التفاصيل لمدخلة السجل 9916917

00:21، 21 سبتمبر 2024: 2001:16a2:c094:8673:d85f:54a9:92a8:30b1 (نقاش) أطلق المرشح 153; مؤديا الفعل "edit" في بلدة الخبراء القديمة. الأفعال المتخذة: وسم; وصف المرشح: تغير في الوصلات الداخلية (افحص | فرق)

التغييرات التي أجريت في التعديل

| دائرة عرض = 26.063610
| دائرة عرض = 26.063610
| خط طول = 43.651448
| خط طول = 43.651448
| مكان = [[منطقة القصيم]] - [[رياض الخبراء]]
| مكان = [[منطقة القصيم]] - [ الخبراء]]
| بلد = {{علم السعودية}}
| بلد = {{علم السعودية}}
| خريطة المكان = السعودية
| خريطة المكان = السعودية

محددات الفعل

متغيرقيمة
عدد التعديلات للمستخدم (user_editcount)
null
اسم حساب المستخدم (user_name)
'2001:16A2:C094:8673:D85F:54A9:92A8:30B1'
نوع حساب المستخدم (user_type)
'ip'
وقت تأكيد عنوان البريد الإلكتروني (user_emailconfirm)
null
عمر حساب المستخدم (user_age)
0
المجموعات (متضمنة غير المباشرة) التي المستخدم فيها (user_groups)
[ 0 => '*' ]
الصلاحيات التي يمتلكها المستخدم (user_rights)
[ 0 => 'patrolmarks', 1 => 'createaccount', 2 => 'read', 3 => 'edit', 4 => 'createpage', 5 => 'createtalk', 6 => 'viewmyprivateinfo', 7 => 'editmyprivateinfo', 8 => 'editmyoptions', 9 => 'abusefilter-log-detail', 10 => 'urlshortener-create-url', 11 => 'centralauth-merge', 12 => 'abusefilter-view', 13 => 'abusefilter-log', 14 => 'vipsscaler-test', 15 => 'flow-hide', 16 => 'flow-edit-title' ]
ما إذا كان المستخدم يعدل عبر واجهة المحمول (user_mobile)
true
المجموعات العالميَّة التي يمتلكها الحساب (global_user_groups)
[]
عدد تعديلات المستخدم عالميًا (global_user_editcount)
0
ما إذا كان المستخدم يعدل من تطبيق المحمول (user_app)
false
هوية الصفحة (page_id)
2906922
نطاق الصفحة (page_namespace)
0
عنوان الصفحة (بدون نطاق) (page_title)
'بلدة الخبراء القديمة'
عنوان الصفحة الكامل (page_prefixedtitle)
'بلدة الخبراء القديمة'
آخر عشرة مساهمين في الصفحة (page_recent_contributors)
[ 0 => 'MenoBot', 1 => 'NANöR', 2 => '155.138.74.99', 3 => 'حسن القيم', 4 => '149.109.228.121', 5 => 'MaraBot', 6 => 'FShbib', 7 => 'Tootymohhmd', 8 => '2001:16A2:C095:3E29:E93C:BED1:9764:71F7', 9 => 'JarBot' ]
عمر الصفحة (بالثواني) (page_age)
301850443
أول مستخدم ساهم في الصفحة (page_first_contributor)
'Ali32liver'
فعل (action)
'edit'
ملخص التعديل/السبب (summary)
''
Time since last page edit in seconds (page_last_edit_age)
54844118
نموذج المحتوى القديم (old_content_model)
'wikitext'
نموذج المحتوى الجديد (new_content_model)
'wikitext'
نص الويكي القديم للصفحة، قبل التعديل (old_wikitext)
'{{بطاقة مبنى | اسم = بلدة الخبراء القديمة | صورة = 2بلدة الخبراء.jpg | تعليق = مدخل بلدة الخبراء القديمة | اسم محلي = | طراز = | نوع = بلدة تاريخي | معماري = | بداية = [[1115 هـ]] | نهاية = | هدم = | مالك1 = | استعمال1 = | مالك2 = | استعمال2 = مزار سياحي | تصنيف = | موقع = | دائرة عرض = 26.063610 | خط طول = 43.651448 | مكان = [[منطقة القصيم]] - [[رياض الخبراء]] | بلد = {{علم السعودية}} | خريطة المكان = السعودية }} '''بلدة الخبراء القديمة''' بنيت البلدة قبل أكثر من 200 عام من الطين الحر، ما جعلها قوية في وجه الزمن وعوامل التعرية، وتضم أكثر من 400 منزل. بُنيت بالشكل الدائري وهي تشبه بناء [[بغداد]] في [[الدولة العباسية|العصر العباسي]]، حيث بقيت متماسكة، وتحيط القرية بسوق المجلس والمسجد بشكل دائري، وبهذا تكون أماكن البيع والشراء في منتصف البلدة.<ref>[http://vq.com.sa/ar/antiquities-and-museums/content-140.aspx لدة الخبراء التراثية] اكتشف القصيم. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170506092303/http://www.vq.com.sa/ar/antiquities-and-museums/content-140.aspx |date=06 مايو 2017}}</ref><ref>[http://www.alriyadh.com/665860 قرية الخبراء التراثية تجتذب السياح مع انطلاق المرحلة الأولى لفتحها أمام المستثمرين] صحيفة الرياض، 9 سبتمبر 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150227115134/http://www.alriyadh.com/665860 |date=27 فبراير 2015}}</ref> تقع البلدة القديمة وسط [[منطقة القصيم]] في المملكة العربية السعودية، على مساحة 120 ألف متر مربع، بُنيت في حقبة زمنية تاريخية ترجع إلى العام [[1115 هـ]]، ووصفت بأنها حصن حصين صمدت أمام الغزوات والحملات العسكرية، وترجع تسميتها بالخبراء لأنها كانت مكاناً تتجمع في مياه الأمطار والمياه الفائضة من [[وادي الرمة]] قديماً، الذي يعدّ أكبر وادي في [[شبه الجزيرة العربية|الجزيرة العربية]] وكذلك سميت بخبراء العفالق نسبة لال العفالق أول من سكانها في الألف الأول الهجري.<ref>[https://sabq.org/IQ3gde شباب "التدريب التقني" يزورون "بلدة الخبراء التراثية"] صحيفة سبق، 13 أبريل 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160309162115/https://sabq.org/IQ3gde |date=09 مارس 2016}}</ref><ref>[http://www.sauditour.info/ar/location/2777 القرية القديمة في البدائع] دليل السياحة السعودية. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180420031926/http://www.sauditour.info/ar/location/2777 |date=20 أبريل 2018}}</ref> ==الموقع== تقع البلدة في موقع مميز على الضفاف الشمالية لوادي الرمة الشهير وتبعد عن بريدة 60 كيلومتر، وعن [[عنيزة|عنيزه]] 40 كيلومتر، وعن [[الرس (توضيح)|الرس]] 20 كيلومتر، وعن [[البكيرية]] 10 كيلومتر، كما تقع البلدة القديمة جنوبي طريق القصيم المدينة القديم بحوالي كيلومتر واحد في منطقة مكشوفة مرتفعة نوعاً ما، وإذا امتلأ وادي الرمة بالمياه دار حول الخبراء القديمة (تقريباً) وهذا ما كان يعطيها موقعاً مميزاً إستراتيجياً بالكشف عن الأعداء قبل وصولهم. ==تاريخ البلدة== الخبراء من بلدان القصيم القديمة، واختلف المؤرخون في سنة بدء عمارتها فأقدم الأقوال تقول أنها بُنيت في سنة [[995 هـ]]، وأول بئر حفرت فيها سنة [[1009 هـ]]، أما المؤرخ [[إبراهيم بن صالح بن عيسى]] فذكر أن عمارة الخبراء عام [[1140 هـ]] وكانت تسمى في [[العرب قبل الإسلام|العصر الجاهلي]] خبراء السدر، ومن أسمائها: خبراء المجادير، وخبراء الجال. ولهذا كانت منطقة جذب سكاني وسرعت عمارتها خلال مدة وجيزة، وتمددت نحو الغرب فعمرت رياض الخبراء وتكاملت البلدتان حتى وصل امتداد المزارع من شرق الخبراء إلى غرب رياض الخبراء بحوالي 15 كم في أوائل القرن الرابع عشر الهجري وهذه مساحة واسعة جداً بمقاييس ذلك الزمن. بلدة الخبراء القديمة كل بيوتها من الطين فلا يوجد أثر للإسمنت في بنيانها، ويبلغ قطر السور (العقدة) 1 كيلومتر تقريباً، ويبلغ سمكه من الأسفل 80 سم، ومن الأعلى 40 سم، وبعلو 6 أمتار، وله أربعة أبواب: في الغرب: الباب القبلي، وفي الجنوب: باب مكة، وفي الشرق: باب المحمل (عنيزة)، وفي الشمال باب كركوك (الشعفة). يقسم البلدة أربع شوارع رئيسية هي: باب قبة العمر، وباب قبة الصلحة، وباب قبة السبيت، وباب قبة النويصر، ويوجد فيها تقريباً عشرة آبار (حسو) وبلغ عدد سكان البلدة شاملاً رياض الخبراء في منتصف القرن الثاني عشر الهجري تقريباً 3500 نسمة و200 أسرة خارج البلدة في المزارع. وتعتبر البلدة هي الأصل لغالبية سكان مدينتي رياض الخبراء و[[محافظة البدائع|البدائع]] وخصوصاً العليا والوسطى، حيث مع زيادة سكانها تمددت نحو الغرب فعمرت رياض الخبراء ثم البدائع في جنوب وادي الرمة والتي تمت عمارتها مع بداية القرن الرابع عشر الهجري. اشتهرت الخبراء بحنطتها المميزة وكانت تعرف في سائر منطقة نجد باسم معية الخبراء أو عيش الخبراء، ويروى أنهم استوردوها من [[الصين]] عن طريق [[الهند]] و[[البحرين]] ثم انتشرت في البلدان. تعتبر الخبراء البلدة الوحيدة في [[السعودية|المملكة العربية السعودية]] والتي نزح كل أهلها إلى مخطط جديد يبعد عنها حوالي كيلو مترين ونزعت ملكية مبانيها بموجب الأمر السامي 25054 في [[26 شوال]] [[1400 هـ]]، وذلك بموافقة المقام السامي على نزع ملكيات المباني ومنح أراضٍ أخرى لساكنيها. ومما ساعد على ذلك هو دعم الدولة من خلال الصندوق العقاري الذي بدأ عمله عام 1395 هـ بإقراض المواطنين لبناء بيوت حديثة. وفي الإحصاء الذي أجري عام [[1395 هـ]] لبلدة الخبراء فقط كانت النتائج كالتالي: عدد المساكن 335 مسكنًا،. عدد السكان 2369 نسمة، الجوامع جامع واحد، المساجد مسجدين، مصليات العيد مصلى واحد، المقابر مقبرة واحدة. بالإضافة لمدرسة بنين افتتحت عام [[1369 هـ]]، مدرسة بنات افتتحت سنة [[1387 هـ]]. عدد المحلات التجارية: 59 (دكاناً)، ولا تزال بعضها قائمة أطلالها، مما يؤكد على أهمية البلدة قديماً ومركزها التجاري، فعدد 59 دكاناً كثير جداً على عدد سكانها، بل هذا العدد الكبير من الحوانيت دليل على كثرة مرتادي سوقها وشهرتها كبلد تجاري عند أهالي المنطقة من بادية وحاضرة.<ref>[https://www.al-jazirah.com/2010/20100627/wo3.htm الخبراء.. القديمة.. والجديدة، د. محمد الصالح العبد الله العريني] صحيفة الجزيرة، 27 يونيو 2010. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161106002545/http://www.al-jazirah.com/2010/20100627/wo3.htm |date=06 نوفمبر 2016}}</ref> ==آثار البلدة== [[ملف:1بلدة الخبراء.jpg|تصغير]] ومن المواقع الأثرية: البرجان الواقعان في الجانب الشرقي من بقايا السور (العقدة) الموصل بينهما، بالإضافة إلى المقبرة القديمة، والبرج الواقع في الجهة الشمالية، والبيت المعروف بـ قصر النويصر بشقيه، وبيت العويرضي ودكان العوهلي بوسط البلدة. ومن الآثار التي كانت موجودة: المدرسة العسكرية، والتي أنشئت في منتصف السبعينات الهجرية، وكانت في مكان يدعى الخبيب بين الخبراء والسحابين، وقام ببنائها الوجيه صالح العبد الرحمن الميمان، واستمرت حتى ألغيت المدارس العسكرية في الثمانينات الهجرية، ولكن هذه المدرسة أزيلت وأقيم مكانها مزرعة. تحتوي البلدة على 400 منزل مبني من الطين<ref>[http://archive.aawsat.com/details.asp?section=54&article=639447&issueno=11973#.VhVzDvlViko القصيم تنفض غبار 400 منزل طيني وتحولها لمزار سياحي] صحيفة الشرق الأوسط، 9 سبتمبر 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304193138/http://archive.aawsat.com/details.asp?section=54&article=639447&issueno=11973 |date=04 مارس 2016}}</ref> ==موقع تراثي== [[ملف:بلدة الخبراء.jpg|يمين|تصغير]] خلال أكثر من ثلاثين عاماً منذ نزوح أهلها إلى مخطط الخبراء الجديدة طالت أيدي العابثين البلدة القديمة فنهبت بعض العينيات التراثية منها، وكذلك استعير بعض من آثارها لقرية الجنادرية التراثية ولم تُعَدْ لها. وقد تم تسليم المواقع والمباني الأثرية التي في البلدة القديمة التراثية لوزارة المعارف قسم الآثار (الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني حالياً) بالمحضر المعد بتاريخ [[3 ربيع الآخر|3 ربيع الثاني]] [[1402 هـ]]. تعد البلدة أحد أهم مواقع التراث العمراني المعتمدة من [[وزارة السياحة (السعودية)|الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني]]، وتفتح أبوابها أمام الزوار من التاسعة صباحا وحتى السادسة مساء يوميا، عدا الجمعة من بعد الظهر إلى آخر المساء.<ref>[https://www.alwatan.com.sa/article/258750 كانت حصنا صمد أمام الغزوات وتعد أهم مواقع التراث المعتمدة] صحيفة الوطن، 13 أبريل 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304231500/http://www.alwatan.com.sa/Local/News_Detail.aspx?ArticleID=220611&CategoryID=5 |date=04 مارس 2016}}</ref><ref>[http://lammt.com/Vq/AlkhubraAlturathyah?lang=ar بلدة الخبراء التراثية] لمَّه. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190228191842/https://lammt.com/Vq/AlkhubraAlturathyah?lang=ar |date=28 فبراير 2019}}</ref> يقام في البلدة بشكل سنوي مهرجان قرية الخبراء التراثية، ابتداءً من عام [[1430 هـ]].<ref>[http://www.alsharq.net.sa/2013/08/14/917994 مهرجان قرية الخبراء التراثية بالقصيم يستقبل 3000 زائر يومياً] صحيفة الشرق، 14 أغسطس 2013. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190228004539/http://www.alsharq.net.sa/2013/08/14/917994 |date=28 فبراير 2019}}</ref><ref>[https://www.okaz.com.sa/new/Issues/20110822/Con20110822440969.htm إطلاق المرحلة الأولى لبلدة الخبراء التراثية ثاني العيد] صحيفة عكاظ، 22 أغسطس 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{وصلة مكسورة|date= فبراير 2018 |bot=JarBot}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305072947/http://www.okaz.com.sa/new/Issues/20110822/Con20110822440969.htm |date=05 مارس 2016}}</ref><ref>[http://www.inews-arabia.com/432/الهيئة-العامة-للسياحة-والآثار-تعيد-بناء-مسجد-بلدة-الخبراء-التراثية.htm الهيئة العامة للسياحة والآثار تعيد بناء مسجد بلدة الخبراء التراثية] آي نيوز عربية، 24 مايو 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305025459/http://www.inews-arabia.com/432/الهيئة-العامة-للسياحة-والآثار-تعيد-بناء-مسجد-بلدة-الخبراء-التراثية.htm |date=05 مارس 2016}}</ref> قامت الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني باعتماد مشروع تأهيل بلدة الخبراء القديمة بمبلغ 5 ملايين ريال من خلال استكمال الأعمال في البنية التحتية للبلدة وتهيئة العناصر المهمة فيها، لجعل البلدة أحد أهم مواقع التراث العمراني في المملكة ونقطة جذب في منطقة القصيم.<ref>[http://www.scta.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/a-g-1-3-6-14.aspx منطقة القصيم.. مشاريع سياحية وتراثية بأكثر من 140 مليون ريال] الهيئة العليا للسياحة والآثار. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190228071602/https://www.scta.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/a-g-1-3-6-14.aspx |date=28 فبراير 2019}}</ref><ref>[http://scth.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/d-16-11-10.aspx ورشة عمل «لا يطيح»نفذها شركاء (السياحة والآثار)في الخبراء التراثية] الهيئة العليا للسياحة والآثار. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160407020113/https://scth.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/d-16-11-10.aspx |date=07 أبريل 2016}}</ref><ref>[https://news.travelerpedia.net/tourism/investments/%d8%aa%d8%af%d8%b4%d9%8a%d9%86-%d9%85%d8%b4%d8%a7%d8%b1%d9%8a%d8%b9-%d8%b3%d9%8a%d8%a7%d8%ad%d9%8a%d8%a9-%d9%88%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%ab%d9%8a%d8%a9-%d8%aa%d8%aa%d8%ac%d8%a7%d9%88%d8%b2/ تدشين مشاريع سياحية وتراثية تتجاوز قيكتها 140 مليون ريال في منطقة القصيم السعودية] موسوعة المسافر، 4 يونيو 2014. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190228131946/https://news.travelerpedia.net/tourism/investments/تدشين-مشاريع-سياحية-وتراثية-تتجاوز/ |date=28 فبراير 2019}}</ref> ==مراجع== {{مراجع|2}} ==وصلات خارجية== * [http://abunawaf.com/19815-جولة-في-ثنايا-بلدة-الخبراء-التراثية/ جولة مصورة في بلدة الخبراء القديمة] * [http://bestushosting.com/hostgator-.html?ytid=kFCTBP0goHM&qs=Hostgator برنامج صباح السعودية عن بلدة الخبراء التراثية] * [https://www.youtube.com/watch?v=AXDcAfThM7c فيديو عن بلدة الخبراء التراثية] {{الآثار والمواقع التاريخية في منطقة القصيم}} {{المواقع الأثرية والتاريخية في السعودية}} {{شريط بوابات|التاريخ|السعودية|علم الآثار|سياحة}} [[تصنيف:آثار منطقة القصيم]]'
نص الويكي الجديد للصفحة، بعد التعديل (new_wikitext)
'{{بطاقة مبنى | اسم = بلدة الخبراء القديمة | صورة = 2بلدة الخبراء.jpg | تعليق = مدخل بلدة الخبراء القديمة | اسم محلي = | طراز = | نوع = بلدة تاريخي | معماري = | بداية = [[1115 هـ]] | نهاية = | هدم = | مالك1 = | استعمال1 = | مالك2 = | استعمال2 = مزار سياحي | تصنيف = | موقع = | دائرة عرض = 26.063610 | خط طول = 43.651448 | مكان = [[منطقة القصيم]] - [ الخبراء]] | بلد = {{علم السعودية}} | خريطة المكان = السعودية }} '''بلدة الخبراء القديمة''' بنيت البلدة قبل أكثر من 200 عام من الطين الحر، ما جعلها قوية في وجه الزمن وعوامل التعرية، وتضم أكثر من 400 منزل. بُنيت بالشكل الدائري وهي تشبه بناء [[بغداد]] في [[الدولة العباسية|العصر العباسي]]، حيث بقيت متماسكة، وتحيط القرية بسوق المجلس والمسجد بشكل دائري، وبهذا تكون أماكن البيع والشراء في منتصف البلدة.<ref>[http://vq.com.sa/ar/antiquities-and-museums/content-140.aspx لدة الخبراء التراثية] اكتشف القصيم. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170506092303/http://www.vq.com.sa/ar/antiquities-and-museums/content-140.aspx |date=06 مايو 2017}}</ref><ref>[http://www.alriyadh.com/665860 قرية الخبراء التراثية تجتذب السياح مع انطلاق المرحلة الأولى لفتحها أمام المستثمرين] صحيفة الرياض، 9 سبتمبر 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150227115134/http://www.alriyadh.com/665860 |date=27 فبراير 2015}}</ref> تقع البلدة القديمة وسط [[منطقة القصيم]] في المملكة العربية السعودية، على مساحة 120 ألف متر مربع، بُنيت في حقبة زمنية تاريخية ترجع إلى العام [[1115 هـ]]، ووصفت بأنها حصن حصين صمدت أمام الغزوات والحملات العسكرية، وترجع تسميتها بالخبراء لأنها كانت مكاناً تتجمع في مياه الأمطار والمياه الفائضة من [[وادي الرمة]] قديماً، الذي يعدّ أكبر وادي في [[شبه الجزيرة العربية|الجزيرة العربية]] وكذلك سميت بخبراء العفالق نسبة لال العفالق أول من سكانها في الألف الأول الهجري.<ref>[https://sabq.org/IQ3gde شباب "التدريب التقني" يزورون "بلدة الخبراء التراثية"] صحيفة سبق، 13 أبريل 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160309162115/https://sabq.org/IQ3gde |date=09 مارس 2016}}</ref><ref>[http://www.sauditour.info/ar/location/2777 القرية القديمة في البدائع] دليل السياحة السعودية. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180420031926/http://www.sauditour.info/ar/location/2777 |date=20 أبريل 2018}}</ref> ==الموقع== تقع البلدة في موقع مميز على الضفاف الشمالية لوادي الرمة الشهير وتبعد عن بريدة 60 كيلومتر، وعن [[عنيزة|عنيزه]] 40 كيلومتر، وعن [[الرس (توضيح)|الرس]] 20 كيلومتر، وعن [[البكيرية]] 10 كيلومتر، كما تقع البلدة القديمة جنوبي طريق القصيم المدينة القديم بحوالي كيلومتر واحد في منطقة مكشوفة مرتفعة نوعاً ما، وإذا امتلأ وادي الرمة بالمياه دار حول الخبراء القديمة (تقريباً) وهذا ما كان يعطيها موقعاً مميزاً إستراتيجياً بالكشف عن الأعداء قبل وصولهم. ==تاريخ البلدة== الخبراء من بلدان القصيم القديمة، واختلف المؤرخون في سنة بدء عمارتها فأقدم الأقوال تقول أنها بُنيت في سنة [[995 هـ]]، وأول بئر حفرت فيها سنة [[1009 هـ]]، أما المؤرخ [[إبراهيم بن صالح بن عيسى]] فذكر أن عمارة الخبراء عام [[1140 هـ]] وكانت تسمى في [[العرب قبل الإسلام|العصر الجاهلي]] خبراء السدر، ومن أسمائها: خبراء المجادير، وخبراء الجال. ولهذا كانت منطقة جذب سكاني وسرعت عمارتها خلال مدة وجيزة، وتمددت نحو الغرب فعمرت رياض الخبراء وتكاملت البلدتان حتى وصل امتداد المزارع من شرق الخبراء إلى غرب رياض الخبراء بحوالي 15 كم في أوائل القرن الرابع عشر الهجري وهذه مساحة واسعة جداً بمقاييس ذلك الزمن. بلدة الخبراء القديمة كل بيوتها من الطين فلا يوجد أثر للإسمنت في بنيانها، ويبلغ قطر السور (العقدة) 1 كيلومتر تقريباً، ويبلغ سمكه من الأسفل 80 سم، ومن الأعلى 40 سم، وبعلو 6 أمتار، وله أربعة أبواب: في الغرب: الباب القبلي، وفي الجنوب: باب مكة، وفي الشرق: باب المحمل (عنيزة)، وفي الشمال باب كركوك (الشعفة). يقسم البلدة أربع شوارع رئيسية هي: باب قبة العمر، وباب قبة الصلحة، وباب قبة السبيت، وباب قبة النويصر، ويوجد فيها تقريباً عشرة آبار (حسو) وبلغ عدد سكان البلدة شاملاً رياض الخبراء في منتصف القرن الثاني عشر الهجري تقريباً 3500 نسمة و200 أسرة خارج البلدة في المزارع. وتعتبر البلدة هي الأصل لغالبية سكان مدينتي رياض الخبراء و[[محافظة البدائع|البدائع]] وخصوصاً العليا والوسطى، حيث مع زيادة سكانها تمددت نحو الغرب فعمرت رياض الخبراء ثم البدائع في جنوب وادي الرمة والتي تمت عمارتها مع بداية القرن الرابع عشر الهجري. اشتهرت الخبراء بحنطتها المميزة وكانت تعرف في سائر منطقة نجد باسم معية الخبراء أو عيش الخبراء، ويروى أنهم استوردوها من [[الصين]] عن طريق [[الهند]] و[[البحرين]] ثم انتشرت في البلدان. تعتبر الخبراء البلدة الوحيدة في [[السعودية|المملكة العربية السعودية]] والتي نزح كل أهلها إلى مخطط جديد يبعد عنها حوالي كيلو مترين ونزعت ملكية مبانيها بموجب الأمر السامي 25054 في [[26 شوال]] [[1400 هـ]]، وذلك بموافقة المقام السامي على نزع ملكيات المباني ومنح أراضٍ أخرى لساكنيها. ومما ساعد على ذلك هو دعم الدولة من خلال الصندوق العقاري الذي بدأ عمله عام 1395 هـ بإقراض المواطنين لبناء بيوت حديثة. وفي الإحصاء الذي أجري عام [[1395 هـ]] لبلدة الخبراء فقط كانت النتائج كالتالي: عدد المساكن 335 مسكنًا،. عدد السكان 2369 نسمة، الجوامع جامع واحد، المساجد مسجدين، مصليات العيد مصلى واحد، المقابر مقبرة واحدة. بالإضافة لمدرسة بنين افتتحت عام [[1369 هـ]]، مدرسة بنات افتتحت سنة [[1387 هـ]]. عدد المحلات التجارية: 59 (دكاناً)، ولا تزال بعضها قائمة أطلالها، مما يؤكد على أهمية البلدة قديماً ومركزها التجاري، فعدد 59 دكاناً كثير جداً على عدد سكانها، بل هذا العدد الكبير من الحوانيت دليل على كثرة مرتادي سوقها وشهرتها كبلد تجاري عند أهالي المنطقة من بادية وحاضرة.<ref>[https://www.al-jazirah.com/2010/20100627/wo3.htm الخبراء.. القديمة.. والجديدة، د. محمد الصالح العبد الله العريني] صحيفة الجزيرة، 27 يونيو 2010. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161106002545/http://www.al-jazirah.com/2010/20100627/wo3.htm |date=06 نوفمبر 2016}}</ref> ==آثار البلدة== [[ملف:1بلدة الخبراء.jpg|تصغير]] ومن المواقع الأثرية: البرجان الواقعان في الجانب الشرقي من بقايا السور (العقدة) الموصل بينهما، بالإضافة إلى المقبرة القديمة، والبرج الواقع في الجهة الشمالية، والبيت المعروف بـ قصر النويصر بشقيه، وبيت العويرضي ودكان العوهلي بوسط البلدة. ومن الآثار التي كانت موجودة: المدرسة العسكرية، والتي أنشئت في منتصف السبعينات الهجرية، وكانت في مكان يدعى الخبيب بين الخبراء والسحابين، وقام ببنائها الوجيه صالح العبد الرحمن الميمان، واستمرت حتى ألغيت المدارس العسكرية في الثمانينات الهجرية، ولكن هذه المدرسة أزيلت وأقيم مكانها مزرعة. تحتوي البلدة على 400 منزل مبني من الطين<ref>[http://archive.aawsat.com/details.asp?section=54&article=639447&issueno=11973#.VhVzDvlViko القصيم تنفض غبار 400 منزل طيني وتحولها لمزار سياحي] صحيفة الشرق الأوسط، 9 سبتمبر 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304193138/http://archive.aawsat.com/details.asp?section=54&article=639447&issueno=11973 |date=04 مارس 2016}}</ref> ==موقع تراثي== [[ملف:بلدة الخبراء.jpg|يمين|تصغير]] خلال أكثر من ثلاثين عاماً منذ نزوح أهلها إلى مخطط الخبراء الجديدة طالت أيدي العابثين البلدة القديمة فنهبت بعض العينيات التراثية منها، وكذلك استعير بعض من آثارها لقرية الجنادرية التراثية ولم تُعَدْ لها. وقد تم تسليم المواقع والمباني الأثرية التي في البلدة القديمة التراثية لوزارة المعارف قسم الآثار (الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني حالياً) بالمحضر المعد بتاريخ [[3 ربيع الآخر|3 ربيع الثاني]] [[1402 هـ]]. تعد البلدة أحد أهم مواقع التراث العمراني المعتمدة من [[وزارة السياحة (السعودية)|الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني]]، وتفتح أبوابها أمام الزوار من التاسعة صباحا وحتى السادسة مساء يوميا، عدا الجمعة من بعد الظهر إلى آخر المساء.<ref>[https://www.alwatan.com.sa/article/258750 كانت حصنا صمد أمام الغزوات وتعد أهم مواقع التراث المعتمدة] صحيفة الوطن، 13 أبريل 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304231500/http://www.alwatan.com.sa/Local/News_Detail.aspx?ArticleID=220611&CategoryID=5 |date=04 مارس 2016}}</ref><ref>[http://lammt.com/Vq/AlkhubraAlturathyah?lang=ar بلدة الخبراء التراثية] لمَّه. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190228191842/https://lammt.com/Vq/AlkhubraAlturathyah?lang=ar |date=28 فبراير 2019}}</ref> يقام في البلدة بشكل سنوي مهرجان قرية الخبراء التراثية، ابتداءً من عام [[1430 هـ]].<ref>[http://www.alsharq.net.sa/2013/08/14/917994 مهرجان قرية الخبراء التراثية بالقصيم يستقبل 3000 زائر يومياً] صحيفة الشرق، 14 أغسطس 2013. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190228004539/http://www.alsharq.net.sa/2013/08/14/917994 |date=28 فبراير 2019}}</ref><ref>[https://www.okaz.com.sa/new/Issues/20110822/Con20110822440969.htm إطلاق المرحلة الأولى لبلدة الخبراء التراثية ثاني العيد] صحيفة عكاظ، 22 أغسطس 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{وصلة مكسورة|date= فبراير 2018 |bot=JarBot}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305072947/http://www.okaz.com.sa/new/Issues/20110822/Con20110822440969.htm |date=05 مارس 2016}}</ref><ref>[http://www.inews-arabia.com/432/الهيئة-العامة-للسياحة-والآثار-تعيد-بناء-مسجد-بلدة-الخبراء-التراثية.htm الهيئة العامة للسياحة والآثار تعيد بناء مسجد بلدة الخبراء التراثية] آي نيوز عربية، 24 مايو 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305025459/http://www.inews-arabia.com/432/الهيئة-العامة-للسياحة-والآثار-تعيد-بناء-مسجد-بلدة-الخبراء-التراثية.htm |date=05 مارس 2016}}</ref> قامت الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني باعتماد مشروع تأهيل بلدة الخبراء القديمة بمبلغ 5 ملايين ريال من خلال استكمال الأعمال في البنية التحتية للبلدة وتهيئة العناصر المهمة فيها، لجعل البلدة أحد أهم مواقع التراث العمراني في المملكة ونقطة جذب في منطقة القصيم.<ref>[http://www.scta.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/a-g-1-3-6-14.aspx منطقة القصيم.. مشاريع سياحية وتراثية بأكثر من 140 مليون ريال] الهيئة العليا للسياحة والآثار. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190228071602/https://www.scta.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/a-g-1-3-6-14.aspx |date=28 فبراير 2019}}</ref><ref>[http://scth.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/d-16-11-10.aspx ورشة عمل «لا يطيح»نفذها شركاء (السياحة والآثار)في الخبراء التراثية] الهيئة العليا للسياحة والآثار. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160407020113/https://scth.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/d-16-11-10.aspx |date=07 أبريل 2016}}</ref><ref>[https://news.travelerpedia.net/tourism/investments/%d8%aa%d8%af%d8%b4%d9%8a%d9%86-%d9%85%d8%b4%d8%a7%d8%b1%d9%8a%d8%b9-%d8%b3%d9%8a%d8%a7%d8%ad%d9%8a%d8%a9-%d9%88%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%ab%d9%8a%d8%a9-%d8%aa%d8%aa%d8%ac%d8%a7%d9%88%d8%b2/ تدشين مشاريع سياحية وتراثية تتجاوز قيكتها 140 مليون ريال في منطقة القصيم السعودية] موسوعة المسافر، 4 يونيو 2014. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190228131946/https://news.travelerpedia.net/tourism/investments/تدشين-مشاريع-سياحية-وتراثية-تتجاوز/ |date=28 فبراير 2019}}</ref> ==مراجع== {{مراجع|2}} ==وصلات خارجية== * [http://abunawaf.com/19815-جولة-في-ثنايا-بلدة-الخبراء-التراثية/ جولة مصورة في بلدة الخبراء القديمة] * [http://bestushosting.com/hostgator-.html?ytid=kFCTBP0goHM&qs=Hostgator برنامج صباح السعودية عن بلدة الخبراء التراثية] * [https://www.youtube.com/watch?v=AXDcAfThM7c فيديو عن بلدة الخبراء التراثية] {{الآثار والمواقع التاريخية في منطقة القصيم}} {{المواقع الأثرية والتاريخية في السعودية}} {{شريط بوابات|التاريخ|السعودية|علم الآثار|سياحة}} [[تصنيف:آثار منطقة القصيم]]'
فرق موحد للتغييرات المصنوعة بواسطة التعديل (edit_diff)
'@@ -18,5 +18,5 @@ | دائرة عرض = 26.063610 | خط طول = 43.651448 -| مكان = [[منطقة القصيم]] - [[رياض الخبراء]] +| مكان = [[منطقة القصيم]] - [ الخبراء]] | بلد = {{علم السعودية}} | خريطة المكان = السعودية '
حجم الصفحة الجديد (new_size)
17314
حجم الصفحة القديم (old_size)
17323
الحجم المتغير في التعديل (edit_delta)
-9
السطور المضافة في التعديل (added_lines)
[ 0 => '| مكان = [[منطقة القصيم]] - [ الخبراء]]' ]
السطور المزالة في التعديل (removed_lines)
[ 0 => '| مكان = [[منطقة القصيم]] - [[رياض الخبراء]]' ]
نص الصفحة الجديد، مجردا من أية تهيئة (new_text)
'.mw-parser-output div.infobox_v3{padding:4px;width:25em!important;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;clear:left;float:left;font-size:0.9em;line-height:1.4;margin:0 0 0.5em 1em;max-width:325px;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .infobox_v3 .secTable{border-radius:unset;color:inherit;margin:unset!important;border:unset}.mw-parser-output .infobox_v3 .entete{display:table;height:45px;width:100%;font-weight:bold;text-align:center;font-size:1.4em;line-height:1.1;margin-bottom:10px;background-color:#dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3 .entete>div{display:table-cell;vertical-align:middle;padding:3px}.mw-parser-output .infobox_v3:not(.large) .entete.icon>div{padding:3px 48px}.mw-parser-output .infobox_v3 .images{text-align:center;display:flex;justify-content:space-around;align-items:center}.mw-parser-output .infobox_v3 .images a{max-width:100%;flex:0 0 auto}.mw-parser-output .infobox_v3 .deux-images a{max-width:48%}.mw-parser-output .infobox_v3 .images img{max-width:100%;height:auto}.mw-parser-output .infobox_v3 .legend{font-size:0.9em;text-align:center;margin:5px 0 8px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 table,.mw-parser-output .secTable{width:100%;margin:2px 0;table-layout:fixed;border-collapse:separate}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope="col"]{text-align:center;word-wrap:normal}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row]{text-align:right;padding-right:10px;width:8em;max-width:140px;word-wrap:normal;background-color:#F3F3F3}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row],.mw-parser-output .infobox_v3 td{padding-top:4px;vertical-align:super}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row].middle{vertical-align:middle}.mw-parser-output .infobox_v3.bordered th[scope=row],.mw-parser-output .infobox_v3.bordered td{padding-bottom:4px;border-top:1px solid #dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3.bordered caption.bordered{margin:0 0 -1px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.left td{text-align:right}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.vborder td{border-left:1px dotted #aaa}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.vborder td:first-child{border-left:none}.mw-parser-output .infobox_v3 td.data{text-align:center}.mw-parser-output .infobox_v3 tr:first-child ul:first-child{margin-top:0}.mw-parser-output .infobox_v3 .url{direction:ltr;text-align:left;font-size:0.9em}.mw-parser-output .infobox_v3 p.bloc,.mw-parser-output .infobox_v3 caption{font-weight:bold;text-align:center;line-height:1.1;margin:0 0 2px 0;padding:4px;background:#dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3 p.bloc{margin:5px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 caption.bordered,.mw-parser-output .infobox_v3 p.bordered{border-top:1px solid #dfedff;border-bottom:1px solid #dfedff;background:transparent}.mw-parser-output .infobox_v3 .bordered.navbar,.mw-parser-output .infobox_v3 .bordered.nav{padding-top:4px;border-bottom:0}.mw-parser-output .infobox_v3 caption.hidden{margin:0!important;padding:0!important}.mw-parser-output .infobox_v3 .hr{font-size:1px;line-height:1px;margin:5px 0;background-color:#dfedff;clear:both}.mw-parser-output .infobox_v3 .hr.collapse{margin:5px 0 -8px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 .navbar{text-align:right;font-size:0.8em!important;line-height:1.1;margin:8px 0 0}.mw-parser-output .infobox_v3 .navbar .plainlinks{float:right}.mw-parser-output .infobox_v3 .overflow{overflow:hidden;width:100%}.mw-parser-output .infobox_v3 .prev a,.mw-parser-output .infobox_v3 .prev_bloc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/ArrowRightNavbox.svg/12px-ArrowRightNavbox.svg.png")no-repeat right center;float:right;max-width:70%;padding:3px 18px 3px 3px;text-align:right;background-color:#F3F3F3;margin:3px}.mw-parser-output .infobox_v3 .next a,.mw-parser-output .infobox_v3 .next_bloc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/ArrowLeftNavbox.svg/12px-ArrowLeftNavbox.svg.png")no-repeat left center;float:left;max-width:70%;padding:3px 3px 3px 18px;text-align:left;background-color:#F3F3F3;direction:ltr;margin:3px}.mw-parser-output .infobox_v3 table.maillot-equipe td{padding:0}.mw-parser-output .infobox_v3 table.maillot-equipe{table-layout:auto}.mw-parser-output .infobox_v3 a.NavToggle{position:unset}.mw-parser-output .mwe-math-mathml-a11y{width:auto!important;height:auto!important}.mw-parser-output .entete.aerostat{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Picto_infobox_aerostat.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aikido{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Aikido_pictogram.svg/40px-Aikido_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.alpinisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Picto_infobox_alpinisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arbitre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Referee_football_pictogram.svg/35px-Referee_football_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Archery_pictogram.svg/35px-Archery_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.archives2{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Picto_infobox_archives.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arduino,.mw-parser-output .entete.electro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Arduino_ftdi_chip-1.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artiste{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Picto_infobox_artiste.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artsmartiauxjap{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/Picto_infobox_samourai.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.association{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Collaboration_logo_infobox.svg/50px-Collaboration_logo_infobox.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.athletisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Athletics_pictogram.svg/40px-Athletics_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.audio{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/35px-Gnome-speakernotes.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.auteur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_auteur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.autogire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Picto_Autogyro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_automobil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Airplane_silhouette_white.svg/40px-Airplane_silhouette_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aviron{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Rowing_pictogram.svg/35px-Rowing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.badminton{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Badminton_pictogram.svg/35px-Badminton_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.baseball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Baseball_pictogram.svg/35px-Baseball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.basket-ball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_Infobox_Basketball.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.bd{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2c/Picto_infobox_comicballoon.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Biathlon_pictogram.svg/40px-Biathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/Picto_infobox_beer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.book,.mw-parser-output .entete.universite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Picto_infobox_book.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.boxe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Boxing_pictogram.svg/35px-Boxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.calendrier{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Almanacco.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.camera{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Camera-photo.svg/120px-Camera-photo.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.canada{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Picto_infobox_Canada.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cardinal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_cardinal.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.catch{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Picto_infobox_catch.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chateau{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Picto_infobox_chateau.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chimie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_chemistry_HUN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cinema{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Picto_infobox_cinema.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.commonwealth{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/db/Picto_infobox_Commonwealth.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.communication{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Picto_infobox_antenna.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cyclisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cycling_%28road%29_pictogram.svg/45px-Cycling_%28road%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.deportation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_Infobox_deportation.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.diplomatie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_infobox_ambassade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.disney{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Picto_infobox_Disney.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.droit{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Balance%2C_by_David.svg/40px-Balance%2C_by_David.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.drone-civil{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_civil_drone.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.egypte-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cc/Picto_infobox_ancient_Egypt.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Factory_black.png/40px-Factory_black.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise-blanc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Factory_white.png/40px-Factory_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.equitation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Equestrian_pictogram.svg/35px-Equestrian_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Picto_infobox_escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_infobox_alpinisme-escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escrime{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Fencing_pictogram.svg/35px-Fencing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.espagne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Picto_Infobox_Coat_of_Arms_of_Spain.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.eveque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_bishop.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.factory{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Picto_infobox_enterprise.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.floorball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Floorball_pictogram.svg/35px-Floorball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.fondeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Cross_country_skiing_pictogram.svg/40px-Cross_country_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.football{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Infobox_Football_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Picto_infobox_fotbal_2.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footUS{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4e/Picto_Foot_US.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.futsal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Futsal_pictogram.svg/35px-Futsal_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.golf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Golf_pictogram.svg/35px-Golf_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.grappe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Icone_oenobox.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.gymnastique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg/35px-Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Handball_pictogram_white.svg/35px-Handball_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/35px-Handball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.helicoptere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Picto_infobox_helicopter.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Picto_Infobox_Ice_hockey.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey-sur-gazon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Field_hockey_pictogram.svg/35px-Field_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hospitaliers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_Hospitaliers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.humain{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Picto_infobox_manwoman.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.informatique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Picto-infoboxinfo.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.internet{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Web-browser-openclipart.svg/45px-Web-browser-openclipart.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.israel-judaisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Picto_infobox_israel-judaisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Picto_infobox_Game.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu-role{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d8/Picto_infobox_Jeu_de_rôle.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeuvideo,.mw-parser-output .entete.jeuvideov3{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg/35px-Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.judo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Judo_pictogram.svg/40px-Judo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.karate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Karate_pictogram.svg/40px-Karate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kayak{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg/35px-Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kickboxing{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Kickboxing_pictogram.svg/40px-Kickboxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.lutte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Wrestling_pictogram.svg/40px-Wrestling_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.macintosh{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/20/Picto_infobox_Macintosh.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.malte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e4/Picto_infobox_Malte.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.map{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Picto_infobox_map.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.medecine{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Picto_infobox_med.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mets{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Picto_infobox_mets.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.militaire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_military.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.money,.mw-parser-output .entete.money_coin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Money_Coin_Icon.svg/40px-Money_Coin_Icon.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-metro,.mw-parser-output .entete.metro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_infobox_Mtl_metro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_Mtl_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.moteur-avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Picto_Infobox_moteur_d%27avion.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mosque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Picto_infobox_Mosque.svg/35px-Picto_infobox_Mosque.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musee,.mw-parser-output .entete.museum,.mw-parser-output .entete.papyrus{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Picto_infobox_papyrus.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musique,.mw-parser-output .entete.music{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Picto_infobox_music.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.natation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Swimming_pictogram_white.png/35px-Swimming_pictogram_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.nations-unies{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Picto_infobox_UN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.omnisports{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Sport3_icone.svg/35px-Sport3_icone.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.palace{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Pictogram_infobox_palace.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.paralympique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Picto_infobox_Paralympics.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.persofiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/Picto_infobox_masks.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.petrole{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_Infobox_Oil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.planeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Picto_infobox_planeur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.plateforme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Picto_Infobox_Oil_Platform.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.poker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg/50px-Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.presse{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Picto_infobox_journal-ar.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.pretendant{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Picto_infobox_pr%C3%A9tendant_%C3%A0_un_tr%C3%B4ne.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.projet,.mw-parser-output .entete.project{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Picto_infobox_tools.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.psychologie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Picto_infobox_psycho.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.quebec{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Picto_infobox_Quebec.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.recherche{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Picto_infobox_detective.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rinkhockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Roller_hockey_pictogram.svg/35px-Roller_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rome-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Picto_infobox_Roman_military_banner.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.route{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Infobox_road_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugby{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Picto_Infobox_Rugby.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugbyblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Rugby_union_pictogram.svg/35px-Rugby_union_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.satellite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Picto_infobox_satellite.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sautski{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Ski_jumping_pictogram.svg/40px-Ski_jumping_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.science-fiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Picto_infobox_fliyingsaucer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.serie-video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Logo_television_blanc.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.ski-alpin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Alpine_skiing_pictogram.svg/40px-Alpine_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.snooker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Cue_sports_pictogram.svg/40px-Cue_sports_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.software{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/Picto_infobox_software.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Picto_infobox_Olympic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport-automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Picto_infobox_sport_auto.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.squash{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Squash_pictogram.svg/35px-Squash_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.stadium{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Stadium.svg/40px-Stadium.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.starwars{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Star_Wars_Infobox_Pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.surf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Surfing_pictogram.svg/35px-Surfing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.taekwondo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Taekwondo_pictogram.svg/40px-Taekwondo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.television{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Picto_infobox_TV-T%26PC.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.templiers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Picto_infobox_Templiers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Tennis_pictogram_white.svg/35px-Tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-table{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Table_tennis_pictogram_white.svg/40px-Table_tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-tableblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Table_tennis_pictogram.svg/35px-Table_tennis_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.timbre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_Stamps.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Infobox_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.triathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Triathlon_pictogram.svg/40px-Triathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.ultimate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ultimate_pictogram.svg/70px-Ultimate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.union-europeenne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c0/Picto_Infobox_Europe.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/35px-Tango-video-x-generic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.voile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sailing_pictogram.svg/40px-Sailing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.volleyball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg/35px-Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.water-polo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Water_polo_pictogram.svg/40px-Water_polo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}بلدة الخبراء القديمةمدخل بلدة الخبراء القديمةمعلومات عامةنوع المبنى بلدة تاريخيالمكان منطقة القصيم - [ الخبراء]]البلد &#160;السعوديةتعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات بلدة الخبراء القديمة بنيت البلدة قبل أكثر من 200 عام من الطين الحر، ما جعلها قوية في وجه الزمن وعوامل التعرية، وتضم أكثر من 400 منزل. بُنيت بالشكل الدائري وهي تشبه بناء بغداد في العصر العباسي، حيث بقيت متماسكة، وتحيط القرية بسوق المجلس والمسجد بشكل دائري، وبهذا تكون أماكن البيع والشراء في منتصف البلدة.&#91;1&#93;&#91;2&#93; تقع البلدة القديمة وسط منطقة القصيم في المملكة العربية السعودية، على مساحة 120 ألف متر مربع، بُنيت في حقبة زمنية تاريخية ترجع إلى العام 1115 هـ، ووصفت بأنها حصن حصين صمدت أمام الغزوات والحملات العسكرية، وترجع تسميتها بالخبراء لأنها كانت مكاناً تتجمع في مياه الأمطار والمياه الفائضة من وادي الرمة قديماً، الذي يعدّ أكبر وادي في الجزيرة العربية وكذلك سميت بخبراء العفالق نسبة لال العفالق أول من سكانها في الألف الأول الهجري.&#91;3&#93;&#91;4&#93; محتويات 1 الموقع 2 تاريخ البلدة 3 آثار البلدة 4 موقع تراثي 5 مراجع 6 وصلات خارجية الموقع عدل تقع البلدة في موقع مميز على الضفاف الشمالية لوادي الرمة الشهير وتبعد عن بريدة 60 كيلومتر، وعن عنيزه 40 كيلومتر، وعن الرس 20 كيلومتر، وعن البكيرية 10 كيلومتر، كما تقع البلدة القديمة جنوبي طريق القصيم المدينة القديم بحوالي كيلومتر واحد في منطقة مكشوفة مرتفعة نوعاً ما، وإذا امتلأ وادي الرمة بالمياه دار حول الخبراء القديمة (تقريباً) وهذا ما كان يعطيها موقعاً مميزاً إستراتيجياً بالكشف عن الأعداء قبل وصولهم. تاريخ البلدة عدل الخبراء من بلدان القصيم القديمة، واختلف المؤرخون في سنة بدء عمارتها فأقدم الأقوال تقول أنها بُنيت في سنة 995 هـ، وأول بئر حفرت فيها سنة 1009 هـ، أما المؤرخ إبراهيم بن صالح بن عيسى فذكر أن عمارة الخبراء عام 1140 هـ وكانت تسمى في العصر الجاهلي خبراء السدر، ومن أسمائها: خبراء المجادير، وخبراء الجال. ولهذا كانت منطقة جذب سكاني وسرعت عمارتها خلال مدة وجيزة، وتمددت نحو الغرب فعمرت رياض الخبراء وتكاملت البلدتان حتى وصل امتداد المزارع من شرق الخبراء إلى غرب رياض الخبراء بحوالي 15 كم في أوائل القرن الرابع عشر الهجري وهذه مساحة واسعة جداً بمقاييس ذلك الزمن. بلدة الخبراء القديمة كل بيوتها من الطين فلا يوجد أثر للإسمنت في بنيانها، ويبلغ قطر السور (العقدة) 1 كيلومتر تقريباً، ويبلغ سمكه من الأسفل 80 سم، ومن الأعلى 40 سم، وبعلو 6 أمتار، وله أربعة أبواب: في الغرب: الباب القبلي، وفي الجنوب: باب مكة، وفي الشرق: باب المحمل (عنيزة)، وفي الشمال باب كركوك (الشعفة). يقسم البلدة أربع شوارع رئيسية هي: باب قبة العمر، وباب قبة الصلحة، وباب قبة السبيت، وباب قبة النويصر، ويوجد فيها تقريباً عشرة آبار (حسو) وبلغ عدد سكان البلدة شاملاً رياض الخبراء في منتصف القرن الثاني عشر الهجري تقريباً 3500 نسمة و200 أسرة خارج البلدة في المزارع. وتعتبر البلدة هي الأصل لغالبية سكان مدينتي رياض الخبراء والبدائع وخصوصاً العليا والوسطى، حيث مع زيادة سكانها تمددت نحو الغرب فعمرت رياض الخبراء ثم البدائع في جنوب وادي الرمة والتي تمت عمارتها مع بداية القرن الرابع عشر الهجري. اشتهرت الخبراء بحنطتها المميزة وكانت تعرف في سائر منطقة نجد باسم معية الخبراء أو عيش الخبراء، ويروى أنهم استوردوها من الصين عن طريق الهند والبحرين ثم انتشرت في البلدان. تعتبر الخبراء البلدة الوحيدة في المملكة العربية السعودية والتي نزح كل أهلها إلى مخطط جديد يبعد عنها حوالي كيلو مترين ونزعت ملكية مبانيها بموجب الأمر السامي 25054 في 26 شوال 1400 هـ، وذلك بموافقة المقام السامي على نزع ملكيات المباني ومنح أراضٍ أخرى لساكنيها. ومما ساعد على ذلك هو دعم الدولة من خلال الصندوق العقاري الذي بدأ عمله عام 1395 هـ بإقراض المواطنين لبناء بيوت حديثة. وفي الإحصاء الذي أجري عام 1395 هـ لبلدة الخبراء فقط كانت النتائج كالتالي: عدد المساكن 335 مسكنًا،. عدد السكان 2369 نسمة، الجوامع جامع واحد، المساجد مسجدين، مصليات العيد مصلى واحد، المقابر مقبرة واحدة. بالإضافة لمدرسة بنين افتتحت عام 1369 هـ، مدرسة بنات افتتحت سنة 1387 هـ. عدد المحلات التجارية: 59 (دكاناً)، ولا تزال بعضها قائمة أطلالها، مما يؤكد على أهمية البلدة قديماً ومركزها التجاري، فعدد 59 دكاناً كثير جداً على عدد سكانها، بل هذا العدد الكبير من الحوانيت دليل على كثرة مرتادي سوقها وشهرتها كبلد تجاري عند أهالي المنطقة من بادية وحاضرة.&#91;5&#93; آثار البلدة عدل ومن المواقع الأثرية: البرجان الواقعان في الجانب الشرقي من بقايا السور (العقدة) الموصل بينهما، بالإضافة إلى المقبرة القديمة، والبرج الواقع في الجهة الشمالية، والبيت المعروف بـ قصر النويصر بشقيه، وبيت العويرضي ودكان العوهلي بوسط البلدة. ومن الآثار التي كانت موجودة: المدرسة العسكرية، والتي أنشئت في منتصف السبعينات الهجرية، وكانت في مكان يدعى الخبيب بين الخبراء والسحابين، وقام ببنائها الوجيه صالح العبد الرحمن الميمان، واستمرت حتى ألغيت المدارس العسكرية في الثمانينات الهجرية، ولكن هذه المدرسة أزيلت وأقيم مكانها مزرعة. تحتوي البلدة على 400 منزل مبني من الطين&#91;6&#93; موقع تراثي عدل خلال أكثر من ثلاثين عاماً منذ نزوح أهلها إلى مخطط الخبراء الجديدة طالت أيدي العابثين البلدة القديمة فنهبت بعض العينيات التراثية منها، وكذلك استعير بعض من آثارها لقرية الجنادرية التراثية ولم تُعَدْ لها. وقد تم تسليم المواقع والمباني الأثرية التي في البلدة القديمة التراثية لوزارة المعارف قسم الآثار (الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني حالياً) بالمحضر المعد بتاريخ 3 ربيع الثاني 1402 هـ. تعد البلدة أحد أهم مواقع التراث العمراني المعتمدة من الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني، وتفتح أبوابها أمام الزوار من التاسعة صباحا وحتى السادسة مساء يوميا، عدا الجمعة من بعد الظهر إلى آخر المساء.&#91;7&#93;&#91;8&#93; يقام في البلدة بشكل سنوي مهرجان قرية الخبراء التراثية، ابتداءً من عام 1430 هـ.&#91;9&#93;&#91;10&#93;&#91;11&#93; قامت الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني باعتماد مشروع تأهيل بلدة الخبراء القديمة بمبلغ 5 ملايين ريال من خلال استكمال الأعمال في البنية التحتية للبلدة وتهيئة العناصر المهمة فيها، لجعل البلدة أحد أهم مواقع التراث العمراني في المملكة ونقطة جذب في منطقة القصيم.&#91;12&#93;&#91;13&#93;&#91;14&#93; مراجع عدل .mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal;overflow-y:auto;max-height:300px}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}@media print{.mw-parser-output .reflist{overflow-y:visible!important;max-height:none!important}} ^ لدة الخبراء التراثية اكتشف القصيم. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 06 مايو 2017 على موقع واي باك مشين. ^ قرية الخبراء التراثية تجتذب السياح مع انطلاق المرحلة الأولى لفتحها أمام المستثمرين صحيفة الرياض، 9 سبتمبر 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 27 فبراير 2015 على موقع واي باك مشين. ^ شباب "التدريب التقني" يزورون "بلدة الخبراء التراثية" صحيفة سبق، 13 أبريل 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 09 مارس 2016 على موقع واي باك مشين. ^ القرية القديمة في البدائع دليل السياحة السعودية. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 20 أبريل 2018 على موقع واي باك مشين. ^ الخبراء.. القديمة.. والجديدة، د. محمد الصالح العبد الله العريني صحيفة الجزيرة، 27 يونيو 2010. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 06 نوفمبر 2016 على موقع واي باك مشين. ^ القصيم تنفض غبار 400 منزل طيني وتحولها لمزار سياحي صحيفة الشرق الأوسط، 9 سبتمبر 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 04 مارس 2016 على موقع واي باك مشين. ^ كانت حصنا صمد أمام الغزوات وتعد أهم مواقع التراث المعتمدة صحيفة الوطن، 13 أبريل 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 04 مارس 2016 على موقع واي باك مشين. ^ بلدة الخبراء التراثية لمَّه. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 28 فبراير 2019 على موقع واي باك مشين. ^ مهرجان قرية الخبراء التراثية بالقصيم يستقبل 3000 زائر يومياً صحيفة الشرق، 14 أغسطس 2013. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 28 فبراير 2019 على موقع واي باك مشين. ^ إطلاق المرحلة الأولى لبلدة الخبراء التراثية ثاني العيد صحيفة عكاظ، 22 أغسطس 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 &#91;وصلة مكسورة&#93; نسخة محفوظة 05 مارس 2016 على موقع واي باك مشين. ^ الهيئة العامة للسياحة والآثار تعيد بناء مسجد بلدة الخبراء التراثية آي نيوز عربية، 24 مايو 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 05 مارس 2016 على موقع واي باك مشين. ^ منطقة القصيم.. مشاريع سياحية وتراثية بأكثر من 140 مليون ريال الهيئة العليا للسياحة والآثار. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 28 فبراير 2019 على موقع واي باك مشين. ^ ورشة عمل «لا يطيح»نفذها شركاء (السياحة والآثار)في الخبراء التراثية الهيئة العليا للسياحة والآثار. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 07 أبريل 2016 على موقع واي باك مشين. ^ تدشين مشاريع سياحية وتراثية تتجاوز قيكتها 140 مليون ريال في منطقة القصيم السعودية موسوعة المسافر، 4 يونيو 2014. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 نسخة محفوظة 28 فبراير 2019 على موقع واي باك مشين. وصلات خارجية عدل جولة مصورة في بلدة الخبراء القديمة برنامج صباح السعودية عن بلدة الخبراء التراثية فيديو عن بلدة الخبراء التراثية .mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}عنتالآثار والمواقع التاريخية في منطقة القصيم برج الشنانة مقصورة السويلم قرية الخبراء حصاة النصلة قرية المذنب سوق المسوكف بيت البسام قصر عذلة نفق إبراهيم باشا بلدة الخبراء القديمة عين عبس عيون الأسياح عيون الفوارة سد ضرية سد الأسياح الجفنية حصاة الطلحة حصاة عريجين منصور الحنادر نقرة الضباع صلاصل جبل الضلع المتكسر الحميمة الجنوبية سناف اللحم الصريف العوسجة القريتان عنتالآثار والمواقع التاريخية في المملكة العربية السعوديةمنطقة الرياض قلعة المرقب قصر المربع قصر بهجة قصر ربيع بن زيد قصر المصمك حي طريف قصر الخويري الجو جبل البيضتين قصر العسكر سدوس برج رغبة التاريخي جبل براقة معدن الأحسن معدن خزبة معدن شمام معدن العقيق مدرسة عروى التراثية مدرسة ابن مفيريج التاريخية كهف برمة جبل خنوقة سد السبعين قرية الفاو قرية الغاط كهف برمة مرقب العولة نزل الغاط برج رغبة صفاقة جبل البيضتين معدن الأحسن معدن حليت معدن خزبة معدن شمام معدن العقيق سدود الحائر سدود وادي حنيفة قصر الطوقية قصر المنسف قصر الصوح قصر العبد الجبار قصر الملك عبد العزيز (الخرج) سور المجمعة مدرسة أحمد الصانع مرقب جلاجل مسجد أثيثية قصر سلوى قصر الدويش قصر الغاط وادي مأسل قلعة مغيران بئر الحطيئة الخضرمة حزم عقيلة البليدة الحني لحا مسجد العوشزة صوى دوائر حجرية مذيلات حجرية نقش عجل بن هفعم منطقة مكة المكرمة قصر الدهلوي سوق رمادان وادي العسيلة قصر الصبان قصر الصيرفي مسجد الهادي (الطائف) قصور البوقري متحف مكة المكرمة للآثار والتراث سوق ذي المجاز وادي فاطمة سوق مجنة سوق عكاظ معدن عشم الأثري قصور آل محي قرية الكلادا التاريخية أبرق الرغامة مسجد جرير بن عبد الله البجلي مسجد الكوع قلعة الزيمة مسجد الخبزة سد أثال مسجد الهنود (الطائف) قلعة خليص بيت الكعكي حصن بديوي الوقداني مسجد المحجوب حمى النمور عشم بيت الكاتب مسجد المدهون مسجد عداس مسجد عبد الله بن عباس بالطائف قصر مشرفة الأثري وادي ملكان سد السملقي قصر الخرابة قلعة العرفاء مسجد أبو عنبه التاريخي قصر الملك عبد العزيز (المويه) قلعة شنقل قصر شبرا التاريخي بيت نصيف بوابة جدة مقبرة شيخ الأسد مسجد البيعة حجر خليفة قلعة المسهر قلعة لعلع عين زبيدة قلعة شنقل قلعة أجياد قصر خزام جدة التاريخية مسجد الباشا مسجد الشافعي مسجد المعمار مسجد عثمان بن عفان مسجد عكاش طريق الفيل قلعة عسفان قصر السقاف جبل الرديهة جبل العرفاء سد سيسد سد اللصب الخرابة حمى النمور وادي العسيلة وادي الحرمان حجر خليفة الوهط والوهيط السرين قصور آل محي منطقة المدينة المنورة مسجد أبي بكر الصديق جبل أحد المابيات قصر خل مهد الذهب سوق الليل التاريخي (ينبع) سوق نطاة خيبر طريق البخور محطة المدينة المنورة &#160;مدائن صالح قلعة الحجر محطة مدائن صالح قصر الصانع القصر الفريد قصر البنت ديوان جبل أثلب العين الزرقاء المابيات قلعة موسى بن نصير الخريبة حصن ناعم حصن الصعب بن معاذ حصن قلعة الزبير حصن أبي حصن النزار حصن القموص حصن الوطيح حصن السلالم خيف الزهرة جبل أم الدرج قصر سعيد بن العاص قصر هشام بن عبد الملك رواوة وادي مهلهل وادي النقمي وادي السد خيف البصل بئر السائب منطقة جازان قلعة قيار عثر مركز السهي قلعة الموفا غرين (فرسان) المنارة (جازان) قرية الولجة (جازان) قلعة النبعة وادي مطر (موقع أثري) الشرجة (جازان) الكدمي (فرسان) القصار (فرسان) مسجد القبب (أبو عريش) حصيبة (بني مالك) قلعة الخطم مدينة جازان العليا عثر قلعة لقمان قلعة أبو عريش قلعة الدوسرية مركز السهي قرية قيار غرين العرضي القلعة العثمانية الكدمي حصن الشريف حصيبة بيت الجرمل بيوت الأدارسة مسجد النجدي وادي مطر منزل الرفاعي مسجد القبب قرية القصار أم القحفة الخصوف مهد الحصون المحرق أبو دنقور العكوتان دلتا وادي جازان العدينة المنارة المنجارة الشرجة المسجد الأعلى قلعة الحمى منزل حسين الرفاعي مغارة جبل شذا منطقة نجران الأخدود بئر حما قصر إمارة نجران قصر العان قلعة رعوم جبل الذرواء مسجد أبي بكر الصديق (نجران) موقع دحضة الأثري منطقة الحدود الشمالية دوقرة زبالا الجميمة الثليمة محطة القاع محطة الشاحوف سوق لينة التراثي أم عمارة لينة قصر لينة التاريخي قصر الإمارة القديم في عرعر وادي بدينة بركة الشيحيات قصر دوقرة بركة الجميمة بركة الثليمة منطقة الجوف قارة المزاد جبل برنس سوق دومة الجندل غار حضرة قارة المزاد (سكاكا) نحت الجمل الأثري قصر ابن شعلان مسجد عمر بن الخطاب قلعة زعبل مسجد العيساوية مركز الشويحطية قلعة زعبل قلعة مارد أعمدة الرجاجيل بئر سيسرا غار حضرة حي الدرع سور دومة الجندل قارة المزاد تل الساعي جبل برنس قلعة مويسن قصر العيشان قيال قلعة الصعيدي قصر المذهن قرية إثره قرية كاف قصر الرسلانية قصر الخراب قصر عقيلة المشعان قصر ابن شعلان حرة البصيلة حرة الرشراشية نعيج الصنيميات قصر الوسيعة قصر الخراب حوض سكاكا لقطة القدير قارة النيصة قصر قدير جبل ماقل مويسن مواقع وادي السرحان الأثرية المنطقة الشرقية آثار الراكة سوق هجر مدرسة آل عبد اللطيف سوق المشقر قصر المشقر مدرسة الشلهوبية مدرسة القبة الشرعية دوسرية الجبيل مدرسة الهفوف الأولى بيت الجشي قصر خزام بيت البيعة النعاثل مدفن جاوان مطار دارين أبو خميس الربيعية الرفيعة المردومة برج الطوية تل تاروت ثاج جبل دبا ميناء العقير جرهاء &#160;حمام أبو لوزة دوسرية الجبيل سجن العبيد صوان الظبطية صوان ديرة طويرف الغربي عين قناص قرية فريق الأطرش قصر أجود بن زامل قصر إبراهيم قصر العالي قصر المجصة قصر الوزية قصر خزام قصر صاهود قصر أبو جلال قصر محمد بن عبد الوهاب الفيحاني قصر محيرس &#160;قلعة القطيف &#160;قلعة تاروت قلعة بريمان قلعة الوجاج كنيسة الجبيل مدافن الظهران مدفن جاوان مسجد الإمام حسن مسجد البطالية مسجد التهيمية الشرقي مسجد التهيمية الغربي مسجد الجبري مسجد الجعلانية مسجد جواثا مسجد علي باشا منجم الملح موقع الدفي موقع الدور منطقة حائل مقصورة القنون غراميل الخرم مسجد الجلعود السفن مسجد الجراد قصر غياض قصر برزان القشلة فيد جبل جانين زرود جبل جلدية حرة النار الفنون الصخرية في منطقة حائل الشويمس راط والمنجور جبة جبل أم سنمان قلعة عيرف قصر خراش قصر توارن بلدة النعي القديمة الحويط ياطب جبل حبشي منطقة تبوك موقع روافة بئر هداج حصن الأبلق قصر المذرعية بركة المعظم قصر الرضم قرية (تبوك) محطة خميسة بئر السعيدني قلعة الوجه قلعة الأخضر مسجد الأشراف مبنى القاووش مبنى المالية (أملج) المدرسة الأميرية (ضباء) تل الحديقة قلعة الشهوان سوق الرقعة قصر الإمارة (أملج) البلدة التاريخية (الوجه) قلعة الزريب خبة التماثيل كلوة قلعة الأزلم مدين قلعة تبوك قلعة المعظم حصن الأبلق قلعة الأزلم قلعة المويلح قلعة الملك عبد العزيز (حقل) قلعة الملك عبد العزيز (ضباء) مستوطنة قرية الأثرية مسلة تيماء نقش تيماء الهيروغليفي الحوراء قصر الحمرا معبد روافة قصر الرضم سور تيماء تل الحديقة قصر البجيدي عينونة محطة تبوك درب البكرة المحيبل الصياني الصناعية رجوم صعصع المالحة الملقطة بئر السعيدني القصير رأس كركمة معبد القصير النبطي تريم قلعة ذات حاج عين تبوك مسجد التوبة قصر الإمارة أملج منطقة القصيم معدن نقرة الأثري قرية المذنب عيون الجواء جبال أبانات ضرية جبل طمية شعيب الأدغم قصر مارد جبل سواج برج الشنانة مقصورة السويلم بلدة الخبراء القديمة حصاة النصلة قرية المذنب سوق المسوكف بيت البسام قصر عذلة نفق إبراهيم باشا بلدة الخبراء القديمة عين عبس عيون الأسياح عيون الفوارة سد ضرية سد الأسياح الجفنية حصاة الطلحة حصاة عريجين منصور الحنادر نقرة الضباع صلاصل جبل الضلع المتكسر الحميمة الجنوبية سناف اللحم الصريف العوسجة القريتان منطقة عسير سوق حباشة مدينة الجهوة الأثرية قلعة شمسان مسجد المسقي قرية ساحل الأثرية حضارة المقر موقع جرش الأثري نقش أبرهة الحبشي بادية بني عمرو وادي عياء قرية مجمع آل حيان قلعة شمسان قصر شدا قرية المفتاحة المخسمة سربعل قرية رجال ألمع العبلاء قرية بنات حرب موقع بنو رزام الثجة بلدة الثنية الثويلة الحمضة القديمة بئر ابن سرار الصبيحي ضنكان القاعة كتنة المبرح المنضج قلعة الدقل قلعة ذرا قلعة شعار منطقة الباحة قلعة القائد بخروش مسجد الصفا حوالة ذو عين طريق الفيل الخلف والخليف عشم حصن الزهوان قصر بن رقوش الأثري شدا الأسفل شدا الأعلى وادي الخيطان بوابة &#160; مقالة &#160;  تصنيف بوابة التاريخ بوابة السعودية بوابة علم الآثار بوابة سياحة'
مصدر HTML المعروض للمراجعة الجديدة (new_html)
'<div class="mw-content-rtl mw-parser-output" lang="ar" dir="rtl"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r66538033">.mw-parser-output div.infobox_v3{padding:4px;width:25em!important;background:#f9f9f9;border:1px solid #aaa;clear:left;float:left;font-size:0.9em;line-height:1.4;margin:0 0 0.5em 1em;max-width:325px;word-wrap:break-word}.mw-parser-output .infobox_v3 .secTable{border-radius:unset;color:inherit;margin:unset!important;border:unset}.mw-parser-output .infobox_v3 .entete{display:table;height:45px;width:100%;font-weight:bold;text-align:center;font-size:1.4em;line-height:1.1;margin-bottom:10px;background-color:#dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3 .entete>div{display:table-cell;vertical-align:middle;padding:3px}.mw-parser-output .infobox_v3:not(.large) .entete.icon>div{padding:3px 48px}.mw-parser-output .infobox_v3 .images{text-align:center;display:flex;justify-content:space-around;align-items:center}.mw-parser-output .infobox_v3 .images a{max-width:100%;flex:0 0 auto}.mw-parser-output .infobox_v3 .deux-images a{max-width:48%}.mw-parser-output .infobox_v3 .images img{max-width:100%;height:auto}.mw-parser-output .infobox_v3 .legend{font-size:0.9em;text-align:center;margin:5px 0 8px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 table,.mw-parser-output .secTable{width:100%;margin:2px 0;table-layout:fixed;border-collapse:separate}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope="col"]{text-align:center;word-wrap:normal}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row]{text-align:right;padding-right:10px;width:8em;max-width:140px;word-wrap:normal;background-color:#F3F3F3}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row],.mw-parser-output .infobox_v3 td{padding-top:4px;vertical-align:super}.mw-parser-output .infobox_v3 th[scope=row].middle{vertical-align:middle}.mw-parser-output .infobox_v3.bordered th[scope=row],.mw-parser-output .infobox_v3.bordered td{padding-bottom:4px;border-top:1px solid #dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3.bordered caption.bordered{margin:0 0 -1px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.left td{text-align:right}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.vborder td{border-left:1px dotted #aaa}.mw-parser-output .infobox_v3 tr.vborder td:first-child{border-left:none}.mw-parser-output .infobox_v3 td.data{text-align:center}.mw-parser-output .infobox_v3 tr:first-child ul:first-child{margin-top:0}.mw-parser-output .infobox_v3 .url{direction:ltr;text-align:left;font-size:0.9em}.mw-parser-output .infobox_v3 p.bloc,.mw-parser-output .infobox_v3 caption{font-weight:bold;text-align:center;line-height:1.1;margin:0 0 2px 0;padding:4px;background:#dfedff}.mw-parser-output .infobox_v3 p.bloc{margin:5px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 caption.bordered,.mw-parser-output .infobox_v3 p.bordered{border-top:1px solid #dfedff;border-bottom:1px solid #dfedff;background:transparent}.mw-parser-output .infobox_v3 .bordered.navbar,.mw-parser-output .infobox_v3 .bordered.nav{padding-top:4px;border-bottom:0}.mw-parser-output .infobox_v3 caption.hidden{margin:0!important;padding:0!important}.mw-parser-output .infobox_v3 .hr{font-size:1px;line-height:1px;margin:5px 0;background-color:#dfedff;clear:both}.mw-parser-output .infobox_v3 .hr.collapse{margin:5px 0 -8px 0}.mw-parser-output .infobox_v3 .navbar{text-align:right;font-size:0.8em!important;line-height:1.1;margin:8px 0 0}.mw-parser-output .infobox_v3 .navbar .plainlinks{float:right}.mw-parser-output .infobox_v3 .overflow{overflow:hidden;width:100%}.mw-parser-output .infobox_v3 .prev a,.mw-parser-output .infobox_v3 .prev_bloc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/ArrowRightNavbox.svg/12px-ArrowRightNavbox.svg.png")no-repeat right center;float:right;max-width:70%;padding:3px 18px 3px 3px;text-align:right;background-color:#F3F3F3;margin:3px}.mw-parser-output .infobox_v3 .next a,.mw-parser-output .infobox_v3 .next_bloc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/ArrowLeftNavbox.svg/12px-ArrowLeftNavbox.svg.png")no-repeat left center;float:left;max-width:70%;padding:3px 3px 3px 18px;text-align:left;background-color:#F3F3F3;direction:ltr;margin:3px}.mw-parser-output .infobox_v3 table.maillot-equipe td{padding:0}.mw-parser-output .infobox_v3 table.maillot-equipe{table-layout:auto}.mw-parser-output .infobox_v3 a.NavToggle{position:unset}.mw-parser-output .mwe-math-mathml-a11y{width:auto!important;height:auto!important}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r63051380">.mw-parser-output .entete.aerostat{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Picto_infobox_aerostat.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aikido{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Aikido_pictogram.svg/40px-Aikido_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.alpinisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/df/Picto_infobox_alpinisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arbitre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a7/Referee_football_pictogram.svg/35px-Referee_football_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Archery_pictogram.svg/35px-Archery_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.archives2{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Picto_infobox_archives.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.arduino,.mw-parser-output .entete.electro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Arduino_ftdi_chip-1.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artiste{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f3/Picto_infobox_artiste.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.artsmartiauxjap{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/81/Picto_infobox_samourai.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.association{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/Collaboration_logo_infobox.svg/50px-Collaboration_logo_infobox.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.athletisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Athletics_pictogram.svg/40px-Athletics_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.audio{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Gnome-speakernotes.png/35px-Gnome-speakernotes.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.auteur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_auteur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.autogire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e6/Picto_Autogyro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_automobil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Airplane_silhouette_white.svg/40px-Airplane_silhouette_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.aviron{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Rowing_pictogram.svg/35px-Rowing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.badminton{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/90/Badminton_pictogram.svg/35px-Badminton_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.baseball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Baseball_pictogram.svg/35px-Baseball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.basket-ball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_Infobox_Basketball.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.bd{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2c/Picto_infobox_comicballoon.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Biathlon_pictogram.svg/40px-Biathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.biere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/Picto_infobox_beer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.book,.mw-parser-output .entete.universite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/42/Picto_infobox_book.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.boxe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Boxing_pictogram.svg/35px-Boxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.calendrier{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4a/Almanacco.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.camera{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Camera-photo.svg/120px-Camera-photo.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.canada{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6a/Picto_infobox_Canada.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cardinal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_cardinal.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.catch{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Picto_infobox_catch.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chateau{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5c/Picto_infobox_chateau.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.chimie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_chemistry_HUN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cinema{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ea/Picto_infobox_cinema.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.commonwealth{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/db/Picto_infobox_Commonwealth.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.communication{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Picto_infobox_antenna.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.cyclisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/86/Cycling_%28road%29_pictogram.svg/45px-Cycling_%28road%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.deportation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_Infobox_deportation.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.diplomatie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Picto_infobox_ambassade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.disney{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d3/Picto_infobox_Disney.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.droit{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/17/Balance%2C_by_David.svg/40px-Balance%2C_by_David.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.drone-civil{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/ce/Picto_infobox_civil_drone.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.egypte-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cc/Picto_infobox_ancient_Egypt.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/19/Factory_black.png/40px-Factory_black.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.entreprise-blanc{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Factory_white.png/40px-Factory_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.equitation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/24/Equestrian_pictogram.svg/35px-Equestrian_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e1/Picto_infobox_escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escalade{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f4/Picto_infobox_alpinisme-escalade.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.escrime{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Fencing_pictogram.svg/35px-Fencing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.espagne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/11/Picto_Infobox_Coat_of_Arms_of_Spain.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.eveque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_bishop.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.factory{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/ff/Picto_infobox_enterprise.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.floorball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Floorball_pictogram.svg/35px-Floorball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.fondeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6c/Cross_country_skiing_pictogram.svg/40px-Cross_country_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.football{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Infobox_Football_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/86/Picto_infobox_fotbal_2.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.footUS{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4e/Picto_Foot_US.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.futsal{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b0/Futsal_pictogram.svg/35px-Futsal_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.golf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Golf_pictogram.svg/35px-Golf_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.grappe{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/73/Icone_oenobox.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.gymnastique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg/35px-Gymnastics_%28artistic%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Handball_pictogram_white.svg/35px-Handball_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.handballblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Handball_pictogram.svg/35px-Handball_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.helicoptere{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Picto_infobox_helicopter.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ee/Picto_Infobox_Ice_hockey.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hockey-sur-gazon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6b/Field_hockey_pictogram.svg/35px-Field_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.hospitaliers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1e/Picto_infobox_Hospitaliers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.humain{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/82/Picto_infobox_manwoman.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.informatique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ae/Picto-infoboxinfo.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.internet{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/Web-browser-openclipart.svg/45px-Web-browser-openclipart.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.israel-judaisme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a5/Picto_infobox_israel-judaisme.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/90/Picto_infobox_Game.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeu-role{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d8/Picto_infobox_Jeu_de_rôle.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.jeuvideo,.mw-parser-output .entete.jeuvideov3{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg/35px-Kontrollikon_1.0d_-_Grey.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.judo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Judo_pictogram.svg/40px-Judo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.karate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Karate_pictogram.svg/40px-Karate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kayak{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg/35px-Canoeing_%28flatwater%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.kickboxing{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Kickboxing_pictogram.svg/40px-Kickboxing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.lutte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Wrestling_pictogram.svg/40px-Wrestling_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.macintosh{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/20/Picto_infobox_Macintosh.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.malte{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e4/Picto_infobox_Malte.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.map{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7a/Picto_infobox_map.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.medecine{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Picto_infobox_med.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mets{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/aa/Picto_infobox_mets.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.militaire{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/Picto_infobox_military.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.money,.mw-parser-output .entete.money_coin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/67/Money_Coin_Icon.svg/40px-Money_Coin_Icon.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-metro,.mw-parser-output .entete.metro{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_infobox_Mtl_metro.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.montreal-train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Picto_infobox_Mtl_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.moteur-avion{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9c/Picto_Infobox_moteur_d%27avion.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.mosque{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/Picto_infobox_Mosque.svg/35px-Picto_infobox_Mosque.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musee,.mw-parser-output .entete.museum,.mw-parser-output .entete.papyrus{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Picto_infobox_papyrus.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.musique,.mw-parser-output .entete.music{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/60/Picto_infobox_music.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.natation{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0a/Swimming_pictogram_white.png/35px-Swimming_pictogram_white.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.nations-unies{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Picto_infobox_UN.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.omnisports{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Sport3_icone.svg/35px-Sport3_icone.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.palace{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Pictogram_infobox_palace.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.paralympique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5e/Picto_infobox_Paralympics.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.persofiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/37/Picto_infobox_masks.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.petrole{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/ba/Picto_Infobox_Oil.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.planeur{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/54/Picto_infobox_planeur.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.plateforme{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5d/Picto_Infobox_Oil_Platform.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.poker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7d/Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg/50px-Crystal_Clear_app_Cardgame-3.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.presse{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/39/Picto_infobox_journal-ar.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.pretendant{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5f/Picto_infobox_pr%C3%A9tendant_%C3%A0_un_tr%C3%B4ne.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.projet,.mw-parser-output .entete.project{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/cb/Picto_infobox_tools.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.psychologie{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/77/Picto_infobox_psycho.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.quebec{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Picto_infobox_Quebec.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.recherche{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c1/Picto_infobox_detective.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rinkhockey{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3b/Roller_hockey_pictogram.svg/35px-Roller_hockey_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rome-antique{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Picto_infobox_Roman_military_banner.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.route{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Infobox_road_pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugby{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/06/Picto_Infobox_Rugby.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.rugbyblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Rugby_union_pictogram.svg/35px-Rugby_union_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.satellite{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8d/Picto_infobox_satellite.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sautski{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Ski_jumping_pictogram.svg/40px-Ski_jumping_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.science-fiction{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/ed/Picto_infobox_fliyingsaucer.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.serie-video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Logo_television_blanc.png")no-repeat top right;background-size:45px 45px}.mw-parser-output .entete.ski-alpin{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Alpine_skiing_pictogram.svg/40px-Alpine_skiing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.snooker{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Cue_sports_pictogram.svg/40px-Cue_sports_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.software{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fe/Picto_infobox_software.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8e/Picto_infobox_Olympic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.sport-automobile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/af/Picto_infobox_sport_auto.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.squash{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/da/Squash_pictogram.svg/35px-Squash_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.stadium{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Stadium.svg/40px-Stadium.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.starwars{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f7/Star_Wars_Infobox_Pictogram.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.surf{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fa/Surfing_pictogram.svg/35px-Surfing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.taekwondo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d3/Taekwondo_pictogram.svg/40px-Taekwondo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.television{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a6/Picto_infobox_TV-T%26PC.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.templiers{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/30/Picto_infobox_Templiers.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ed/Tennis_pictogram_white.svg/35px-Tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-table{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Table_tennis_pictogram_white.svg/40px-Table_tennis_pictogram_white.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.tennis-de-tableblack{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Table_tennis_pictogram.svg/35px-Table_tennis_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.timbre{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b3/Picto_infobox_Stamps.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.train{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3f/Infobox_train.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.triathlon{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Triathlon_pictogram.svg/40px-Triathlon_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.ultimate{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e7/Ultimate_pictogram.svg/70px-Ultimate_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.union-europeenne{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c0/Picto_Infobox_Europe.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.video{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tango-video-x-generic.png/35px-Tango-video-x-generic.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.voile{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c1/Sailing_pictogram.svg/40px-Sailing_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.volleyball{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ca/Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg/35px-Volleyball_%28indoor%29_pictogram.svg.png")no-repeat top right}.mw-parser-output .entete.water-polo{background:url("//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0e/Water_polo_pictogram.svg/40px-Water_polo_pictogram.svg.png")no-repeat top right}</style><div class="infobox_v3 infobox"><div class="entete" style="background-color:#E1E1E1;color:#000000"><div>بلدة الخبراء القديمة</div></div><div style="border:unset;padding:unset"><div class="images" style="padding:2px 0"><span class="mw-default-size" typeof="mw:File/Frameless"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:2%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/2%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/260px-2%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg" decoding="async" width="260" height="173" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/2%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/390px-2%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/2%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/520px-2%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg 2x" data-file-width="4496" data-file-height="3000" /></a></span></div><div class="legend">مدخل بلدة الخبراء القديمة</div></div><table><caption style="display:table-caption;background-color:#E1E1E1;text-align:center;color:#000000">معلومات عامة</caption><tbody><tr class=""><th scope="row">نوع المبنى</th><td class=""><div> بلدة تاريخي</div></td></tr><tr class=""><th scope="row">المكان</th><td class=""><div> <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85" title="منطقة القصيم">منطقة القصيم</a> - [ الخبراء]]</div></td></tr><tr class=""><th scope="row">البلد</th><td class=""><div> <span class="flagicon"><span class="mw-image-border" typeof="mw:File"><span><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/23px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png" decoding="async" width="23" height="15" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/35px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Flag_of_Saudi_Arabia.svg/45px-Flag_of_Saudi_Arabia.svg.png 2x" data-file-width="900" data-file-height="600" /></span></span>&#160;</span><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="السعودية">السعودية</a></div></td></tr></tbody></table><a class="mw-kartographer-map notheme mw-kartographer-container center" style="width: 260px; height: 260px;" data-mw-kartographer="mapframe" data-style="osm-intl" data-width="260" data-height="260" data-zoom="9" data-lat="26.06361" data-lon="43.651448" data-overlays="[&quot;_08a98e75c16d012f4268142fe3787d7888c03071&quot;]" href="/wiki/%D8%AE%D8%A7%D8%B5:Map/9/26.06361/43.651448/ar"><img src="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,9,26.06361,43.651448,260x260.png?lang=ar&amp;domain=ar.wikipedia.org&amp;title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;groups=_08a98e75c16d012f4268142fe3787d7888c03071" width="260" height="260" decoding="async" srcset="https://maps.wikimedia.org/img/osm-intl,9,26.06361,43.651448,260x260@2x.png?lang=ar&amp;domain=ar.wikipedia.org&amp;title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;groups=_08a98e75c16d012f4268142fe3787d7888c03071 2x" alt="خريطة" /></a><p class="navbar noprint bordered" style="display:block;flex:auto;border-top:2px dotted #E1E1E1;width:100%"><span class="plainlinks" style="background:inherit;text-align:right;font-size:80%"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;veaction=edit&amp;section=0">تعديل</a> - <a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;action=edit&amp;section=0">تعديل مصدري</a> - <a href="https://www.wikidata.org/wiki/Q22686422" class="extiw" title="d:Q22686422">تعديل ويكي بيانات</a></span><span style="text-align:left;float:left"><span typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A8%D8%B7%D8%A7%D9%82%D8%A9_%D9%85%D8%A8%D9%86%D9%89" title="حول القالب"><img alt="حول القالب" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg/30px-Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg.png" decoding="async" width="30" height="13" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg/45px-Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg/60px-Test_Template_Info-Icon_-_Version_%282%29.svg.png 2x" data-file-width="1792" data-file-height="800" /></a></span></span></p></div> <p><b>بلدة الخبراء القديمة</b> بنيت البلدة قبل أكثر من 200 عام من الطين الحر، ما جعلها قوية في وجه الزمن وعوامل التعرية، وتضم أكثر من 400 منزل. بُنيت بالشكل الدائري وهي تشبه بناء <a href="/wiki/%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF" title="بغداد">بغداد</a> في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A9" title="الدولة العباسية">العصر العباسي</a>، حيث بقيت متماسكة، وتحيط القرية بسوق المجلس والمسجد بشكل دائري، وبهذا تكون أماكن البيع والشراء في منتصف البلدة.<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1"><span class="cite-bracket">&#91;</span>1<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2"><span class="cite-bracket">&#91;</span>2<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> تقع البلدة القديمة وسط <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85" title="منطقة القصيم">منطقة القصيم</a> في المملكة العربية السعودية، على مساحة 120 ألف متر مربع، بُنيت في حقبة زمنية تاريخية ترجع إلى العام <a href="/wiki/1115_%D9%87%D9%80" title="1115 هـ">1115 هـ</a>، ووصفت بأنها حصن حصين صمدت أمام الغزوات والحملات العسكرية، وترجع تسميتها بالخبراء لأنها كانت مكاناً تتجمع في مياه الأمطار والمياه الفائضة من <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%85%D8%A9" title="وادي الرمة">وادي الرمة</a> قديماً، الذي يعدّ أكبر وادي في <a href="/wiki/%D8%B4%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="شبه الجزيرة العربية">الجزيرة العربية</a> وكذلك سميت بخبراء العفالق نسبة لال العفالق أول من سكانها في الألف الأول الهجري.<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3"><span class="cite-bracket">&#91;</span>3<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4"><span class="cite-bracket">&#91;</span>4<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div id="toc" class="toc" role="navigation" aria-labelledby="mw-toc-heading"><input type="checkbox" role="button" id="toctogglecheckbox" class="toctogglecheckbox" style="display:none" /><div class="toctitle" lang="ar" dir="rtl"><h2 id="mw-toc-heading">محتويات</h2><span class="toctogglespan"><label class="toctogglelabel" for="toctogglecheckbox"></label></span></div> <ul> <li class="toclevel-1 tocsection-1"><a href="#الموقع"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">الموقع</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-2"><a href="#تاريخ_البلدة"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">تاريخ البلدة</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-3"><a href="#آثار_البلدة"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">آثار البلدة</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-4"><a href="#موقع_تراثي"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">موقع تراثي</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-5"><a href="#مراجع"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">مراجع</span></a></li> <li class="toclevel-1 tocsection-6"><a href="#وصلات_خارجية"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">وصلات خارجية</span></a></li> </ul> </div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="الموقع"><span id=".D8.A7.D9.84.D9.85.D9.88.D9.82.D8.B9"></span>الموقع</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;action=edit&amp;section=1"title="عدل القسم: الموقع" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>عدل</span> </a> </span> </div> <p>تقع البلدة في موقع مميز على الضفاف الشمالية لوادي الرمة الشهير وتبعد عن بريدة 60 كيلومتر، وعن <a href="/wiki/%D8%B9%D9%86%D9%8A%D8%B2%D8%A9" title="عنيزة">عنيزه</a> 40 كيلومتر، وعن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="الرس (توضيح)">الرس</a> 20 كيلومتر، وعن <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%83%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="البكيرية">البكيرية</a> 10 كيلومتر، كما تقع البلدة القديمة جنوبي طريق القصيم المدينة القديم بحوالي كيلومتر واحد في منطقة مكشوفة مرتفعة نوعاً ما، وإذا امتلأ وادي الرمة بالمياه دار حول الخبراء القديمة (تقريباً) وهذا ما كان يعطيها موقعاً مميزاً إستراتيجياً بالكشف عن الأعداء قبل وصولهم. </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="تاريخ_البلدة"><span id=".D8.AA.D8.A7.D8.B1.D9.8A.D8.AE_.D8.A7.D9.84.D8.A8.D9.84.D8.AF.D8.A9"></span>تاريخ البلدة</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;action=edit&amp;section=2"title="عدل القسم: تاريخ البلدة" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>عدل</span> </a> </span> </div> <p>الخبراء من بلدان القصيم القديمة، واختلف المؤرخون في سنة بدء عمارتها فأقدم الأقوال تقول أنها بُنيت في سنة <a href="/wiki/995_%D9%87%D9%80" title="995 هـ">995 هـ</a>، وأول بئر حفرت فيها سنة <a href="/wiki/1009_%D9%87%D9%80" title="1009 هـ">1009 هـ</a>، أما المؤرخ <a href="/wiki/%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%8A%D8%B3%D9%89" title="إبراهيم بن صالح بن عيسى">إبراهيم بن صالح بن عيسى</a> فذكر أن عمارة الخبراء عام <a href="/wiki/1140_%D9%87%D9%80" title="1140 هـ">1140 هـ</a> وكانت تسمى في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8_%D9%82%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85" title="العرب قبل الإسلام">العصر الجاهلي</a> خبراء السدر، ومن أسمائها: خبراء المجادير، وخبراء الجال. ولهذا كانت منطقة جذب سكاني وسرعت عمارتها خلال مدة وجيزة، وتمددت نحو الغرب فعمرت رياض الخبراء وتكاملت البلدتان حتى وصل امتداد المزارع من شرق الخبراء إلى غرب رياض الخبراء بحوالي 15 كم في أوائل القرن الرابع عشر الهجري وهذه مساحة واسعة جداً بمقاييس ذلك الزمن. </p><p>بلدة الخبراء القديمة كل بيوتها من الطين فلا يوجد أثر للإسمنت في بنيانها، ويبلغ قطر السور (العقدة) 1 كيلومتر تقريباً، ويبلغ سمكه من الأسفل 80 سم، ومن الأعلى 40 سم، وبعلو 6 أمتار، وله أربعة أبواب: في الغرب: الباب القبلي، وفي الجنوب: باب مكة، وفي الشرق: باب المحمل (عنيزة)، وفي الشمال باب كركوك (الشعفة). يقسم البلدة أربع شوارع رئيسية هي: باب قبة العمر، وباب قبة الصلحة، وباب قبة السبيت، وباب قبة النويصر، ويوجد فيها تقريباً عشرة آبار (حسو) وبلغ عدد سكان البلدة شاملاً رياض الخبراء في منتصف القرن الثاني عشر الهجري تقريباً 3500 نسمة و200 أسرة خارج البلدة في المزارع. وتعتبر البلدة هي الأصل لغالبية سكان مدينتي رياض الخبراء <a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D8%B9" title="محافظة البدائع">والبدائع</a> وخصوصاً العليا والوسطى، حيث مع زيادة سكانها تمددت نحو الغرب فعمرت رياض الخبراء ثم البدائع في جنوب وادي الرمة والتي تمت عمارتها مع بداية القرن الرابع عشر الهجري. </p><p>اشتهرت الخبراء بحنطتها المميزة وكانت تعرف في سائر منطقة نجد باسم معية الخبراء أو عيش الخبراء، ويروى أنهم استوردوها من <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%8A%D9%86" title="الصين">الصين</a> عن طريق <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D8%AF" title="الهند">الهند</a> <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D9%8A%D9%86" title="البحرين">والبحرين</a> ثم انتشرت في البلدان. تعتبر الخبراء البلدة الوحيدة في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="السعودية">المملكة العربية السعودية</a> والتي نزح كل أهلها إلى مخطط جديد يبعد عنها حوالي كيلو مترين ونزعت ملكية مبانيها بموجب الأمر السامي 25054 في <a href="/wiki/26_%D8%B4%D9%88%D8%A7%D9%84" title="26 شوال">26 شوال</a> <a href="/wiki/1400_%D9%87%D9%80" title="1400 هـ">1400 هـ</a>، وذلك بموافقة المقام السامي على نزع ملكيات المباني ومنح أراضٍ أخرى لساكنيها. ومما ساعد على ذلك هو دعم الدولة من خلال الصندوق العقاري الذي بدأ عمله عام 1395 هـ بإقراض المواطنين لبناء بيوت حديثة. </p><p>وفي الإحصاء الذي أجري عام <a href="/wiki/1395_%D9%87%D9%80" title="1395 هـ">1395 هـ</a> لبلدة الخبراء فقط كانت النتائج كالتالي: عدد المساكن 335 مسكنًا،. عدد السكان 2369 نسمة، الجوامع جامع واحد، المساجد مسجدين، مصليات العيد مصلى واحد، المقابر مقبرة واحدة. بالإضافة لمدرسة بنين افتتحت عام <a href="/wiki/1369_%D9%87%D9%80" title="1369 هـ">1369 هـ</a>، مدرسة بنات افتتحت سنة <a href="/wiki/1387_%D9%87%D9%80" title="1387 هـ">1387 هـ</a>. عدد المحلات التجارية: 59 (دكاناً)، ولا تزال بعضها قائمة أطلالها، مما يؤكد على أهمية البلدة قديماً ومركزها التجاري، فعدد 59 دكاناً كثير جداً على عدد سكانها، بل هذا العدد الكبير من الحوانيت دليل على كثرة مرتادي سوقها وشهرتها كبلد تجاري عند أهالي المنطقة من بادية وحاضرة.<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5"><span class="cite-bracket">&#91;</span>5<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="آثار_البلدة"><span id=".D8.A2.D8.AB.D8.A7.D8.B1_.D8.A7.D9.84.D8.A8.D9.84.D8.AF.D8.A9"></span>آثار البلدة</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;action=edit&amp;section=3"title="عدل القسم: آثار البلدة" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>عدل</span> </a> </span> </div> <figure class="mw-default-size" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:1%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/1%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/220px-1%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/1%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/330px-1%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/13/1%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/440px-1%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg 2x" data-file-width="4496" data-file-height="3000" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>ومن المواقع الأثرية: البرجان الواقعان في الجانب الشرقي من بقايا السور (العقدة) الموصل بينهما، بالإضافة إلى المقبرة القديمة، والبرج الواقع في الجهة الشمالية، والبيت المعروف بـ قصر النويصر بشقيه، وبيت العويرضي ودكان العوهلي بوسط البلدة. ومن الآثار التي كانت موجودة: المدرسة العسكرية، والتي أنشئت في منتصف السبعينات الهجرية، وكانت في مكان يدعى الخبيب بين الخبراء والسحابين، وقام ببنائها الوجيه صالح العبد الرحمن الميمان، واستمرت حتى ألغيت المدارس العسكرية في الثمانينات الهجرية، ولكن هذه المدرسة أزيلت وأقيم مكانها مزرعة. تحتوي البلدة على 400 منزل مبني من الطين<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6"><span class="cite-bracket">&#91;</span>6<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="موقع_تراثي"><span id=".D9.85.D9.88.D9.82.D8.B9_.D8.AA.D8.B1.D8.A7.D8.AB.D9.8A"></span>موقع تراثي</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;action=edit&amp;section=4"title="عدل القسم: موقع تراثي" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>عدل</span> </a> </span> </div> <figure class="mw-default-size mw-halign-right" typeof="mw:File/Thumb"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg" class="mw-file-description"><img src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/220px-%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg" decoding="async" width="220" height="147" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/330px-%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg/440px-%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1.jpg 2x" data-file-width="4496" data-file-height="3000" /></a><figcaption></figcaption></figure> <p>خلال أكثر من ثلاثين عاماً منذ نزوح أهلها إلى مخطط الخبراء الجديدة طالت أيدي العابثين البلدة القديمة فنهبت بعض العينيات التراثية منها، وكذلك استعير بعض من آثارها لقرية الجنادرية التراثية ولم تُعَدْ لها. وقد تم تسليم المواقع والمباني الأثرية التي في البلدة القديمة التراثية لوزارة المعارف قسم الآثار (الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني حالياً) بالمحضر المعد بتاريخ <a href="/wiki/3_%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AE%D8%B1" title="3 ربيع الآخر">3 ربيع الثاني</a> <a href="/wiki/1402_%D9%87%D9%80" title="1402 هـ">1402 هـ</a>. تعد البلدة أحد أهم مواقع التراث العمراني المعتمدة من <a href="/wiki/%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9)" title="وزارة السياحة (السعودية)">الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني</a>، وتفتح أبوابها أمام الزوار من التاسعة صباحا وحتى السادسة مساء يوميا، عدا الجمعة من بعد الظهر إلى آخر المساء.<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7"><span class="cite-bracket">&#91;</span>7<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-8" class="reference"><a href="#cite_note-8"><span class="cite-bracket">&#91;</span>8<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> يقام في البلدة بشكل سنوي مهرجان قرية الخبراء التراثية، ابتداءً من عام <a href="/wiki/1430_%D9%87%D9%80" title="1430 هـ">1430 هـ</a>.<sup id="cite_ref-9" class="reference"><a href="#cite_note-9"><span class="cite-bracket">&#91;</span>9<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-10" class="reference"><a href="#cite_note-10"><span class="cite-bracket">&#91;</span>10<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-11" class="reference"><a href="#cite_note-11"><span class="cite-bracket">&#91;</span>11<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p><p>قامت الهيئة العامة للسياحة والتراث الوطني باعتماد مشروع تأهيل بلدة الخبراء القديمة بمبلغ 5 ملايين ريال من خلال استكمال الأعمال في البنية التحتية للبلدة وتهيئة العناصر المهمة فيها، لجعل البلدة أحد أهم مواقع التراث العمراني في المملكة ونقطة جذب في منطقة القصيم.<sup id="cite_ref-12" class="reference"><a href="#cite_note-12"><span class="cite-bracket">&#91;</span>12<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-13" class="reference"><a href="#cite_note-13"><span class="cite-bracket">&#91;</span>13<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup><sup id="cite_ref-14" class="reference"><a href="#cite_note-14"><span class="cite-bracket">&#91;</span>14<span class="cite-bracket">&#93;</span></a></sup> </p> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="مراجع"><span id=".D9.85.D8.B1.D8.A7.D8.AC.D8.B9"></span>مراجع</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;action=edit&amp;section=5"title="عدل القسم: مراجع" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>عدل</span> </a> </span> </div> <style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64185426">.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal;overflow-y:auto;max-height:300px}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}@media print{.mw-parser-output .reflist{overflow-y:visible!important;max-height:none!important}}</style><div class="reflist reflist-columns references-column-width" style=""> <div class="mw-references-wrap mw-references-columns"><ol class="references"> <li id="cite_note-1"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-1">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://vq.com.sa/ar/antiquities-and-museums/content-140.aspx">لدة الخبراء التراثية</a> اكتشف القصيم. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20170506092303/http://www.vq.com.sa/ar/antiquities-and-museums/content-140.aspx">نسخة محفوظة</a> 06 مايو 2017 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-2"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-2">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alriyadh.com/665860">قرية الخبراء التراثية تجتذب السياح مع انطلاق المرحلة الأولى لفتحها أمام المستثمرين</a> صحيفة الرياض، 9 سبتمبر 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20150227115134/http://www.alriyadh.com/665860">نسخة محفوظة</a> 27 فبراير 2015 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-3"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-3">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://sabq.org/IQ3gde">شباب "التدريب التقني" يزورون "بلدة الخبراء التراثية"</a> صحيفة سبق، 13 أبريل 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160309162115/https://sabq.org/IQ3gde">نسخة محفوظة</a> 09 مارس 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-4"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-4">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.sauditour.info/ar/location/2777">القرية القديمة في البدائع</a> دليل السياحة السعودية. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20180420031926/http://www.sauditour.info/ar/location/2777">نسخة محفوظة</a> 20 أبريل 2018 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-5"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-5">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.al-jazirah.com/2010/20100627/wo3.htm">الخبراء.. القديمة.. والجديدة، د. محمد الصالح العبد الله العريني</a> صحيفة الجزيرة، 27 يونيو 2010. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20161106002545/http://www.al-jazirah.com/2010/20100627/wo3.htm">نسخة محفوظة</a> 06 نوفمبر 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-6"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-6">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://archive.aawsat.com/details.asp?section=54&amp;article=639447&amp;issueno=11973#.VhVzDvlViko"> القصيم تنفض غبار 400 منزل طيني وتحولها لمزار سياحي</a> صحيفة الشرق الأوسط، 9 سبتمبر 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304193138/http://archive.aawsat.com/details.asp?section=54&amp;article=639447&amp;issueno=11973">نسخة محفوظة</a> 04 مارس 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-7"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-7">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.alwatan.com.sa/article/258750">كانت حصنا صمد أمام الغزوات وتعد أهم مواقع التراث المعتمدة</a> صحيفة الوطن، 13 أبريل 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160304231500/http://www.alwatan.com.sa/Local/News_Detail.aspx?ArticleID=220611&amp;CategoryID=5">نسخة محفوظة</a> 04 مارس 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-8"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-8">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://lammt.com/Vq/AlkhubraAlturathyah?lang=ar">بلدة الخبراء التراثية</a> لمَّه. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190228191842/https://lammt.com/Vq/AlkhubraAlturathyah?lang=ar">نسخة محفوظة</a> 28 فبراير 2019 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-9"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-9">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.alsharq.net.sa/2013/08/14/917994">مهرجان قرية الخبراء التراثية بالقصيم يستقبل 3000 زائر يومياً</a> صحيفة الشرق، 14 أغسطس 2013. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190228004539/http://www.alsharq.net.sa/2013/08/14/917994">نسخة محفوظة</a> 28 فبراير 2019 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-10"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-10">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.okaz.com.sa/new/Issues/20110822/Con20110822440969.htm">إطلاق المرحلة الأولى لبلدة الخبراء التراثية ثاني العيد</a> صحيفة عكاظ، 22 أغسطس 2011. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <sup class="reference"><span title="هناك وصلة مكسورة في العبارة السابقة&#160;منذ فبراير 2018" style="white-space: nowrap;">&#91;<a href="/wiki/%D9%88%D9%8A%D9%83%D9%8A%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D9%8A%D8%A7:%D9%88%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AE%D8%A7%D8%B1%D8%AC%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D9%83%D8%B3%D9%88%D8%B1%D8%A9" title="ويكيبيديا:وصلات خارجية مكسورة">وصلة مكسورة</a>&#93;</span></sup> <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160305072947/http://www.okaz.com.sa/new/Issues/20110822/Con20110822440969.htm">نسخة محفوظة</a> 05 مارس 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-11"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-11">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.inews-arabia.com/432/الهيئة-العامة-للسياحة-والآثار-تعيد-بناء-مسجد-بلدة-الخبراء-التراثية.htm">الهيئة العامة للسياحة والآثار تعيد بناء مسجد بلدة الخبراء التراثية</a> آي نيوز عربية، 24 مايو 2015. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160305025459/http://www.inews-arabia.com/432/الهيئة-العامة-للسياحة-والآثار-تعيد-بناء-مسجد-بلدة-الخبراء-التراثية.htm">نسخة محفوظة</a> 05 مارس 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-12"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-12">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://www.scta.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/a-g-1-3-6-14.aspx">منطقة القصيم.. مشاريع سياحية وتراثية بأكثر من 140 مليون ريال</a> الهيئة العليا للسياحة والآثار. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190228071602/https://www.scta.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/a-g-1-3-6-14.aspx">نسخة محفوظة</a> 28 فبراير 2019 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-13"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-13">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="http://scth.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/d-16-11-10.aspx">ورشة عمل «لا يطيح»نفذها شركاء (السياحة والآثار)في الخبراء التراثية</a> الهيئة العليا للسياحة والآثار. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20160407020113/https://scth.gov.sa/MediaCenter/News/GeneralNews/Pages/d-16-11-10.aspx">نسخة محفوظة</a> 07 أبريل 2016 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> <li id="cite_note-14"><span class="mw-cite-backlink"><b><a href="#cite_ref-14">^</a></b></span> <span class="reference-text"><a rel="nofollow" class="external text" href="https://news.travelerpedia.net/tourism/investments/%d8%aa%d8%af%d8%b4%d9%8a%d9%86-%d9%85%d8%b4%d8%a7%d8%b1%d9%8a%d8%b9-%d8%b3%d9%8a%d8%a7%d8%ad%d9%8a%d8%a9-%d9%88%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%ab%d9%8a%d8%a9-%d8%aa%d8%aa%d8%ac%d8%a7%d9%88%d8%b2/">تدشين مشاريع سياحية وتراثية تتجاوز قيكتها 140 مليون ريال في منطقة القصيم السعودية</a> موسوعة المسافر، 4 يونيو 2014. وصل لهذا المسار في 7 أكتوبر 2015 <a rel="nofollow" class="external text" href="https://web.archive.org/web/20190228131946/https://news.travelerpedia.net/tourism/investments/تدشين-مشاريع-سياحية-وتراثية-تتجاوز/">نسخة محفوظة</a> 28 فبراير 2019 على موقع <a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D9%8A_%D8%A8%D8%A7%D9%83_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D9%86" title="واي باك مشين">واي باك مشين</a>.</span> </li> </ol></div></div> <div class="mw-heading mw-heading2"><h2 id="وصلات_خارجية"><span id=".D9.88.D8.B5.D9.84.D8.A7.D8.AA_.D8.AE.D8.A7.D8.B1.D8.AC.D9.8A.D8.A9"></span>وصلات خارجية</h2><span class="mw-editsection"> <a role="button" href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9&amp;action=edit&amp;section=6"title="عدل القسم: وصلات خارجية" class="cdx-button cdx-button--size-large cdx-button--fake-button cdx-button--fake-button--enabled cdx-button--icon-only cdx-button--weight-quiet "> <span class="minerva-icon minerva-icon--edit"></span> <span>عدل</span> </a> </span> </div> <ul><li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://abunawaf.com/19815-جولة-في-ثنايا-بلدة-الخبراء-التراثية/">جولة مصورة في بلدة الخبراء القديمة</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="http://bestushosting.com/hostgator-.html?ytid=kFCTBP0goHM&amp;qs=Hostgator">برنامج صباح السعودية عن بلدة الخبراء التراثية</a></li> <li><a rel="nofollow" class="external text" href="https://www.youtube.com/watch?v=AXDcAfThM7c">فيديو عن بلدة الخبراء التراثية</a></li></ul> <div class="navbox-styles"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r64177691">.mw-parser-output .hlist dl,.mw-parser-output .hlist ol,.mw-parser-output .hlist ul{margin:0;padding:0}.mw-parser-output .hlist dd,.mw-parser-output .hlist dt,.mw-parser-output .hlist li{margin:0;display:inline}.mw-parser-output .hlist.inline,.mw-parser-output .hlist.inline dl,.mw-parser-output .hlist.inline ol,.mw-parser-output .hlist.inline ul,.mw-parser-output .hlist dl dl,.mw-parser-output .hlist dl ol,.mw-parser-output .hlist dl ul,.mw-parser-output .hlist ol dl,.mw-parser-output .hlist ol ol,.mw-parser-output .hlist ol ul,.mw-parser-output .hlist ul dl,.mw-parser-output .hlist ul ol,.mw-parser-output .hlist ul ul{display:inline}.mw-parser-output .hlist .mw-empty-li{display:none}.mw-parser-output .hlist dt::after{content:": "}.mw-parser-output .hlist dd::after,.mw-parser-output .hlist li::after{content:" · ";font-weight:bold}.mw-parser-output .hlist dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li:last-child::after{content:none}.mw-parser-output .hlist dd dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dd li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dd:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li dt:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li li:first-child::before{content:" (";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist dd dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dd li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist dt li:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dd:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li dt:last-child::after,.mw-parser-output .hlist li li:last-child::after{content:")";font-weight:normal}.mw-parser-output .hlist ol{counter-reset:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li{counter-increment:listitem}.mw-parser-output .hlist ol>li::before{content:" "counter(listitem)"\a0 "}.mw-parser-output .hlist dd ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist dt ol>li:first-child::before,.mw-parser-output .hlist li ol>li:first-child::before{content:" ("counter(listitem)"\a0 "}</style><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67666672">.mw-parser-output .navbox{box-sizing:border-box;border:1px solid #a2a9b1;width:100%;clear:both;font-size:88%;text-align:center;padding:1px;margin:1em auto 0}.mw-parser-output .navbox .navbox{margin-top:0}.mw-parser-output .navbox+.navbox,.mw-parser-output .navbox+.navbox-styles+.navbox{margin-top:-1px}.mw-parser-output .navbox-inner,.mw-parser-output .navbox-subgroup{width:100%}.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-title,.mw-parser-output .navbox-abovebelow{padding:0.25em 1em;line-height:1.5em;text-align:center}.mw-parser-output .navbox-group{white-space:nowrap;text-align:right}.mw-parser-output .navbox,.mw-parser-output .navbox-subgroup{background-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list{line-height:1.5em;border-color:#fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-list-with-group{text-align:right;border-right-width:2px;border-right-style:solid}.mw-parser-output tr+tr>.navbox-abovebelow,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-group,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-image,.mw-parser-output tr+tr>.navbox-list{border-top:2px solid #fdfdfd}.mw-parser-output .navbox-title{background-color:#ccf}.mw-parser-output .navbox-abovebelow,.mw-parser-output .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-title{background-color:#ddf}.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-group,.mw-parser-output .navbox-subgroup .navbox-abovebelow{background-color:#e6e6ff}.mw-parser-output .navbox-even{background-color:#f7f7f7}.mw-parser-output .navbox-odd{background-color:transparent}.mw-parser-output .navbox .hlist td dl,.mw-parser-output .navbox .hlist td ol,.mw-parser-output .navbox .hlist td ul,.mw-parser-output .navbox td.hlist dl,.mw-parser-output .navbox td.hlist ol,.mw-parser-output .navbox td.hlist ul{padding:0.125em 0}.mw-parser-output .navbox .navbar{display:block;font-size:100%}.mw-parser-output .navbox-title .navbar{float:right;text-align:right;margin-right:0.5em}body.skin--responsive .mw-parser-output .navbox-image img{max-width:none!important}</style></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="الآثار_والمواقع_التاريخية_في_منطقة_القصيم" style="padding:1px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><style data-mw-deduplicate="TemplateStyles:r67666671">.mw-parser-output .navbar{display:inline;font-size:88%;font-weight:normal}.mw-parser-output .navbar-collapse{float:right;text-align:right}.mw-parser-output .navbar-boxtext{word-spacing:0}.mw-parser-output .navbar ul{display:inline-block;white-space:nowrap;line-height:inherit}.mw-parser-output .navbar-brackets::before{margin-left:-0.125em;content:"[ "}.mw-parser-output .navbar-brackets::after{margin-right:-0.125em;content:" ]"}.mw-parser-output .navbar li{word-spacing:-0.125em}.mw-parser-output .navbar a>span,.mw-parser-output .navbar a>abbr{text-decoration:inherit}.mw-parser-output .navbar-mini abbr{font-variant:small-caps;border-bottom:none;text-decoration:none;cursor:inherit}.mw-parser-output .navbar-ct-full{font-size:114%;margin:0 7em}.mw-parser-output .navbar-ct-mini{font-size:114%;margin:0 4em}@media screen{html.skin-theme-clientpref-night .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}@media screen and (prefers-color-scheme:dark){html.skin-theme-clientpref-os .mw-parser-output .navbar li a abbr{color:var(--color-base)!important}}</style><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85" title="قالب:الآثار والمواقع التاريخية في منطقة القصيم"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85" title="نقاش القالب:الآثار والمواقع التاريخية في منطقة القصيم"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85&amp;action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="الآثار_والمواقع_التاريخية_في_منطقة_القصيم" style="font-size:114%;margin:0 4em">الآثار والمواقع التاريخية في <a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85" title="منطقة القصيم">منطقة القصيم</a></div></th></tr><tr><td colspan="2" class="navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%A9" title="برج الشنانة">برج الشنانة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%8A%D9%84%D9%85" title="مقصورة السويلم">مقصورة السويلم</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">قرية الخبراء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B5%D9%84%D8%A9" title="حصاة النصلة">حصاة النصلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B0%D9%86%D8%A8" title="قرية المذنب">قرية المذنب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%83%D9%81" title="سوق المسوكف">سوق المسوكف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85" title="بيت البسام">بيت البسام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B9%D8%B0%D9%84%D8%A9" title="قصر عذلة">قصر عذلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D9%82_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7" title="نفق إبراهيم باشا">نفق إبراهيم باشا</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">بلدة الخبراء القديمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B3" title="عين عبس">عين عبس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD" title="عيون الأسياح">عيون الأسياح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A9" title="عيون الفوارة">عيون الفوارة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%B6%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="سد ضرية">سد ضرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD" title="سد الأسياح">سد الأسياح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%81%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الجفنية">الجفنية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D9%84%D8%AD%D8%A9" title="حصاة الطلحة">حصاة الطلحة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%A9_%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D8%AC%D9%8A%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="حصاة عريجين منصور">حصاة عريجين منصور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1_(%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%A1)" title="الحنادر (الجواء)">الحنادر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B6%D8%A8%D8%A7%D8%B9" title="نقرة الضباع">نقرة الضباع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%84" title="صلاصل">صلاصل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B6%D9%84%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D9%83%D8%B3%D8%B1" title="جبل الضلع المتكسر">جبل الضلع المتكسر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%8A%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="الحميمة الجنوبية">الحميمة الجنوبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%AD%D9%85" title="سناف اللحم">سناف اللحم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%B1%D9%8A%D9%81_(%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD)" title="الصريف (الأسياح)">الصريف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%88%D8%B3%D8%AC%D8%A9" title="العوسجة">العوسجة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85)" title="القريتان (القصيم)">القريتان</a></li></ul> </div></td></tr></tbody></table></div> <div class="navbox-styles"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r64177691"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666672"></div><div role="navigation" class="navbox" aria-labelledby="الآثار_والمواقع_التاريخية_في_المملكة_العربية_السعودية" style="padding:1px"><table class="nowraplinks mw-collapsible autocollapse navbox-inner" style="border-spacing:0;background:transparent;color:inherit"><tbody><tr><th scope="col" class="navbox-title" colspan="2"><link rel="mw-deduplicated-inline-style" href="mw-data:TemplateStyles:r67666671"><div class="navbar plainlinks hlist navbar-mini"><ul><li class="nv-اعرض"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="قالب:المواقع الأثرية والتاريخية في السعودية"><abbr title="عرض هذا القالب">ع</abbr></a></li><li class="nv-ناقش"><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%A7%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="نقاش القالب:المواقع الأثرية والتاريخية في السعودية"><abbr title="ناقش هذا القالب">ن</abbr></a></li><li class="nv-عدل"><a class="external text" href="https://ar.wikipedia.org/w/index.php?title=%D9%82%D8%A7%D9%84%D8%A8:%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9&amp;action=edit"><abbr title="عدل هذا القالب">ت</abbr></a></li></ul></div><div id="الآثار_والمواقع_التاريخية_في_المملكة_العربية_السعودية" style="font-size:114%;margin:0 4em"><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="قائمة الآثار والمواقع الأثرية في السعودية">الآثار والمواقع التاريخية</a> في <a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="السعودية">المملكة العربية السعودية</a></div></th></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%8A%D8%A7%D8%B6" title="منطقة الرياض">منطقة الرياض</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%82%D8%A8_(%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9)" title="قلعة المرقب (السعودية)">قلعة المرقب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%A8%D8%B9" title="قصر المربع">قصر المربع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D9%87%D8%AC%D8%A9" title="قصر بهجة">قصر بهجة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D9%8A%D8%AF&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="قصر ربيع بن زيد (الصفحة غير موجودة)">قصر ربيع بن زيد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D9%85%D9%83" title="قصر المصمك">قصر المصمك</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%8A_%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%81" class="mw-redirect" title="حي طريف">حي طريف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%88%D9%8A%D8%B1%D9%8A&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="قصر الخويري (الصفحة غير موجودة)">قصر الخويري</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88_(%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9)" title="الجو (قرية)">الجو</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%B6%D8%AA%D9%8A%D9%86" title="جبل البيضتين">جبل البيضتين</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B3%D9%83%D8%B1" title="قصر العسكر">قصر العسكر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%88%D8%B3" title="سدوس">سدوس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%D8%B1%D8%BA%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" class="mw-redirect" title="برج رغبة التاريخي">برج رغبة التاريخي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%82%D8%A9" title="جبل براقة">جبل براقة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="معدن الأحسن">معدن الأحسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%AE%D8%B2%D8%A8%D8%A9" title="معدن خزبة">معدن خزبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%85" title="معدن شمام">معدن شمام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%8A%D9%82" title="معدن العقيق">معدن العقيق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%B9%D8%B1%D9%88%D9%89_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9" title="مدرسة عروى التراثية">مدرسة عروى التراثية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D9%85%D9%81%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9" title="مدرسة ابن مفيريج التاريخية">مدرسة ابن مفيريج التاريخية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%87%D9%81_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D8%A9" title="كهف برمة">كهف برمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%AE%D9%86%D9%88%D9%82%D8%A9" title="جبل خنوقة">جبل خنوقة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A8%D8%B9%D9%8A%D9%86" title="سد السبعين">سد السبعين</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%88" title="قرية الفاو">قرية الفاو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B7_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D8%A9" title="قرية الغاط التراثية">قرية الغاط</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%87%D9%81_%D8%A8%D8%B1%D9%85%D8%A9" title="كهف برمة">كهف برمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%82%D8%A8_(%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9)" title="قلعة المرقب (السعودية)">مرقب العولة</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%86%D8%B2%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B7&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="نزل الغاط (الصفحة غير موجودة)">نزل الغاط</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D9%82%D8%A8_(%D8%B1%D8%BA%D8%A8%D8%A9)" title="المرقب (رغبة)">برج رغبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%A9" title="صفاقة">صفاقة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%B6%D8%AA%D9%8A%D9%86" title="جبل البيضتين">جبل البيضتين</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D8%B3%D9%86" title="معدن الأحسن">معدن الأحسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%AD%D9%84%D9%8A%D8%AA" title="معدن حليت">معدن حليت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%AE%D8%B2%D8%A8%D8%A9" title="معدن خزبة">معدن خزبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%85" title="معدن شمام">معدن شمام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%8A%D9%82" title="معدن العقيق">معدن العقيق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1" title="سدود الحائر">سدود الحائر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF%D9%88%D8%AF_%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%AD%D9%86%D9%8A%D9%81%D8%A9" title="سدود وادي حنيفة">سدود وادي حنيفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D9%88%D9%82%D9%8A%D8%A9" title="قصر الطوقية">قصر الطوقية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B3%D9%81" title="قصر المنسف">قصر المنسف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%88%D8%AD" title="قصر الصوح">قصر الصوح</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D8%B1" title="قصر العبد الجبار">قصر العبد الجبار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_(%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B1%D8%AC)" title="قصر الملك عبد العزيز (الخرج)">قصر الملك عبد العزيز (الخرج)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9%D8%A9" title="سور المجمعة">سور المجمعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A3%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%A7%D9%86%D8%B9" title="مدرسة أحمد الصانع">مدرسة أحمد الصانع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%82%D8%A8_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D8%AC%D9%84" title="مرقب جلاجل">مرقب جلاجل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A3%D8%AB%D9%8A%D8%AB%D9%8A%D8%A9" title="مسجد أثيثية">مسجد أثيثية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D9%84%D9%88%D9%89" title="قصر سلوى">قصر سلوى</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%8A%D8%B4" title="قصر الدويش">قصر الدويش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%A7%D8%B7" title="قصر الغاط">قصر الغاط</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D9%85%D8%A3%D8%B3%D9%84" title="وادي مأسل">وادي مأسل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D9%85%D8%BA%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="قلعة مغيران">قلعة مغيران</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B7%D9%8A%D8%A6%D8%A9" title="بئر الحطيئة">بئر الحطيئة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B6%D8%B1%D9%85%D8%A9" title="الخضرمة">الخضرمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B2%D9%85_%D8%B9%D9%82%D9%8A%D9%84%D8%A9" title="حزم عقيلة">حزم عقيلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D9%8A%D8%AF%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AD%D9%85%D9%8A%D8%A9)" title="البليدة (المزاحمية)">البليدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%86%D9%8A" title="الحني">الحني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D8%AD%D8%A7" title="لحا">لحا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%88%D8%B4%D8%B2%D8%A9" title="مسجد العوشزة">مسجد العوشزة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D9%89" title="صوى">صوى</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%A6%D8%B1_%D8%AD%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="دوائر حجرية">دوائر حجرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B0%D9%8A%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="مذيلات حجرية">مذيلات حجرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%B9%D8%AC%D9%84_%D8%A8%D9%86_%D9%87%D9%81%D8%B9%D9%85" title="نقش عجل بن هفعم">نقش عجل بن هفعم</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D9%85%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%B1%D9%85%D8%A9" title="منطقة مكة المكرمة">منطقة مكة المكرمة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%87%D9%84%D9%88%D9%8A" title="قصر الدهلوي">قصر الدهلوي</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%B1%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="سوق رمادان (الصفحة غير موجودة)">سوق رمادان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B3%D9%8A%D9%84%D8%A9" title="وادي العسيلة">وادي العسيلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D9%86" title="قصر الصبان">قصر الصبان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%8A%D8%B1%D9%81%D9%8A" title="قصر الصيرفي">قصر الصيرفي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%87%D8%A7%D8%AF%D9%8A_(%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81)" title="مسجد الهادي (الطائف)">مسجد الهادي (الطائف)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%88%D9%82%D8%B1%D9%8A" title="قصور البوقري">قصور البوقري</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AA%D8%AD%D9%81_%D9%85%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%83%D8%B1%D9%85%D8%A9_%D9%84%D9%84%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB" title="متحف مكة المكرمة للآثار والتراث">متحف مكة المكرمة للآثار والتراث</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%B0%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%A7%D8%B2" title="سوق ذي المجاز">سوق ذي المجاز</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D9%81%D8%A7%D8%B7%D9%85%D8%A9" title="وادي فاطمة">وادي فاطمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D9%85%D8%AC%D9%86%D8%A9" title="سوق مجنة">سوق مجنة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%B9%D9%83%D8%A7%D8%B8" title="سوق عكاظ">سوق عكاظ</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D8%B9%D8%B4%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A" title="معدن عشم الأثري">معدن عشم الأثري</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A2%D9%84_%D9%85%D8%AD%D9%8A" title="قصور آل محي">قصور آل محي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%84%D8%A7%D8%AF%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9" class="mw-redirect" title="قرية الكلادا التاريخية">قرية الكلادا التاريخية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D8%B1%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%BA%D8%A7%D9%85%D8%A9" title="أبرق الرغامة">أبرق الرغامة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%AC%D8%B1%D9%8A%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AC%D9%84%D9%8A" title="مسجد جرير بن عبد الله البجلي">مسجد جرير بن عبد الله البجلي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D8%B9" title="مسجد الكوع">مسجد الكوع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="قلعة الزيمة">قلعة الزيمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%A8%D8%B2%D8%A9" title="مسجد الخبزة">مسجد الخبزة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%A3%D8%AB%D8%A7%D9%84" title="سد أثال">سد أثال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%86%D9%88%D8%AF_(%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81)" title="مسجد الهنود (الطائف)">مسجد الهنود (الطائف)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%B5" title="قلعة خليص">قلعة خليص</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%B9%D9%83%D9%8A" title="بيت الكعكي">بيت الكعكي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A8%D8%AF%D9%8A%D9%88%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="حصن بديوي الوقداني">حصن بديوي الوقداني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%AC%D9%88%D8%A8" title="مسجد المحجوب">مسجد المحجوب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%85%D9%88%D8%B1" title="حمى النمور">حمى النمور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B4%D9%85" title="عشم">عشم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A7%D8%AA%D8%A8" title="بيت الكاتب">بيت الكاتب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%87%D9%88%D9%86" title="مسجد المدهون">مسجد المدهون</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%B3" title="مسجد عداس">مسجد عداس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81" title="مسجد عبد الله بن عباس بالطائف">مسجد عبد الله بن عباس بالطائف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%81%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A" title="قصر مشرفة الأثري">قصر مشرفة الأثري</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D9%85%D9%84%D9%83%D8%A7%D9%86" title="وادي ملكان">وادي ملكان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%85%D9%84%D9%82%D9%8A" title="سد السملقي">سد السملقي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A9" title="قصر الخرابة">قصر الخرابة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%A1" title="قلعة العرفاء">قلعة العرفاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D9%86%D8%A8%D9%87_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" title="مسجد أبو عنبه التاريخي">مسجد أبو عنبه التاريخي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_(%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%8A%D9%87)" title="قصر الملك عبد العزيز (المويه)">قصر الملك عبد العزيز (المويه)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B4%D9%86%D9%82%D9%84" title="قلعة شنقل">قلعة شنقل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%D8%A8%D8%B1%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" class="mw-redirect" title="قصر شبرا التاريخي">قصر شبرا التاريخي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D9%86%D8%B5%D9%8A%D9%81" title="بيت نصيف">بيت نصيف</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9_%D8%AC%D8%AF%D8%A9&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="بوابة جدة (الصفحة غير موجودة)">بوابة جدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%A8%D8%B1%D8%A9_%D8%B4%D9%8A%D8%AE_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D8%AF" title="مقبرة شيخ الأسد">مقبرة شيخ الأسد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="مسجد البيعة">مسجد البيعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%B1_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D9%81%D8%A9" title="حجر خليفة">حجر خليفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%87%D8%B1" title="قلعة المسهر">قلعة المسهر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%B9" title="قلعة لعلع">قلعة لعلع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%86_%D8%B2%D8%A8%D9%8A%D8%AF%D8%A9" title="عين زبيدة">عين زبيدة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B4%D9%86%D9%82%D9%84" title="قلعة شنقل">قلعة شنقل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A3%D8%AC%D9%8A%D8%A7%D8%AF" title="قلعة أجياد">قلعة أجياد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D9%85_(%D8%AC%D8%AF%D8%A9)" title="قصر خزام (جدة)">قصر خزام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9" title="جدة التاريخية">جدة التاريخية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7_(%D8%AC%D8%AF%D8%A9)" title="مسجد الباشا (جدة)">مسجد الباشا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A7%D9%81%D8%B9%D9%8A" title="مسجد الشافعي">مسجد الشافعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1" title="مسجد المعمار">مسجد المعمار</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D9%81%D8%A7%D9%86_(%D8%AC%D8%AF%D8%A9)" title="مسجد عثمان بن عفان (جدة)">مسجد عثمان بن عفان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%B9%D9%83%D8%A7%D8%B4" title="مسجد عكاش">مسجد عكاش</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D9%84" title="طريق الفيل">طريق الفيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B9%D8%B3%D9%81%D8%A7%D9%86" title="قلعة عسفان">قلعة عسفان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%82%D8%A7%D9%81" title="قصر السقاف">قصر السقاف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AF%D9%8A%D9%87%D8%A9" title="جبل الرديهة">جبل الرديهة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%A1" title="جبل العرفاء">جبل العرفاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D8%AF" title="سد سيسد">سد سيسد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%B5%D8%A8" title="سد اللصب">سد اللصب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D8%B7%D8%A7%D8%A6%D9%81)" title="الخرابة (الطائف)">الخرابة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%85%D9%88%D8%B1" title="حمى النمور">حمى النمور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B3%D9%8A%D9%84%D8%A9" title="وادي العسيلة">وادي العسيلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86" title="وادي الحرمان">وادي الحرمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%AC%D8%B1_%D8%AE%D9%84%D9%8A%D9%81%D8%A9" title="حجر خليفة">حجر خليفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%D8%B7_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%D9%8A%D8%B7" title="الوهط والوهيط">الوهط والوهيط</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B1%D9%8A%D9%86_(%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%8A%D8%AB)" title="السرين (الليث)">السرين</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D8%A2%D9%84_%D9%85%D8%AD%D9%8A" title="قصور آل محي">قصور آل محي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A9" title="منطقة المدينة المنورة">منطقة المدينة المنورة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A3%D8%A8%D9%8A_%D8%A8%D9%83%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AF%D9%8A%D9%82" title="مسجد أبي بكر الصديق">مسجد أبي بكر الصديق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A3%D8%AD%D8%AF" title="جبل أحد">جبل أحد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="المابيات">المابيات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%AE%D9%84" title="قصر خل">قصر خل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8" title="مهد الذهب">مهد الذهب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%8A%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A_(%D9%8A%D9%86%D8%A8%D8%B9)" title="سوق الليل التاريخي (ينبع)">سوق الليل التاريخي (ينبع)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D9%86%D8%B7%D8%A7%D8%A9_%D8%AE%D9%8A%D8%A8%D8%B1" title="سوق نطاة خيبر">سوق نطاة خيبر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AE%D9%88%D8%B1" title="طريق البخور">طريق البخور</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A9" title="محطة المدينة المنورة">محطة المدينة المنورة</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Symbol_star_gold.svg" class="mw-file-description" title="مقالة مُختارة"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/10px-Symbol_star_gold.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/15px-Symbol_star_gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/20px-Symbol_star_gold.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%86_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD" title="مدائن صالح">مدائن صالح</a> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AC%D8%B1" title="قلعة الحجر">قلعة الحجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B7%D8%A9_%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%86_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD" title="محطة مدائن صالح">محطة مدائن صالح</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%A7%D9%86%D8%B9" title="قصر الصانع">قصر الصانع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B1%D9%8A%D8%AF" title="القصر الفريد">القصر الفريد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%AA_(%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%86_%D8%B5%D8%A7%D9%84%D8%AD)" title="قصر البنت (مدائن صالح)">قصر البنت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%8A%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A3%D8%AB%D9%84%D8%A8" title="ديوان جبل أثلب">ديوان جبل أثلب</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B2%D8%B1%D9%82" title="عين الأزرق">العين الزرقاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="المابيات">المابيات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%89_%D8%A8%D9%86_%D9%86%D8%B5%D9%8A%D8%B1" title="قلعة موسى بن نصير">قلعة موسى بن نصير</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B1%D9%8A%D8%A8%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7)" title="الخريبة (العلا)">الخريبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%85" title="حصن ناعم">حصن ناعم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%B9%D8%A8_%D8%A8%D9%86_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B0" title="حصن الصعب بن معاذ">حصن الصعب بن معاذ</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%A8%D9%8A%D8%B1" title="حصن قلعة الزبير">حصن قلعة الزبير</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A3%D8%A8%D9%8A" title="حصن أبي">حصن أبي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B2%D8%A7%D8%B1" title="حصن النزار">حصن النزار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%85%D9%88%D8%B5" title="حصن القموص">حصن القموص</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B7%D9%8A%D8%AD" title="حصن الوطيح">حصن الوطيح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%84%D9%85" title="حصن السلالم">حصن السلالم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%8A%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9" title="خيف الزهرة">خيف الزهرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%AC_(%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D8%A7)" title="جبل أم الدرج (العلا)">جبل أم الدرج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D8%B5" title="قصر سعيد بن العاص">قصر سعيد بن العاص</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%87%D8%B4%D8%A7%D9%85_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83" title="قصر هشام بن عبد الملك">قصر هشام بن عبد الملك</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%88%D8%A9" title="رواوة">رواوة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D9%85%D9%87%D9%84%D9%87%D9%84" title="وادي مهلهل">وادي مهلهل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%82%D9%85%D9%8A" title="وادي النقمي">وادي النقمي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%AF_(%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%A9)" title="وادي السد (المدينة المنورة)">وادي السد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D9%8A%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B5%D9%84" title="خيف البصل">خيف البصل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D8%A8" title="بئر السائب">بئر السائب</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86" title="منطقة جازان">منطقة جازان</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B1" title="قلعة قيار">قلعة قيار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D8%B1" title="عثر">عثر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%83%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%87%D9%8A" title="مركز السهي">مركز السهي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%81%D8%A7" title="قلعة الموفا">قلعة الموفا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D9%8A%D9%86_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="غرين (فرسان)">غرين (فرسان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%A9_(%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86)" title="المنارة (جازان)">المنارة (جازان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%84%D8%AC%D8%A9_(%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86)" title="قرية الولجة (جازان)">قرية الولجة (جازان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%B9%D8%A9" title="قلعة النبعة">قلعة النبعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D9%85%D8%B7%D8%B1_(%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A)" title="وادي مطر (موقع أثري)">وادي مطر (موقع أثري)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D8%AC%D8%A9_(%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86)" title="الشرجة (جازان)">الشرجة (جازان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AF%D9%85%D9%8A_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="الكدمي (فرسان)">الكدمي (فرسان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="القصار (فرسان)">القصار (فرسان)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A8%D8%A8_(%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D8%B4)" title="مسجد القبب (أبو عريش)">مسجد القبب (أبو عريش)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%8A%D8%A8%D8%A9_(%D8%A8%D9%86%D9%8A_%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%83)" title="حصيبة (بني مالك)">حصيبة (بني مالك)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7%D9%85" title="قلعة الخطم">قلعة الخطم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%D9%8A%D8%A7" title="مدينة جازان العليا">مدينة جازان العليا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%AB%D8%B1" title="عثر">عثر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D9%84%D9%82%D9%85%D8%A7%D9%86" title="قلعة لقمان">قلعة لقمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D8%B4" title="قلعة أبو عريش">قلعة أبو عريش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="قلعة الدوسرية">قلعة الدوسرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%83%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%87%D9%8A" title="مركز السهي">مركز السهي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%82%D9%8A%D8%A7%D8%B1" title="قرية قيار">قرية قيار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D9%8A%D9%86_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="غرين (فرسان)">غرين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%B6%D9%8A_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="العرضي (فرسان)">العرضي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AB%D9%85%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="القلعة العثمانية (فرسان)">القلعة العثمانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%AF%D9%85%D9%8A_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="الكدمي (فرسان)">الكدمي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%8A%D9%81" title="حصن الشريف">حصن الشريف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%8A%D8%A8%D8%A9_(%D8%A8%D9%86%D9%8A_%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%83)" title="حصيبة (بني مالك)">حصيبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D9%85%D9%84" title="بيت الجرمل">بيت الجرمل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D9%88%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A9" title="بيوت الأدارسة">بيوت الأدارسة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%AC%D8%AF%D9%8A" title="مسجد النجدي">مسجد النجدي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D9%85%D8%B7%D8%B1_(%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A)" title="وادي مطر (موقع أثري)">وادي مطر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B2%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%8A" title="منزل الرفاعي">منزل الرفاعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A8%D8%A8_(%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D8%B4)" title="مسجد القبب (أبو عريش)">مسجد القبب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D8%A7%D8%B1_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="القصار (فرسان)">قرية القصار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AD%D9%81%D8%A9" title="أم القحفة">أم القحفة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B5%D9%88%D9%81" title="الخصوف">الخصوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%87%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%86" title="مهد الحصون">مهد الحصون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%82_(%D9%81%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86)" title="المحرق (فرسان)">المحرق</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AF%D9%86%D9%82%D9%88%D8%B1" title="أبو دنقور">أبو دنقور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%83%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86" title="العكوتان">العكوتان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%84%D8%AA%D8%A7_%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86" title="دلتا وادي جازان">دلتا وادي جازان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_(%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86)" title="العدينة (جازان)">العدينة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B1%D8%A9_(%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86)" title="المنارة (جازان)">المنارة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A" title="موقع المنجارة الأثري">المنجارة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D8%AC%D8%A9_(%D8%AC%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86)" title="الشرجة (جازان)">الشرجة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%D9%84%D9%89" title="المسجد الأعلى">المسجد الأعلى</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%89" title="قلعة الحمى">قلعة الحمى</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B2%D9%84_%D8%AD%D8%B3%D9%8A%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%81%D8%A7%D8%B9%D9%8A" title="منزل حسين الرفاعي">منزل حسين الرفاعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%BA%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B4%D8%B0%D8%A7" title="مغارة جبل شذا">مغارة جبل شذا</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D9%86%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="منطقة نجران">منطقة نجران</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D8%AF%D9%88%D8%AF_(%D9%86%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86)" title="الأخدود (نجران)">الأخدود</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%AD%D9%85%D9%89_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%82%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A9" title="منطقة حمى الثقافية">بئر حما</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D9%86%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="قصر إمارة نجران">قصر إمارة نجران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%86" title="قصر العان">قصر العان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B1%D8%B9%D9%88%D9%85" title="قلعة رعوم">قلعة رعوم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A1" title="جبل الذرواء">جبل الذرواء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A3%D8%A8%D9%8A_%D8%A8%D9%83%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AF%D9%8A%D9%82_(%D9%86%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86)" title="مسجد أبي بكر الصديق (نجران)">مسجد أبي بكر الصديق (نجران)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%AF%D8%AD%D8%B6%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A" title="موقع دحضة الأثري">موقع دحضة الأثري</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9" title="منطقة الحدود الشمالية">منطقة الحدود الشمالية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D9%82%D8%B1%D8%A9_(%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A)" title="دوقرة (موقع أثري)">دوقرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%84%D8%A7" title="زبالا">زبالا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D9%8A%D9%85%D8%A9_(%D8%AA%D9%88%D8%B6%D9%8A%D8%AD)" class="mw-disambig" title="الجميمة (توضيح)">الجميمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%84%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="الثليمة">الثليمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B9" title="محطة القاع">محطة القاع</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%A7%D8%AD%D9%88%D9%81" title="محطة الشاحوف">محطة الشاحوف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D9%84%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AB%D9%8A" title="سوق لينة التراثي">سوق لينة التراثي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D9%85_%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9" class="mw-redirect" title="أم عمارة">أم عمارة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%8A%D9%86%D8%A9" title="لينة">لينة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%84%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" title="قصر لينة التاريخي">قصر لينة التاريخي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85_%D9%81%D9%8A_%D8%B9%D8%B1%D8%B9%D8%B1" title="قصر الإمارة القديم في عرعر">قصر الإمارة القديم في عرعر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A8%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9" title="وادي بدينة">وادي بدينة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%8A%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="بركة الشيحيات">بركة الشيحيات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D9%82%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" title="قصر دوقرة التاريخي">قصر دوقرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="بركة الجميمة">بركة الجميمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%84%D9%8A%D9%85%D8%A9" class="mw-redirect" title="بركة الثليمة">بركة الثليمة</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%81" title="منطقة الجوف">منطقة الجوف</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF_(%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7)" title="قارة المزاد (سكاكا)">قارة المزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B3" title="جبل برنس">جبل برنس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%AF%D9%84" title="سوق دومة الجندل">سوق دومة الجندل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%A9" title="غار حضرة">غار حضرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF_(%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7)" title="قارة المزاد (سكاكا)">قارة المزاد (سكاكا)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%AD%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%85%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A_(%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9)" title="نحت الجمل الأثري (السعودية)">نحت الجمل الأثري</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%86" title="قصر ابن شعلان">قصر ابن شعلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%B9%D9%85%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B7%D8%A7%D8%A8_(%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%81)" title="مسجد عمر بن الخطاب (الجوف)">مسجد عمر بن الخطاب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B2%D8%B9%D8%A8%D9%84" title="قلعة زعبل">قلعة زعبل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%8A%D8%B3%D8%A7%D9%88%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A_(%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%81)" title="مسجد العيساوية التاريخي (الجوف)">مسجد العيساوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%83%D8%B2_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%88%D9%8A%D8%AD%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="مركز الشويحطية">مركز الشويحطية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B2%D8%B9%D8%A8%D9%84" title="قلعة زعبل">قلعة زعبل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="قلعة مارد">قلعة مارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%B9%D9%85%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D8%AC%D9%8A%D9%84" title="أعمدة الرجاجيل">أعمدة الرجاجيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%D8%B1_%D8%B3%D9%8A%D8%B3%D8%B1%D8%A7" title="بئر سيسرا">بئر سيسرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%A7%D8%B1_%D8%AD%D8%B6%D8%B1%D8%A9" title="غار حضرة">غار حضرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D8%B1%D8%B9" title="حي الدرع">حي الدرع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D8%AF%D9%84" title="سور دومة الجندل">سور دومة الجندل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%AF_(%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7)" title="قارة المزاد (سكاكا)">قارة المزاد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%A7%D8%B9%D9%8A" title="تل الساعي">تل الساعي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%B3" title="جبل برنس">جبل برنس</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D9%85%D9%88%D9%8A%D8%B3%D9%86" title="قلعة مويسن">قلعة مويسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%8A%D8%B4%D8%A7%D9%86" title="قصر العيشان">قصر العيشان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D9%82%D9%8A%D8%A7%D9%84" title="جبل قيال">قيال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%B9%D9%8A%D8%AF%D9%8A" title="قلعة الصعيدي">قلعة الصعيدي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B0%D9%87%D9%86" title="قصر المذهن">قصر المذهن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A5%D8%AB%D8%B1%D9%87" title="قرية إثره">قرية إثره</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%83%D8%A7%D9%81" title="قرية كاف">قرية كاف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="قصر الرسلانية">قصر الرسلانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="قصر الخراب">قصر الخراب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B9%D9%82%D9%8A%D9%84%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D9%86" title="قصر عقيلة المشعان">قصر عقيلة المشعان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B4%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%86" title="قصر ابن شعلان">قصر ابن شعلان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B5%D9%8A%D9%84%D8%A9" title="حرة البصيلة">حرة البصيلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D8%B4%D9%8A%D8%A9" title="حرة الرشراشية">حرة الرشراشية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D8%B9%D9%8A%D8%AC" title="نعيج">نعيج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A7%D8%AA" title="الصنيميات">الصنيميات</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="قصر الوسيعة">قصر الوسيعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%A8" title="قصر الخراب">قصر الخراب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%B6_%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7" title="حوض سكاكا">حوض سكاكا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%84%D9%82%D8%B7%D8%A9_(%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7)" title="لقطة (سكاكا)">لقطة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D8%B1_(%D8%B3%D9%83%D8%A7%D9%83%D8%A7)" title="القدير (سكاكا)">القدير</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D9%8A%D8%B5%D8%A9" title="قارة النيصة">قارة النيصة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%82%D8%AF%D9%8A%D8%B1" title="قصر قدير">قصر قدير</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D9%85%D8%A7%D9%82%D9%84" title="جبل ماقل">جبل ماقل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%8A%D8%B3%D9%86" title="مويسن">مويسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B1%D8%AD%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="مواقع وادي السرحان الأثرية">مواقع وادي السرحان الأثرية</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9)" title="المنطقة الشرقية (السعودية)">المنطقة الشرقية</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A7%D9%83%D8%A9" title="آثار الراكة">آثار الراكة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D9%87%D8%AC%D8%B1" title="سوق هجر">سوق هجر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A2%D9%84_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%B7%D9%8A%D9%81" title="مدرسة آل عبد اللطيف">مدرسة آل عبد اللطيف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D9%82%D8%B1" title="سوق المشقر">سوق المشقر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D9%82%D8%B1" title="قصر المشقر">قصر المشقر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%84%D9%87%D9%88%D8%A8%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9" title="مدرسة الشلهوبية التاريخية">مدرسة الشلهوبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="مدرسة القبة الشرعية">مدرسة القبة الشرعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D9%8A%D9%84" title="دوسرية الجبيل">دوسرية الجبيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%81%D9%88%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%88%D9%84%D9%89" title="مدرسة الهفوف الأولى">مدرسة الهفوف الأولى</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B4%D9%8A" title="بيت الجشي">بيت الجشي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D9%85" class="mw-redirect mw-disambig" title="قصر خزام">قصر خزام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%A9" title="بيت البيعة">بيت البيعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B9%D8%A7%D8%AB%D9%84" title="النعاثل">النعاثل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%81%D9%86_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مدفن جاوان">مدفن جاوان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B7%D8%A7%D8%B1_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%86" title="مطار دارين">مطار دارين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AE%D9%85%D9%8A%D8%B3_(%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D9%8A%D9%84)" title="أبو خميس (الجبيل)">أبو خميس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D9%8A%D8%A9_(%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA)" title="الربيعية (تاروت)">الربيعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%81%D9%8A%D8%B9%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B7%D9%8A%D9%81)" title="الرفيعة (القطيف)">الرفيعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%88%D9%85%D8%A9" title="المردومة">المردومة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D9%88%D9%8A%D8%A9" title="برج الطوية">برج الطوية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA" title="تل تاروت">تل تاروت</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AB%D8%A7%D8%AC" title="ثاج">ثاج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%AF%D8%A8%D8%A7" title="جبل دبا">جبل دبا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%8A%D9%86%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%82%D9%8A%D8%B1" title="ميناء العقير">ميناء العقير</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%A1" title="جرهاء">جرهاء</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span title="مقالة جيّدة"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Symbol_star_silver.svg/10px-Symbol_star_silver.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Symbol_star_silver.svg/15px-Symbol_star_silver.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Symbol_star_silver.svg/20px-Symbol_star_silver.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span>&#160;<a href="/wiki/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D9%84%D9%88%D8%B2%D8%A9" title="حمام أبو لوزة">حمام أبو لوزة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D9%8A%D9%84" title="دوسرية الجبيل">دوسرية الجبيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AC%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D9%8A%D8%AF" title="سجن العبيد">سجن العبيد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B8%D8%A8%D8%B7%D9%8A%D8%A9" title="صوان الظبطية">صوان الظبطية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%88%D8%A7%D9%86_%D8%AF%D9%8A%D8%B1%D8%A9" title="صوان ديرة">صوان ديرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D9%88%D9%8A%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A" title="طويرف الغربي">طويرف الغربي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%86_%D9%82%D9%86%D8%A7%D8%B5" title="عين قناص">عين قناص</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B7%D8%B1%D8%B4" title="قرية فريق الأطرش">قرية فريق الأطرش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A3%D8%AC%D9%88%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B2%D8%A7%D9%85%D9%84" title="قصر أجود بن زامل">قصر أجود بن زامل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85" title="قصر إبراهيم">قصر إبراهيم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" title="قصر عالي التاريخي">قصر العالي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AC%D8%B5%D8%A9" title="قصر المجصة">قصر المجصة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%B2%D9%8A%D8%A9" title="قصر الوزية">قصر الوزية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%AE%D8%B2%D8%A7%D9%85_(%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D8%A1)" title="قصر خزام (الأحساء)">قصر خزام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B5%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%AF" title="قصر صاهود">قصر صاهود</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A3%D8%A8%D9%88_%D8%AC%D9%84%D8%A7%D9%84" title="قصر أبو جلال">قصر أبو جلال</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF_%D8%A8%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%88%D9%87%D8%A7%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D8%AD%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="قصر محمد بن عبد الوهاب الفيحاني">قصر محمد بن عبد الوهاب الفيحاني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%AD%D9%8A%D8%B1%D8%B3" title="قصر محيرس">قصر محيرس</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Symbol_star_gold.svg" class="mw-file-description" title="مقالة مُختارة"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/10px-Symbol_star_gold.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/15px-Symbol_star_gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/20px-Symbol_star_gold.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B7%D9%8A%D9%81" title="قلعة القطيف">قلعة القطيف</a></li> <li><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Symbol_star_gold.svg" class="mw-file-description" title="مقالة مُختارة"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/10px-Symbol_star_gold.svg.png" decoding="async" width="10" height="10" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/15px-Symbol_star_gold.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Symbol_star_gold.svg/20px-Symbol_star_gold.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></a></span>&#160;<a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%AA" title="قلعة تاروت">قلعة تاروت</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A8%D8%B1%D9%8A%D9%85%D8%A7%D9%86" title="قلعة بريمان">قلعة بريمان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%D8%A7%D8%AC" title="قلعة الوجاج">قلعة الوجاج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%86%D9%8A%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D9%8A%D9%84" title="كنيسة الجبيل">كنيسة الجبيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%81%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86" title="مدافن الظهران">مدافن الظهران</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%81%D9%86_%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%A7%D9%86" title="مدفن جاوان">مدفن جاوان</a></li> <li><a href="/w/index.php?title=%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%AD%D8%B3%D9%86&amp;action=edit&amp;redlink=1" class="new" title="مسجد الإمام حسن (الصفحة غير موجودة)">مسجد الإمام حسن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_(%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9)" class="mw-redirect" title="المسجد الجامع (المنطقة الشرقية)">مسجد البطالية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%87%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A" title="مسجد التهيمية الشرقي">مسجد التهيمية الشرقي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%87%D9%8A%D9%85%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%BA%D8%B1%D8%A8%D9%8A" title="مسجد التهيمية الغربي">مسجد التهيمية الغربي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A8%D8%B1%D9%8A" title="مسجد الجبري">مسجد الجبري</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9_(%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D8%B1%D9%82%D9%8A%D8%A9)" class="mw-redirect" title="المسجد الجامع (المنطقة الشرقية)">مسجد الجعلانية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AB%D8%A7" title="مسجد جواثا">مسجد جواثا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A8%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%81%D9%88%D9%81)" title="مسجد القبة (الهفوف)">مسجد علي باشا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%AC%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D8%AD" title="منجم الملح">منجم الملح</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%81%D9%8A" title="موقع الدفي">موقع الدفي</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D8%B1" title="موقع الدور">موقع الدور</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D9%84" title="منطقة حائل">منطقة حائل</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%86%D9%88%D9%86" title="مقصورة القنون">مقصورة القنون</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%8A%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D8%B1%D9%85_(%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A)" title="غراميل الخرم (موقع أثري)">غراميل الخرم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%84%D8%B9%D9%88%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" title="مسجد الجلعود التاريخي">مسجد الجلعود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%86_(%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D9%84)" title="السفن (حائل)">السفن</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A_(%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D9%84)" title="مسجد الجراد التاريخي (حائل)">مسجد الجراد</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%BA%D9%8A%D8%A7%D8%B6" title="قصر غياض">قصر غياض</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%86" title="قصر برزان">قصر برزان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B4%D9%84%D8%A9" title="قصر القشلة">القشلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%81%D9%8A%D8%AF" title="فيد">فيد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%AC%D8%A7%D9%86%D9%8A%D9%86" title="جبل جانين">جبل جانين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B2%D8%B1%D9%88%D8%AF_(%D9%85%D9%88%D8%B6%D8%B9_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A)" title="زرود (موضع تاريخي)">زرود</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%AC%D9%84%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="جبل جلدية">جبل جلدية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A7%D8%B1" title="حرة النار">حرة النار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%AE%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D9%84" title="الفنون الصخرية في منطقة حائل">الفنون الصخرية في منطقة حائل</a> <ul><li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%88%D9%8A%D9%85%D8%B3" title="الشويمس">الشويمس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A7%D8%B7_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AC%D9%88%D8%B1" title="راط والمنجور">راط والمنجور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9)" title="جبة (السعودية)">جبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A3%D9%85_%D8%B3%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%86" title="جبل أم سنمان">جبل أم سنمان</a></li></ul></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B9%D9%8A%D8%B1%D9%81" title="قلعة عيرف">قلعة عيرف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B4" title="قصر خراش">قصر خراش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%AA%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%86" title="قصر توارن">قصر توارن</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B9%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="بلدة النعي القديمة">بلدة النعي القديمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%88%D9%8A%D8%B7" title="الحويط">الحويط</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D9%8A%D8%A7%D8%B7%D8%A8" title="جبل ياطب">ياطب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%AD%D8%A8%D8%B4%D9%8A_(%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D9%84)" title="جبل حبشي (حائل)">جبل حبشي</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%AA%D8%A8%D9%88%D9%83" title="منطقة تبوك">منطقة تبوك</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%81%D8%A9" title="موقع روافة">موقع روافة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%D8%B1_%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%AC" title="بئر هداج">بئر هداج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%A8%D9%84%D9%82" title="حصن الأبلق">حصن الأبلق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B0%D8%B1%D8%B9%D9%8A%D8%A9" title="قصر المذرعية">قصر المذرعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%83%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85" title="بركة المعظم">بركة المعظم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B6%D9%85" title="قصر الرضم">قصر الرضم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_(%D8%AA%D8%A8%D9%88%D9%83)" title="قرية (تبوك)">قرية (تبوك)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B7%D8%A9_%D8%AE%D9%85%D9%8A%D8%B3%D8%A9" title="محطة خميسة">محطة خميسة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF%D9%86%D9%8A" title="بئر السعيدني">بئر السعيدني</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%87" title="قلعة الوجه">قلعة الوجه</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AE%D8%B6%D8%B1" title="قلعة الأخضر">قلعة الأخضر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D9%81" title="مسجد الأشراف">مسجد الأشراف</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A8%D9%86%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B4" title="مبنى القاووش">مبنى القاووش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%A8%D9%86%D9%89_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%8A%D8%A9_(%D8%A3%D9%85%D9%84%D8%AC)" title="مبنى المالية (أملج)">مبنى المالية (أملج)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D9%85%D9%8A%D8%B1%D9%8A%D8%A9_(%D8%B6%D8%A8%D8%A7%D8%A1)" title="المدرسة الأميرية (ضباء)">المدرسة الأميرية (ضباء)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D9%82%D8%A9" title="تل الحديقة">تل الحديقة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86" title="قلعة الشهوان">قلعة الشهوان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%82%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" title="سوق الرقعة التاريخي">سوق الرقعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_(%D8%A3%D9%85%D9%84%D8%AC)" title="قصر الإمارة (أملج)">قصر الإمارة (أملج)</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%84%D8%AF%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%87)" title="البلدة التاريخية (الوجه)">البلدة التاريخية (الوجه)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D8%B1%D9%8A%D8%A8" title="قلعة الزريب">قلعة الزريب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AE%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AB%D9%8A%D9%84_(%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A)" title="خبة التماثيل (موقع أثري)">خبة التماثيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D9%84%D9%88%D8%A9_(%D8%AA%D8%A8%D9%88%D9%83)" title="كلوة (تبوك)">كلوة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B2%D9%84%D9%85" title="قلعة الأزلم">قلعة الأزلم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%A6%D9%86_%D8%B4%D8%B9%D9%8A%D8%A8" title="مدائن شعيب">مدين</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%AA%D8%A8%D9%88%D9%83" title="قلعة تبوك">قلعة تبوك</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B9%D8%B8%D9%85" title="قلعة المعظم">قلعة المعظم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%A8%D9%84%D9%82" title="حصن الأبلق">حصن الأبلق</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B2%D9%84%D9%85" title="قلعة الأزلم">قلعة الأزلم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%8A%D9%84%D8%AD" title="قلعة المويلح">قلعة المويلح</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_(%D8%AD%D9%82%D9%84)" title="قلعة الملك عبد العزيز (حقل)">قلعة الملك عبد العزيز (حقل)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%83_%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B2%D9%8A%D8%B2_(%D8%B6%D8%A8%D8%A7%D8%A1)" title="قلعة الملك عبد العزيز (ضباء)">قلعة الملك عبد العزيز (ضباء)</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B7%D9%86%D8%A9_%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="مستوطنة قرية الأثرية">مستوطنة قرية الأثرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%A9_%D8%AA%D9%8A%D9%85%D8%A7%D8%A1" title="مسلة تيماء">مسلة تيماء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%AA%D9%8A%D9%85%D8%A7%D8%A1_%D8%A7%D9%84%D9%87%D9%8A%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%84%D9%8A%D9%81%D9%8A" title="نقش تيماء الهيروغليفي">نقش تيماء الهيروغليفي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%A1_(%D8%A3%D9%85%D9%84%D8%AC)" title="الحوراء (أملج)">الحوراء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%B1%D8%A7" title="قصر الحمرا">قصر الحمرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%81%D8%A9" title="معبد روافة">معبد روافة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B6%D9%85" title="قصر الرضم">قصر الرضم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D8%B1_%D8%AA%D9%8A%D9%85%D8%A7%D8%A1" title="سور تيماء">سور تيماء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%AF%D9%8A%D9%82%D8%A9" title="تل الحديقة">تل الحديقة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AC%D9%8A%D8%AF%D9%8A" title="قصر البجيدي">قصر البجيدي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%86%D9%88%D9%86%D8%A9" title="عينونة">عينونة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AD%D8%B7%D8%A9_%D8%AA%D8%A8%D9%88%D9%83" title="محطة تبوك">محطة تبوك</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D9%83%D8%B1%D8%A9" title="درب البكرة">درب البكرة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AD%D9%8A%D8%A8%D9%84" title="المحيبل">المحيبل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%8A%D8%A7%D9%86%D9%8A" title="الصياني">الصياني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%86%D8%A7%D8%B9%D9%8A%D8%A9_(%D8%AA%D9%8A%D9%85%D8%A7%D8%A1)" title="الصناعية (تيماء)">الصناعية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AC%D9%88%D9%85_%D8%B5%D8%B9%D8%B5%D8%B9" title="رجوم صعصع">رجوم صعصع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A9_(%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%AF%D8%B9)" title="المالحة (البدع)">المالحة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%82%D8%B7%D8%A9" title="الملقطة">الملقطة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF%D9%86%D9%8A" title="بئر السعيدني">بئر السعيدني</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D8%B1_(%D8%A7%D9%84%D9%88%D8%AC%D9%87)" title="القصير (الوجه)">القصير</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%A3%D8%B3_%D9%83%D8%B1%D9%83%D9%85%D8%A9" title="رأس كركمة">رأس كركمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%A8%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%A8%D8%B7%D9%8A" title="معبد القصير النبطي">معبد القصير النبطي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AA%D8%B1%D9%8A%D9%85_(%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D9%8A%D9%84%D8%AD)" title="تريم (المويلح)">تريم</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B0%D8%A7%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A7%D8%AC" title="قلعة ذات الحاج">قلعة ذات حاج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%86_%D8%AA%D8%A8%D9%88%D9%83" title="عين تبوك">عين تبوك</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D9%88%D8%A8%D8%A9_(%D8%AA%D8%A8%D9%88%D9%83)" title="مسجد التوبة (تبوك)">مسجد التوبة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A9_(%D8%A3%D9%85%D9%84%D8%AC)" title="قصر الإمارة (أملج)">قصر الإمارة أملج</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85" title="منطقة القصيم">منطقة القصيم</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86_%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A" title="معدن نقرة الأثري">معدن نقرة الأثري</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B0%D9%86%D8%A8" title="قرية المذنب">قرية المذنب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%A1" title="عيون الجواء">عيون الجواء</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D8%A7%D9%84_%D8%A3%D8%A8%D8%A7%D9%86%D8%A7%D8%AA" title="جبال أبانات">جبال أبانات</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="ضرية">ضرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B7%D9%85%D9%8A%D8%A9" title="جبل طمية">جبل طمية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%B9%D9%8A%D8%A8_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AF%D8%BA%D9%85" title="شعيب الأدغم">شعيب الأدغم </a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%AF" title="قصر مارد">قصر مارد</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AC" title="جبل سواج">جبل سواج</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%B1%D8%AC_%D8%A7%D9%84%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%86%D8%A9" title="برج الشنانة">برج الشنانة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%82%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%88%D9%8A%D9%84%D9%85" title="مقصورة السويلم">مقصورة السويلم</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">بلدة الخبراء القديمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B5%D9%84%D8%A9" title="حصاة النصلة">حصاة النصلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B0%D9%86%D8%A8" title="قرية المذنب">قرية المذنب</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%88%D9%83%D9%81" title="سوق المسوكف">سوق المسوكف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D9%8A%D8%AA_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%B3%D8%A7%D9%85" title="بيت البسام">بيت البسام</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B9%D8%B0%D9%84%D8%A9" title="قصر عذلة">قصر عذلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%81%D9%82_%D8%A5%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85_%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A7" title="نفق إبراهيم باشا">نفق إبراهيم باشا</a></li> <li><a class="mw-selflink selflink">بلدة الخبراء القديمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%86_%D8%B9%D8%A8%D8%B3" title="عين عبس">عين عبس</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD" title="عيون الأسياح">عيون الأسياح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D9%8A%D9%88%D9%86_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%88%D8%A7%D8%B1%D8%A9" title="عيون الفوارة">عيون الفوارة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%B6%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="سد ضرية">سد ضرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD" title="سد الأسياح">سد الأسياح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%81%D9%86%D9%8A%D8%A9" title="الجفنية">الجفنية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B7%D9%84%D8%AD%D8%A9" title="حصاة الطلحة">حصاة الطلحة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D8%A7%D8%A9_%D8%B9%D8%B1%D9%8A%D8%AC%D9%8A%D9%86_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1" title="حصاة عريجين منصور">حصاة عريجين منصور</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1_(%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%A1)" title="الحنادر (الجواء)">الحنادر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%B6%D8%A8%D8%A7%D8%B9" title="نقرة الضباع">نقرة الضباع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%B5%D9%84" title="صلاصل">صلاصل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AC%D8%A8%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B6%D9%84%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA%D9%83%D8%B3%D8%B1" title="جبل الضلع المتكسر">جبل الضلع المتكسر</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D9%8A%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%8A%D8%A9" title="الحميمة الجنوبية">الحميمة الجنوبية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%81_%D8%A7%D9%84%D9%84%D8%AD%D9%85" title="سناف اللحم">سناف اللحم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%B1%D9%8A%D9%81_(%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD)" title="الصريف (الأسياح)">الصريف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%88%D8%B3%D8%AC%D8%A9" title="العوسجة">العوسجة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%AA%D8%A7%D9%86_(%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B5%D9%8A%D9%85)" title="القريتان (القصيم)">القريتان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%B9%D8%B3%D9%8A%D8%B1" title="منطقة عسير">منطقة عسير</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-even hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D8%B3%D9%88%D9%82_%D8%AD%D8%A8%D8%A7%D8%B4%D8%A9" title="سوق حباشة">سوق حباشة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%AF%D9%8A%D9%86%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%87%D9%88%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9" title="مدينة الجهوة الأثرية">مدينة الجهوة الأثرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B4%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="قلعة شمسان">قلعة شمسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B3%D9%82%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A" title="مسجد المسقي التاريخي">مسجد المسقي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%A7%D8%AD%D9%84_(%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%82)" title="ساحل (بارق)">قرية ساحل الأثرية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B6%D8%A7%D8%B1%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%82%D8%B1" class="mw-redirect" title="حضارة المقر">حضارة المقر</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%AC%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A" title="موقع جرش الأثري">موقع جرش الأثري</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%86%D9%82%D8%B4_%D8%A3%D8%A8%D8%B1%D9%87%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AD%D8%A8%D8%B4%D9%8A" title="نقش أبرهة الحبشي">نقش أبرهة الحبشي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%8A%D8%A9_%D8%A8%D9%86%D9%8A_%D8%B9%D9%85%D8%B1%D9%88" title="بادية بني عمرو">بادية بني عمرو</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%B9%D9%8A%D8%A7%D8%A1" title="وادي عياء">وادي عياء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9_%D8%A2%D9%84_%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D9%86" title="قرية مجمع آل حيان">قرية مجمع آل حيان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B4%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%86" title="قلعة شمسان">قلعة شمسان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%B4%D8%AF%D8%A7" title="قصر شدا">قصر شدا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AD%D8%A9" title="قرية المفتاحة">قرية المفتاحة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AE%D8%B3%D9%85%D8%A9" title="المخسمة">المخسمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D8%B9%D9%84" title="سربعل">سربعل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B1%D8%AC%D8%A7%D9%84_%D8%A3%D9%84%D9%85%D8%B9" title="رجال ألمع">قرية رجال ألمع</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A8%D9%84%D8%A7%D8%A1" title="العبلاء">العبلاء</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D8%A8%D9%86%D8%A7%D8%AA_%D8%AD%D8%B1%D8%A8" title="قرية بنات حرب">قرية بنات حرب</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D9%88%D9%82%D8%B9_%D8%A8%D9%86%D9%88_%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D9%85" title="موقع بنو رزام">موقع بنو رزام</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AB%D8%AC%D8%A9" title="الثجة">الثجة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%86%D9%8A%D8%A9_(%D8%A8%D9%8A%D8%B4%D8%A9)" title="الثنية (بيشة)">بلدة الثنية</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AB%D9%88%D9%8A%D9%84%D8%A9" title="الثويلة">الثويلة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%85%D8%B6%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D9%8A%D9%85%D8%A9" title="الحمضة القديمة">الحمضة القديمة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A8%D8%A6%D8%B1_%D8%A7%D8%A8%D9%86_%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1" title="بئر ابن سرار">بئر ابن سرار</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%B5%D8%A8%D9%8A%D8%AD%D9%8A_(%D8%A8%D9%8A%D8%B4%D8%A9)" title="الصبيحي (بيشة)">الصبيحي</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B6%D9%86%D9%83%D8%A7%D9%86" title="ضنكان">ضنكان</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B9%D8%A9_(%D8%AE%D9%85%D9%8A%D8%B3_%D9%85%D8%B4%D9%8A%D8%B7)" title="القاعة (خميس مشيط)">القاعة</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%83%D8%AA%D9%86%D8%A9" title="كتنة">كتنة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%A8%D8%B1%D8%AD" title="المبرح">المبرح</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B6%D8%AC" title="المنضج">المنضج</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%82%D9%84" title="قلعة الدقل">قلعة الدقل</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B0%D8%B1%D8%A7" title="قلعة ذرا">قلعة ذرا</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1" title="قلعة شعار">قلعة شعار</a></li></ul> </div></td></tr><tr><th scope="row" class="navbox-group" style="width:1%"><a href="/wiki/%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%AD%D8%A9" title="منطقة الباحة">منطقة الباحة</a></th><td class="navbox-list-with-group navbox-list navbox-odd hlist" style="width:100%;padding:0"><div style="padding:0 0.25em"> <ul><li><a href="/wiki/%D9%82%D9%84%D8%B9%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%A6%D8%AF_%D8%A8%D8%AE%D8%B1%D9%88%D8%B4" title="قلعة القائد بخروش">قلعة القائد بخروش</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D8%B5%D9%81%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%D9%8A_(%D8%A7%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%AD%D8%A9)" title="مسجد الصفا التاريخي (الباحة)">مسجد الصفا</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A9_(%D9%82%D8%A8%D9%8A%D9%84%D8%A9)" title="حوالة (قبيلة)">حوالة</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B0%D9%88_%D8%B9%D9%8A%D9%86" title="ذو عين">ذو عين</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B7%D8%B1%D9%8A%D9%82_%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%8A%D9%84" title="طريق الفيل">طريق الفيل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%81_%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%84%D9%8A%D9%81" title="الخلف والخليف">الخلف والخليف</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B9%D8%B4%D9%85" title="عشم">عشم</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%AD%D8%B5%D9%86_%D8%A7%D9%84%D8%B2%D9%87%D9%88%D8%A7%D9%86" title="حصن الزهوان">حصن الزهوان</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%82%D8%B5%D8%B1_%D8%A8%D9%86_%D8%B1%D9%82%D9%88%D8%B4_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A" title="قصر بن رقوش الأثري">قصر بن رقوش الأثري</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AF%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B3%D9%81%D9%84" title="شدا الأسفل">شدا الأسفل</a></li> <li><a href="/wiki/%D8%B4%D8%AF%D8%A7_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%B9%D9%84%D9%89" title="شدا الأعلى">شدا الأعلى</a></li> <li><a href="/wiki/%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%AE%D9%8A%D8%B7%D8%A7%D9%86" title="وادي الخيطان">وادي الخيطان</a></li></ul> </div></td></tr><tr><td class="navbox-abovebelow hlist" colspan="2"><div><b><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D9%85%D9%84%D9%81:Portal.svg" class="mw-file-description" title="بوابة"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/16px-Portal.svg.png" decoding="async" width="16" height="14" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/24px-Portal.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c9/Portal.svg/32px-Portal.svg.png 2x" data-file-width="36" data-file-height="32" /></a></span> <a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="بوابة:السعودية">بوابة</a></b> &#160;<span class="Unicode"> </span><b><a href="/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%A6%D9%85%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D8%A3%D8%AB%D8%B1%D9%8A%D8%A9_%D9%81%D9%8A_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="قائمة الآثار والمواقع الأثرية في السعودية">مقالة</a></b> &#160;<span class="Unicode"> </span><b><span class="noviewer" typeof="mw:File"><span title="تصنيف"><img alt="" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/16px-Symbol_category_class.svg.png" decoding="async" width="16" height="16" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/23px-Symbol_category_class.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Symbol_category_class.svg/31px-Symbol_category_class.svg.png 2x" data-file-width="180" data-file-height="185" /></span></span> <a href="/wiki/%D8%AA%D8%B5%D9%86%D9%8A%D9%81:%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="تصنيف:آثار السعودية">تصنيف</a></b></div></td></tr></tbody></table></div> <ul class="notheme bandeau-portail إعلام" id="bandeau-portail"> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE" title="بوابة:التاريخ"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/31px-P_history.svg.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/47px-P_history.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/P_history.svg/62px-P_history.svg.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE" title="بوابة:التاريخ">بوابة التاريخ</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="بوابة:السعودية"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Nuvola_Saudi_flag.svg/28px-Nuvola_Saudi_flag.svg.png" decoding="async" width="28" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Nuvola_Saudi_flag.svg/42px-Nuvola_Saudi_flag.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/93/Nuvola_Saudi_flag.svg/56px-Nuvola_Saudi_flag.svg.png 2x" data-file-width="60" data-file-height="60" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%A7%D9%84%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A9" title="بوابة:السعودية">بوابة السعودية</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1" title="بوابة:علم الآثار"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/P_Moai.png/31px-P_Moai.png" decoding="async" width="31" height="28" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/P_Moai.png/47px-P_Moai.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/P_Moai.png/62px-P_Moai.png 2x" data-file-width="400" data-file-height="360" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B9%D9%84%D9%85_%D8%A7%D9%84%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1" title="بوابة:علم الآثار">بوابة علم الآثار</a></span></li> <li class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone" style="margin-right:1em"><span class="noviewer" typeof="mw:File"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD%D8%A9" title="بوابة:سياحة"><img alt="أيقونة بوابة" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Travel_icon-ar.png/32px-Travel_icon-ar.png" decoding="async" width="32" height="26" class="mw-file-element" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Travel_icon-ar.png/48px-Travel_icon-ar.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Travel_icon-ar.png/64px-Travel_icon-ar.png 2x" data-file-width="1044" data-file-height="835" /></a></span></span><span class="bandeau-portail-texte"><a href="/wiki/%D8%A8%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%A9:%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%AD%D8%A9" title="بوابة:سياحة">بوابة سياحة</a></span></li></ul></div>'
ما إذا كان التعديل قد تم عمله من خلال عقدة خروج تور (tor_exit_node)
false
طابع زمن التغيير ليونكس (timestamp)
'1726878107'
اسم قاعدة البيانات للويكي (wiki_name)
'arwiki'
كود اللغة للويكي (wiki_language)
'ar'