصادر كتاب/978-1-135-45603-0"><bdi>978-1-135-45603-0</bdi></a>. مؤرشف من <a rel="nofollow" class="external text" href="https://books.google.com/books?id=BFZsBgAAQBAJ&amp;pg=PA308">الأصل</a> في 2017-10-14.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=Medieval+Islamic+Civilization%3A+An+Encyclopedia&amp;rft.pages=308-&amp;rft.pub=Taylor+%26+Francis&amp;rft.date=2005-10-31&amp;rft.isbn=978-1-135-45603-0&amp;rft.au=Josef+W.+Meri&amp;rft_id=https%3A%2F%2Fbooks.google.com%2Fbooks%3Fid%3DBFZsBgAAQBAJ%26pg%3DPA308&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span></span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b></span> <span class="reference-text"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r66815782"><cite id="CITEREFVersteegh2013" class="citation journal cs1 cs1-prop-no_archive">Versteegh، Kees (1 فبراير 2013). <a rel="nofollow" class="external text" href="https://dx.doi.org/10.4324/9780203444153">"Landmarks in Linguistic Thought Volume III"</a>. <a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B1%D8%B6_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D9%85%D9%8A" title="معرف الغرض الرقمي">DOI</a>:<a rel="nofollow" class="external text" href="https://doi.org/10.4324%2F9780203444153">10.4324/9780203444153</a>.</cite><span title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Ajournal&amp;rft.genre=article&amp;rft.atitle=Landmarks+in+Linguistic+Thought+Volume+III&amp;rft.date=2013-02-01&amp;rft_id=info%3Adoi%2F10.4324%2F9780203444153&amp;rft.aulast=Versteegh&amp;rft.aufirst=Kees&amp;rft_id=http%3A%2F%2Fdx.doi.org%2F10.4324%2F9780203444153&amp;rfr_id=info%3Asid%2Far.wikipedia.org%3A%D8%A3%D8%A8%D9%88+%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8+%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81+%D8%A8%D9%86+%D8%B9%D8%A8%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86" class="Z3988"></span> <span class="cs1-hidden-error citation-comment"><code class="cs1-code">{{<a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF_%D8%A8%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%AD%D9%83%D9%85%D8%A9" title="قالب:استشهاد بدورية محكمة">استشهاد بدورية محكمة</a>}}</code>: </span><span class="cs1-hidden-error citation-comment">الاستشهاد بدورية محكمة يطلب <code class="cs1-code">&#124;دورية محكمة=</code> (<a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A9:%D8%A3%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF#missing_periodical" title="مساعدة:أخطاء الاستشهاد">مساعدة</a>)</span></span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b></span> <span class="reference-text">Shawqi Daif, Introduction to Ibn Mada's <i>Refutation of the Grammarians</i>, pg. 6. Cairo, 1947.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b></span> <span class="reference-text">"The History of the Mohammedan Dynasties in Spain," taken from Ahmed Mohammed al-Maqqari's <i>Nafhut Tibb min Ghusn al-Andalus al-Ratib wa Tarikh Lisan ad-Din Ibn al-Khatib</i>. Translated by Pascual de Gayangos y Arce from copies in the British Museum. Pg. 319. London: The Orientalist Translation Fund of Great Britain and Ireland. Sold by W. H. Allen Ltd and M. Duprat.</span> </li> </ol></div></div> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64177691">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67252312">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="خلفاء_الموحدين" style="padding:1px"><table class="nowraplinks hlist mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="3"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67400543">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D9%86" title="قالب:خلفاء الموحدين"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نقاش القالب:خلفاء الموحدين (الصفحة غير موجودة)"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AE%D9%84%D9%81%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D9%86&amp;action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="خلفاء_الموحدين" style="font-size:114%;margin:0 4em">خلفاء <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الموحدين</a></div></th></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div>المؤسس: <a href="/wiki/%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%B1%D8%AA" title="ابن تومرت">ابن تومرت</a></div></td></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="عبد المؤمن بن علي">عبد المؤمن بن علي</a> (1147–1163)</li> <li><a class="mw-selflink selflink">أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن</a> (1163–1184)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور">أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور</a> (1184–1199)</li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="محمد الناصر">محمد الناصر</a> (1199–1213)</li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="يوسف المستنصر">يوسف المستنصر</a> (1213–1223)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D8%B9" title="عبد الواحد المخلوع">عبد الواحد المخلوع</a> (1223-1223)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84" title="عبد الله العادل">أبو محمد العادل</a> (1223–1227)</li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D9%85" title="يحيى المعتصم">يحيى المعتصم</a> (1227–1229)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%86" title="إدريس المأمون">أبو العلا إدريس المأمون</a> (1227–1233)</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D8%AF" title="عبد الواحد الرشيد">أبو محمد الرشيد</a> (1233–1242)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF" title="أبو الحسن السعيد">أبو الحسن السعيد</a> (1242–1248)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AD%D9%81%D8%B5_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%D9%89" title="أبو حفص عمر المرتضى">أبو حفص المرتضى</a> (1248–1266)</li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AB%D9%82" title="إدريس الواثق">إدريس الواثق</a> (1266–1269)</li></ul> </div></td><td class="noviewer navbox-image" rowspan="1" style="width:1px;padding:0 0 0 2px"><div><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Almohad_Dynasty_(1147-1269).svg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg/100px-Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg.png" decoding="async" width="100" height="67" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg/150px-Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg/200px-Flag_of_Almohad_Dynasty_%281147-1269%29.svg.png 2x" data-file-width="1200" data-file-height="800" /></a></span></div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow" colspan="3"><div><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بوابة:المغرب">بوابة:المغرب</a></div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67252312"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="حكام_المغرب" style="padding:1px"><table class="nowraplinks mw-collapsible mw-collapsed navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67400543"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="قالب:حكام المغرب"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="نقاش القالب:حكام المغرب"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8&amp;action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="حكام_المغرب" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%AD%D9%83%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="قائمة حكام المغرب">حكام المغرب</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الإدريسية">أدارسة</a><br />(789–974)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="إدريس بن عبد الله">إدريس بن عبد الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="إدريس الثاني">إدريس الثاني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="محمد بن إدريس الثاني">محمد بن إدريس الثاني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%AD%D9%8A%D8%AF%D8%B1%D8%A9_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="علي حيدرة بن محمد بن إدريس الثاني">علي حيدرة بن محمد بن إدريس الثاني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="يحيى بن محمد">يحيى بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="يحيى بن يحيى (توضيح)">يحيى بن يحيى</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%B1" title="علي بن عمر">علي بن عمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3" title="يحيى بن القاسم بن إدريس">يحيى الثالث بن القاسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%85%D8%B1" title="يحيى بن إدريس بن عمر">يحيى بن إدريس بن عمر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D9%85" title="الحسن الحجام">الحسن الحجام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D9%83%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85" title="القاسم كنون بن محمد بن القاسم">القاسم كنون بن محمد بن القاسم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%8A%D8%B4_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%83%D9%86%D9%88%D9%86" title="أبو العيش أحمد بن كنون">أبو العيش أحمد بن كنون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%83%D9%86%D9%88%D9%86" title="الحسن بن كنون">الحسن بن كنون</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="الدولة المرابطية">الدولة المرابطية</a><br />(1061–1147)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86" title="يوسف بن تاشفين">يوسف بن تاشفين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86" title="علي بن يوسف بن تاشفين">علي بن يوسف بن تاشفين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="تاشفين بن علي">تاشفين بن علي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86" title="إبراهيم بن تاشفين">إبراهيم بن تاشفين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D8%AD%D8%A7%D9%82_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="إسحاق بن علي">إسحاق بن علي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الموحدية">الموحدون</a><br />(1147–1244)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="عبد المؤمن بن علي">عبد المؤمن بن علي</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">أبو يعقوب يوسف بن عبد المؤمن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور">أبو يوسف يعقوب بن يوسف المنصور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="محمد الناصر">محمد الناصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%B5%D8%B1" title="يوسف المستنصر">يوسف المستنصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D9%84%D9%88%D8%B9" title="عبد الواحد المخلوع">عبد الواحد المخلوع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84" title="عبد الله العادل">عبد الله العادل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%AA%D8%B5%D9%85" title="يحيى المعتصم">يحيى المعتصم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%AF%D8%B1%D9%8A%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A3%D9%85%D9%88%D9%86" title="إدريس المأمون">إدريس المأمون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%A7%D8%AD%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D8%AF" title="عبد الواحد الرشيد">عبد الواحد الرشيد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF" title="أبو الحسن السعيد">أبو الحسن السعيد</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الدولة المرينية">المرينيون</a><br />(1244–1465)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84" title="عبد الحق الأول">عبد الحق الأول</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="عثمان بن عبد الحق">عثمان بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="محمد بن عبد الحق">محمد بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="أبو يحيى بن عبد الحق">أبو يحيى بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%A8%D9%8A_%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="عمر بن أبي يحيى بن عبد الحق">عمر بن أبي يحيى بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82" title="أبو يوسف يعقوب بن عبد الحق">أبو يوسف يعقوب بن عبد الحق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1" title="أبو يعقوب يوسف الناصر">أبو يعقوب يوسف الناصر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AB%D8%A7%D8%A8%D8%AA_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1" title="أبو ثابت عامر">أبو ثابت عامر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو الربيع المريني">أبو الربيع المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8" title="أبو سعيد عثمان بن يعقوب">أبو سعيد عثمان بن يعقوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86" title="أبو الحسن علي بن عثمان">أبو الحسن علي بن عثمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D9%86%D8%A7%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="أبو عنان فارس">أبو عنان فارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3" title="أبو زيان محمد بن فارس">أبو زيان محمد بن فارس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A8%D9%83%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو بكر الثاني المريني">أبو بكر الثاني المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" class="mw-redirect" title="أبو سالم إبراهيم بن علي">أبو سالم إبراهيم بن علي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%AA%D8%A7%D8%B4%D9%81%D9%8A%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A" title="أبو عمر تاشفين بن علي">أبو عمر تاشفين بن علي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو زيان محمد الثاني المريني">محمد الثاني المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عبد العزيز الأول المريني">عبد العزيز الأول المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="محمد الثالث المريني">محمد الثالث المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو العباس أحمد المريني">أبو العباس أحمد المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو فارس موسى المريني">أبو فارس موسى المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B2%D9%8A%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="أبو زيان محمد بن أحمد">أبو زيان محمد بن أحمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="محمد الرابع المريني">محمد الرابع المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="أبو العباس أحمد المريني">أبو العباس أحمد المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عبد العزيز الثاني المريني">عبد العزيز الثاني المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D8%A7%D9%85%D8%B1_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="أبو عامر عبد الله بن أحمد">أبو عامر عبد الله بن أحمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عثمان الثاني المريني">عثمان الثاني المريني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%8A%D9%86%D9%8A" title="عبد الحق الثاني المريني">عبد الحق الثاني المريني</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;">سلطة الأدارسة<br />(1465–1471)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D8%B7%D9%8A" title="محمد بن علي العمراني الجوطي">محمد بن علي العمراني الجوطي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="الدولة الوطاسية">الوطاسيون</a><br />(1471–1549, 1554)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A" title="محمد الشيخ المهدي">محمد الشيخ المهدي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%84%D9%8A" title="محمد البرتقالي">محمد البرتقالي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AD%D8%B3%D9%88%D9%86" title="علي أبو حسون">علي أبو حسون</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B7%D8%A7%D8%B3%D9%8A" title="أبو العباس الوطاسي">أبو العباس الوطاسي</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D8%B1%D9%8A_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="ناصر الدين القصري محمد بن أحمد">ناصر الدين القصري محمد بن أحمد</a>.</li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AD%D8%B3%D9%88%D9%86" title="علي أبو حسون">علي أبو حسون</a>.</li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="الدولة السعدية">السعديون</a><br />(1549–1659)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE" title="محمد الشيخ">محمد الشيخ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D9%84%D8%A8" title="عبد الله الغالب">عبد الله الغالب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%83%D9%84" title="محمد المتوكل">محمد المتوكل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D8%AF%D9%8A" title="عبد الملك الأول السعدي">عبد الملك الأول السعدي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8%D9%8A" title="أحمد المنصور الذهبي">أحمد المنصور الذهبي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="أبو فارس عبد الله">أبو فارس عبد الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="زيدان الناصر بن أحمد">زيدان الناصر بن أحمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="عبد الملك بن زيدان">عبد الملك بن زيدان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D9%8A%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D9%8A%D8%AF%D8%A7%D9%86" title="الوليد بن زيدان">الوليد بن زيدان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%BA%D9%8A%D8%B1" title="محمد الشيخ الصغير">محمد الشيخ الصغير</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3" title="أحمد العباس">أحمد العباس</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D8%A9" title="الزاوية الدلائية">سلطة الدلائيين</a> <br />(1659–1663)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%A6%D9%8A" title="محمد الحاج الدلائي">محمد الحاج الدلائي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%;text-align:center;"><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%8A%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%8A%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D9%83%D9%85%D8%A9" title="سلالة العلويين الفيلاليين الحاكمة">سلالة العلويين</a><br />(1666–حاضراً)</th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D9%81" title="الرشيد بن الشريف">الرشيد بن الشريف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D9%81" title="إسماعيل بن الشريف">إسماعيل بن الشريف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="أحمد الذهبي بن إسماعيل">أحمد الذهبي بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="عبد الملك بن إسماعيل">عبد الملك بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="عبد الله بن إسماعيل">عبد الله بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%D8%B1%D8%AC_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="علي الأعرج بن إسماعيل">علي الأعرج بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="مولاي محمد بن إسماعيل">محمد بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%B6%D9%8A%D8%A1_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="المستضيء بن إسماعيل">المستضيء بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%84%D9%8A_%D8%B2%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%A8%D8%AF%D9%8A%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%A5%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D9%84" title="علي زين العابدين بن إسماعيل">علي زين العابدين بن إسماعيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%84%D8%AB_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87" title="محمد الثالث بن عبد الله">محمد الثالث بن عبد الله</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%B2%D9%8A%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="اليزيد بن محمد">اليزيد بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="هشام بن محمد">هشام بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%84%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="سليمان بن محمد">سليمان بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85" title="أبو الفضل عبد الرحمن بن هشام">أبو الفضل عبد الرحمن بن هشام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%B9_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AD%D9%85%D9%86" title="محمد الرابع بن عبد الرحمن">محمد الرابع (علوي)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="الحسن الأول بن محمد">الحسن الأول بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="عبد العزيز بن الحسن">عبد العزيز بن الحسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%81%D9%8A%D8%B8_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="عبد الحفيظ بن الحسن">عبد الحفيظ بن الحسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="يوسف بن الحسن">يوسف بن الحسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A9" title="محمد بن عرفة">محمد بن عرفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A7%D9%85%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81" title="محمد الخامس بن يوسف">محمد الخامس بن يوسف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%A7%D9%86%D9%8A_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF" title="الحسن الثاني بن محمد">الحسن الثاني بن محمد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%B3_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="محمد السادس بن الحسن">محمد السادس بن الحسن</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <ul class="notheme bandeau-portail إعلام" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="بوابة:الأندلس"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/P_icon_Al-Andalus.png/30px-P_icon_Al-Andalus.png" decoding="async" width="30" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/P_icon_Al-Andalus.png/46px-P_icon_Al-Andalus.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/29/P_icon_Al-Andalus.png/61px-P_icon_Al-Andalus.png 2x" data-file-width="402" data-file-height="370" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%86%D8%AF%D9%84%D8%B3" title="بوابة:الأندلس">بوابة الأندلس</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%D8%A6%D8%B1" title="بوابة:الجزائر"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Nuvola_Algerian_flag.svg/28px-Nuvola_Algerian_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Nuvola_Algerian_flag.svg/42px-Nuvola_Algerian_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Nuvola_Algerian_flag.svg/56px-Nuvola_Algerian_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%D8%A6%D8%B1" title="بوابة:الجزائر">بوابة الجزائر</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="بوابة:أعلام"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/28px-P_vip.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/41px-P_vip.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/P_vip.svg/55px-P_vip.svg.png 2x" data-file-width="1911" data-file-height="1944" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A3%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85" title="بوابة:أعلام">بوابة أعلام</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%BA" title="بوابة:الأمازيغ"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Nuvola_Amazigh_flag.svg/28px-Nuvola_Amazigh_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Nuvola_Amazigh_flag.svg/42px-Nuvola_Amazigh_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Nuvola_Amazigh_flag.svg/56px-Nuvola_Amazigh_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%8A%D8%BA" title="بوابة:الأمازيغ">بوابة الأمازيغ</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="بوابة:البرتغال"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Nuvola_Portuguese_flag.svg/28px-Nuvola_Portuguese_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Nuvola_Portuguese_flag.svg/42px-Nuvola_Portuguese_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Nuvola_Portuguese_flag.svg/56px-Nuvola_Portuguese_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%BA%D8%A7%D9%84" title="بوابة:البرتغال">بوابة البرتغال</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%A9" title="بوابة:السياسة"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/32px-Society.svg.png" decoding="async" width="32" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/48px-Society.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Society.svg/64px-Society.svg.png 2x" data-file-width="96" data-file-height="38" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D8%A9" title="بوابة:السياسة">بوابة السياسة</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بوابة:المغرب"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Nuvola_Moroccan_flag.svg/28px-Nuvola_Moroccan_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Nuvola_Moroccan_flag.svg/42px-Nuvola_Moroccan_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Nuvola_Moroccan_flag.svg/56px-Nuvola_Moroccan_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="بوابة:المغرب">بوابة المغرب</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A" title="بوابة:المغرب العربي"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg/28px-WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg/42px-WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg/56px-WikiProject_maghreb_%28wo_shadow%29.svg.png 2x" data-file-width="412" data-file-height="412" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A" title="بوابة:المغرب العربي">بوابة المغرب العربي</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%83%D8%B4" title="بوابة:مراكش"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Flag_of_Marrakech_province.svg/32px-Flag_of_Marrakech_province.svg.png" decoding="async" width="32" height="21" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Flag_of_Marrakech_province.svg/48px-Flag_of_Marrakech_province.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Flag_of_Marrakech_province.svg/64px-Flag_of_Marrakech_province.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%83%D8%B4" title="بوابة:مراكش">بوابة مراكش</a></span></li></ul> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64185208">.mw-parser-output .asbox{position:relative;overflow:hidden;background-color:#f9f9f9;border:solid 1px #C0C0C0}.mw-parser-output .asbox table{background:transparent}.mw-parser-output .asbox p{margin:0}.mw-parser-output .asbox p+p{margin-top:0.25em}.mw-parser-output .asbox-body{font-size:95%}.mw-parser-output .asbox-note{font-size:smaller}.mw-parser-output .asbox .navbar{position:absolute;top:-0.75em;right:1em;display:none}</style><div role="note" class="metadata plainlinks asbox stub"><table role="presentation"><tbody><tr class="noresize"><td><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Flag_of_Morocco.svg" class="mw-file-description"><img alt="أيقونة بذرة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/30px-Flag_of_Morocco.svg.png" decoding="async" width="30" height="20" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/45px-Flag_of_Morocco.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Flag_of_Morocco.svg/60px-Flag_of_Morocco.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></a></span></td><td><p class="asbox-body">هذه <a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D8%A8%D8%B0%D8%B1%D8%A9" title="ويكيبيديا:بذرة">بذرة</a> مقالة عن موضوع له علاقة بسياسي من <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%BA%D8%B1%D8%A8" title="المغرب">المغرب</a> بحاجة للتوسيع. فضلًا <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%8A%D8%B9%D9%82%D9%88%D8%A8_%D9%8A%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A4%D9%85%D9%86&amp;action=edit">شارك</a> في تحريرها.</p></td></tr></tbody></table></div></div>'
ما إذا كان التعديل قد تم عمله من خلال عقدة خروج تور (tor_exit_node)
false
طابع زمن التغيير ليونكس (timestamp)
'1722003113'
اسم قاعدة البيانات للويكي (wiki_name)
'arwiki'
كود اللغة للويكي (wiki_language)
'ar'